Mustafa CANKURTARAN, Hilal AKSOY, İzzet FİDANCI, Duygu Yengil Taci, Duygu AYHAN BAŞER

Covid-19 Pandemisinin Demans Hastalarının Uyku Kalitesi ve Depresyon Durumları Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada Covid-19 pandemisi sırasında demans hastalarının uyku kalitesi ve depresyon durumlarının değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Polikliniklerimize başvuran/başvurmuş olan demans tanılı 65 yaş ve üstündeki hastalara ya da hasta yakınlarından ulaşılabilenlere ve araştırmamıza katılmayı kabul edenlere; Sosyodemografik bilgiler, “Cornell Demansta Depresyon Ölçeği’ ve “Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi” nden oluşan anket uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların 64’ü (%43,5) erkek, 83’ü (%56,5) kadın idi. Katılımcıların %68,7’sinin uyku kalitesi kötü, %31,3’ünün uyku kalitesinin iyi olduğu bulundu. Katılımcıların %76,2’si depresyonu düşündürmekte, %2,8’i depresyonu düşündürmemekte idi. Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi puanı ve Cornell Demansta Depresyon Ölçeği Puanı öğrenim durumu, meslek ve cinsiyete göre farklılık göstermemekte idi. Sonuç: Pandemi dönemi gibi davranış değişiklikleri ve yaşam tarzı değişikliklerine neden olabilen dönemlerde demans gibi özellikli hastalıklı grupların depresyon durumu ve uyku kalitelerinin değişimlerinin en aza indirilmesi için çalışılmalı, gerekirse kontrol muayenesi zaman aralıkları azaltılması yoluna gidilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

COVID-19, demans, depresyon, uyku kalitesi, geriatri

Evaluation of the Effect of Covid-19 Pandemic on Sleep Quality and Depression Status of Dementia Patients

Objective: In this study, it was aimed to evaluate the sleep quality and depression status of dementia patients during the Covid-19 pandemic. Materials and Methods: Patients aged 65 and over with dementia who applied to our polyclinics or those who can be reached from their relatives and those who agreed to participate in our research; a questionnaire consisting of sociodemographic information, “Cornell Scale for Depression in Dementia" and "Pittsburgh Sleep Quality Index" was applied. Results: All of 64 (43.5%) of the participants were male and 83 (56.5%) were female. It was found that 68.7% of the participants had poor sleep quality and 31.3% had good sleep quality. 76.2% of the participants suggested depression, 2.8% did not. Pittsburgh Sleep Quality Index score and Cornell Scale for Depression in Dementia score did not differ according to educational status, occupation and gender. Conclusion: In periods such as the pandemic period, which may cause behavioral changes and lifestyle changes, efforts should be made to minimize the changes in the depression status and sleep quality of groups with specific diseases such as dementia, and if necessary, the control examination time intervals should be shortened.

Keywords:

COVID-19, dementia, depression, sleep quality, geriatrics,

PDF

___

Ülger Z, Arıoğul S. Demans Tedavisi. İç Hastalıkları Dergisi 2007; 14(1): 33-38.
Hadley EC, Lakatta EG, Morrison-Bogorad M, et al. The future of aging therapies. Cell 2005; 120: 557-67.
Özgür G, Baysan L. Yaşlılarda Uyku Sorunları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2005; 21 (2): 97-105
Disu TR, Anne NJ, Griffiths MD, Mamun MA. Risk factors of geriatric depression among elderly Bangladeshi people: a pilot interview study. Asian journal of psychiatry 2019;44:163-169.
Snowden MB, Atkins DC, Steinman LE, Bell JF, Bryant LL, Copeland C, Fitzpatrick AL. Longitudinal association of dementia and depression. The American Journal of Geriatric Psychiatry 2015;23(9):897-905.
Roth HL. Dementia and sleep. Neurologic clinics 2012;30(4):1213-1248. Bliwise DL. Sleep in normal aging and dementia. Sleep 1993;16(1):40-81.
Amuk T, Karadağ F, Oğuzhanoğlu N, Oğuzhanoğlu A. Cornell demansta depresyon ölçeğinin Türk yaşlı toplumunda geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2003;14(4):263-71.
Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH. The Pittsburgh Sleep Quality Index: a new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Res. 1989;28:193-213.
Şenol V, Soyuer F, Pekşen Akça R, Argün M. The Sleep Quality in Adolescents and the Factors that Affect It. Kocatepe Med J. 2012;13:93-102.
Ağargün MY, Kara H, Anlar O. Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’nin Geçerliği ve Güvenirliği. Turk Psikiyatri Derg. 1996;7:107-11.
Bilgili N, Kitiş Y, Ayaz S. Yaşlılarda yalnızlık, uyku kalitesi ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Türk Geriatri Dergisi 2012;15(1):81-8.
Fadıloğlu Ç, İlkbay Y, Yıldırım Kuzeyli Y. Huzurevinde kalan yaşlılarda uyku kalitesi. Turkish Journal of Geriatrics 2006;9(3):165-9.
Amuk T, Kalkan Oğuzhanoğlu N, Oğuzhanoğlu A, Sözeri Varma G, Karadağ F. Huzurevindeki yaşlılarda demans yaygınlığı, ilişkili risk etkenleri ve eşlik eden psikiyatrik tanılar. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2009;10(4):301-9.
Keskin N, Tamam L. Ruhsal Bozukluklarda Uyku. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2018; 27(1): 27-38.
Kaymak SU, Peker S, Cankurtaran EŞ, Soygür AH. Yaşlılarda uyku sorunları. Akad Geriatri 2010;2:61–70.