Delalet İlminin Dilsel Açıdan İncelenmesi ve Arapça Öğretimine Katkısı

Delalet ilmi yani İlmu'd-Delale, bize kelimeyi yani lafzı her açıdan inceleyerek delalet ettiği manayı tespit etmemizde yardımcı olan dil ilim dalıdır. Araplarda Delalet İlmine tefsir çalışmaları başladığında yoğunlaşılmıştır. Batıya gelince; lafız anlam olguları Batıda “semantics” ismi altında toplanmış, anlama ilişkin araştırmalar, Batıda Trench’den itibaren başlamış; Mayhew, Skeat, Darmester, Breal ve nihayet De Saussure’e gelinceye kadar devam etmiştir. Delalet dilsel olarak beş kısma ayrılır; Sessel Delalet (الدلالة الصوتية), Kelime Yapısını İnceleme Açısından Delalet (الدلالة الصرفية), Kelime Anlamını İnceleme Açısından Delalet (الدلالة المعجمية), Garamersel Delalet (النحوية الدلالة), Sosyolojik Açıdan Delalet (الإجتماعية الدلالة ). Bu delalet türleri Arapçayı öğrenme konusunda belirli açılardan bize yardımcı olur.

Anahtar Kelimeler:

Delalet, Semantik, Anlambilim, Dil, Dilbilgisi, Lafız, Mana

PDF

___

Referans 1: Assoc. Doçent Doktor OSMAN DÜZGÜN
Referans 2: Doktor Öğretim Üyesi AHMED ALDYAB
Aksan, Doğan, (1994), 'Anlambilim, İlgili alanlar ve Türkçe' Ankara Ü. TÖMER Dil Dergisi, S:16.
Arvasi, Bünyamin (2020) 'Sarf İlminde İf'al Babı ve Taşıdığı Anlmlar' Genç Mütefekirler Dergisi, C:1.
Baylon, Christian/ Mignot, Xavier (1995). Sémantique du langage. Initiation, Paris, Nathani.
el-Cürcānī, Ebu’l-Hasen ʿAli b. Muhammed b. ʿAli Seyid Şerif, (1283), Taʿrifat, İstanbul, Mehmet Esat.
ez-Zemaḫşerī, Ebu’l-Kāsım Mahmūd b. ʿÖmer, (2009), Esāsu'l-Belāğa, Beyrut, Dāru'n-Nefāis.
Gökkır, Necmettin, (2009), 'Tefsir Usulünde “Lafız-Mana” İlişkisinin Tespiti ve Bağlam Bilgisinin Önemi' Tarihten Günümüze Kur’an İlimleri ve Tefsir Usûlü, 2009.
Güven, Şahin (2013) 'Dil Anlam ve Çokanlamlılık' Bilimname, S:2, s.69-100.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Anlambilim
Mücahid, Abdulkerim, (1985), ed-Delaletu'l-Luğaviyye ʿinde'l-ʿarab, Dār ed-Diyaʿ.
Mücahid, Abdulkerim, Çeviren: Divelekçi, Celalettin, (2006), 'Semantiğin Arap ve Batı Dünyasındaki Serüveni' A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:2.
Nyckees, Vincent (1998), Sémantique, Paris, Berlin.
Seber, Abdulkerim, (2013), 'Semantik-Delalet Kavramlarının Mukyesesi ve Anlambilim Kavramının Muhtevasının Tespiti' C.Ü.İlahiyat Fakültesi Dergisi, C:XVII, S:2.