112 Acil Sağlık Hizmetleri Personelinin Müdahalelerde Uygulama Kılavuzlarına Uygunluğunun Değerlendirilmesi
Halk sağlığı hastalıkların önlenmesi, ortalama yaşam ömrünün uzatılması, fiziksel sağlığın iyileştirilmesi, erken tanı ve tedavi konusunda tıbbi hizmetlerin organize edilmesi faaliyetlerini kapsayan bir kavramdır. Hastane öncesi acil sağlık hizmetleri ile tüm topluma erişilebilmekte ve eşit hakkaniyetli bakım verilebilmektedir. Kaza ve yaralanmalar sonrası ölümlerin ilk dakikalarda meydana gelmektedir. Bu durumda hastane öncesi acil sağlık hizmetleri ölümlerin azalması ve sakatlıkların önlenmesinde büyük bir öneme sahiptir. Bu çalışma; Konya ili merkez A2 tip istasyonlarda görev yapan Ambulans ve Acil Bakım Teknikerlerinin hastalara müdahalelerinin Hastane Öncesi Acil Tıbbi Bakım Yetişkin ve Çocuk Uygulama Kılavuzundaki akış şemalarına uygunluğunun değerlendirilmesi amaçlanarak, Konya İl Ambulans Servisi Başhekimliğine bağlı çalışan A2 tipi ambulanslarda gözlemsel olarak yapılmıştır. Araştırma verileri A2 tip istasyonlarda çalışan 35 AABT’inin her biri ile araştırmacı tarafından planlanan günler içerisinde vakalara çıkılıp, onların vakaya müdahaleleri gözlemlenerek toplanmıştır. AABT’lerin hastalara koydukları ön tanıları kılavuz akış şemalarına uyan toplam 207 vakaya olan müdahaleleri çalışma kapsamına alınmıştır. Araştırmada kullanılan veri formu ‘Hastane Öncesi Acil Tıbbi Bakım Yetişkin ve Çocuk Uygulama Kılavuzu” akış şemalarına göre bu kılavuzda belirtilen ön tanılar ve ön tanıya uygun işlem sırası dikkate alınarak hazırlanmıştır. Veriler bilgisayar ortamına aktarıldıktan sonra hata kontrolleri yapılmış, ortalama ± standart sapma ve yüzde olarak özetlenmiştir. Vakalara müdahalelerin algoritmaya uygunluk oranı olay yeri değerlendirmesine göre % 3,4 (n=7), olay yerine varıştan vakanın hastaneye teslimine kadar geçen sürenin değerlendirilmesine göre % 3,9 (n=8)dur. Olay yeri değerlendirmesine göre algoritmaya uygunsuzluğun en temel nedeni ambulanslarda malzeme eksikliği bulunmamasına rağmen olay yerine eksik malzeme götürülmesidir (% 79,2). Sonuç olarak, vakalara müdahalelerin algoritmaya uygunluk oranı oldukça düşüktür. Algoritmaya uygun müdahalenin önemi ve gerekliliği vurgulanmalı, bu konuda düzenli olarak personel denetimleri yapılmalıdır. Olay yerine eksik malzeme ile gidilmesinin sebepleri araştırılmalı bu konuda gerekli iç denetimler yapılmalıdır. Gerekli görülür ise müdahale çantaların tekrar düzenlenmesi yoluna gidilmelidir.
Anahtar Kelimeler:
algoritma, hastane öncesi bakım, AABT
___
- Referans1: Öztürk Y, Günay O. (2011). Halk sağlığı genel bilgiler (1. Baskı). Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları. Referans 2: Demirhan N. (2003). Türkiye’de 112 ilk ve acil yardım hizmetleri ve afetlerdeki rolü (1.Baskı). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
- Referans 3: Nur N., Demir Ö.F., Çetinkaya S.,Tirek N. (2008) Yaşlılar tarafından kullanılan 112 acil Sağlık Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics 11 (1), 7-11.
- Referans 4: Wass A., Zoltie N. (1996) Changing patterns in accident and emergency attenders. Emerg Med 13, 269–71.
- Referans 5: Eagle J.,Rideout E. (1993). Price of the emergency department by the elderly population: myth or reality. J Emerg Nurs 19, 212–18.
- Referans 6: Söğüt Ö.,Al B. (2009). Kafa travmalı hastalarda hastane öncesi yaklaşım ve acil serviste yönetim. Genel Tıp Dergisi 19(2), 85-90.
- Referans 7: William P.,Kelly R., Robert J.B. (2004). Rates and external causes of blunt head trauma in Ontarino; analysis and review of Ontarino trauma registry datasets. Chronic Disease Canada 25, 5 14.
- Referans 8: Luk S.,Jacobs L., Ciraluo D., Cortes V., Sable A., Dowel V. (1999). Outcome assessment of physiologic and clinical predictors of survival in patients after traumatic injury with a trauma score less than 5. J Trauma 46, 122-7.
- Referans 9: Razzak J.A., Kellermann A.L. (2002). Emergency medical care in developing countries: is it worthwhile?. Bulletin of the World Health Organization 80 (11).
- Referans 10: Arreola-Risa C., Mock C.N., Lojero-Wheatly L., Cruz O., Garcia C., Canavati-Ayub F ve diğerleri.(2000). Low-cost improvement in prehospital trauma care in Latin American City. Journal of Trauma 48, 119-24.
- Referans 11: Zenginol M. (2010). Gaziantep ili 112 acil ambulanslarının 3 yıllık çalışma sonuçları. Uzmanlık Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi.
- Referans 12: Kıdak L., Keskinoğlu P,, Sofuoğlu T., Ölmezoğlu Z. (2009). İzmir ilinde 112 acil ambulans hizmetlerinin kullanımının değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi 19(3), 113-119.
- Referans 13: Zengin S. (2010). İstanbul 112 komuta kontrol merkezine bağlı ambulansların bir yıl içerisinde taşıdıkları acil ve elektif cerrahi vakaların değerlendirilmesi. Yüksek Lisans tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi.
- Referans 14: Çetinoğlu E.Ç., Canbaz S.,Tomak L.,Pekşen Y. (2004). Samsun ili 2004 yılı 112 acil sağlık hizmetine bildirilen trafik kazalarının değerlendirilmesi. Turk J Emerg Med 7(1), 1-4.
- Referans 15: Breen N., Woods J., Bury G,, Murphy A., Brazier H. (2000). A national census of ambulance response times to emergency calls in Ireland. J Accid Emerg Medicine 17, 392–395.
- Referans 16: Oktay C. (2007). Solunum sıkıntılı hastalara yaklaşım. III. Ambulans Rallisi ve Acil Sağlık Hizmetleri Kongre Kitabı. Ankara: 75-76.
- Referans 17: Soysal S.,Karcıoğlu Ö.,Topaçoğlu H.,Yenal S.,Koparan H.,Yaman O. (2001). Ambulans ile acil servise getirilen hastalara uygulanan hastane öncesi acil bakımın değerlendirilmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi 1, 52-56.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Necmettin Erbakan Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Hemşirelik Öğrencilerinin Organ Bağışı Hakkındaki Bilgi ve Tutumlarının İncelenmesi
Hilal TÜRKBEN POLAT, Gülcan BAHÇECİOĞLU TURAN, Talip MANKAN
Sağlık Bilimleri Öğrencilerinin Obezite İle İlgili Önyargılarının Belirlenmesi
Gülçin UYANIK, Medine YILMAZ, Aynur ŞAHİN
Nefroloji ve Onkoloji Kliniklerinde Yatan Hastaların Bakım Bağımlılığı Düzeylerinin Belirlenmesi