Arzu YİĞİT

7115

HIV/AIDS Hastalık Yükünün ve Harcamalarının Analizi

Amaç: Bu araştırmanın amacı küresel boyutta ve Türkiye ölçeğinde HIV/AIDS hastalık yükünü ve bu hastalık için yapılan sağlık harcamalarını analiz etmektir. Gereçler ve Yöntemler: Araştırmada hastalık yükü engelliğe bağlı yaşam yılı (disability adjusted life years-DALY) yaklaşımına göre tanımlayıcı bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada HIV/AIDS hastalık yükü ve sağlık harcamaları verileri Global Burden of Disease Collaborative Network ve Global Burden of Disease (GBD) 2017 veri tabanından alınmıştır. Bulgular: HIV/AIDS hastalık yükü 2017 yılında en yüksek Afrika, en düşük ise Doğu Akdeniz ve Batı Pasifik Bölgesinde görülmüştür. Türkiye’de ise bu hastalığın 1990 yılında 100.000 kişide 0,69 (G.A; 0,02-1,07) kişide görülürken 2017 yılında 18 kat artış ile 13,27 (G.A; 10,67-16,02) kişide görüldüğü saptanmıştır. Küresel düzeyde HIV/AIDS için finansman kaynağının % 47,9’u uluslararası kuruluşlarca yapılan kalkınma yardımı, % 47,4’ü kamu, %2.8’i cepten ödeme ve %1,8’i özel sağlık harcamalarından oluşmaktadır. Türkiye de ise HIV/AIDS hastalığı %99 oranında kamu gelirleri tarafından finanse edilmektedir. HIV/AIDS sağlık harcamaları gerek küresel düzeyde gerekse Türkiye’de yaklaşık %60’ tanı ve tedavi, %40 ise önleme ve diğer sağlık hizmetleri için kullanılmaktadır. Türkiye’de HIV/AIDS için yapılan sağlık harcamasının toplam sağlık harcaması içerisinde % 0,6’lik paya sahip olduğu tahmin edilmektedir Sonuç: Bir ülkede HIV/AIDS’in önlemesi için güçlü sağlık sistemlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca nüfusun % 90'ı HIV statülerini bilmeli, HIV'leri bilenlerin% 90'ı tedavi edilmeli ve tedavi edilenlerin % 90’ı ise viral olarak bastırılmasına yönelik sağlık plan ve politikası geliştirilmelidir.
Anahtar Kelimeler:

HIV/AIDS, Hastalık Yükü, Sağlık Harcaması, DALY

Analysis of Burden of Disease and Spending of HIV/AIDS

Objective: The aim of this research is to analyze the global burden of HIV/AIDS and health expenditures for this disease in Turkey. Material and methods: A descriptive study was conducted based on the disability adjusted life years (DALY) approach of the burden of disease. In the study, HIV/AIDS disease burden and health expenditure data were taken from the Global Burden of Disease Collaborative Network and Global Burden of Disease (GBD) 2017 database. Results: The burden of HIV/AIDS disease was highest in Africa and lowest in the Eastern Mediterranean and Western Pacific region in 2017. This disease in Turkey in 1990 was 0.69 per 100,000 people (C.I; 0.02-1.07) in 2017 there was an 18-fold increase of 13.27 (C.I.; 10.67-16.02). At the level, 47.9% of funding for HIV/AIDS consists of development assistance provided by international organizations, 47.4% is public, 2.8% is out-of-pocket payments, and 1.8% is private healthcare spending. In Turkey, HIV/AIDS is funded by 99% of public revenue. In addition to HIV/AIDS health expenditures at the global level and in turkey, approximately 60% are used in diagnosis and treatment and 40% in prevention and other health services.. Health expenditures for HIV/AIDS are estimated to have a 0.6% percent share of total health expenditures in Turkey Conclusion: Strong health systems are needed to prevent HIV/AIDS in a country. In addition, 90% of the population should know their HIV status, 90% of those who know HIV should be treated, and 90% of those who are treated should develop health plans and policies for viral suppression.
Keywords:

HIV / AIDS, burden of disease, health expenditures, DALY,

PDF

___

  • 1. Tasdelen-F. N, Tanyel, Esra; Sarıkaya-Genç, H.; Tülek N. HIV/AIDS Olgularının Değerlendirilmesi. KLIMIK Derg. 2009;22(1):18–20.
  • 2. WHO. Global spending on health: a world in transition. Geneva: World Health Organization. 2019.
  • 3. Aslan FG, Altındiş M. Current Diagnostic Algorithm of HIV and Emerging Prevention Methods. Türk Mikrobiyoloji Cemiy Derg. 2017;47(2):47–60.
  • 4. Tümer A, Ünal S. HIV/AIDS Epidemiyolojisi ve Korunma. Sos Polit Çalışmaları Derg. 2001;4(1):1–8.
  • 5. UNAIDS. Global HIV & AIDS statistics 2019 fact sheet. 2020. https://www.unaids.org/en/resources/fact-sheet. Erişim Tarihi: 01.02.2020.
  • 6. WHO. Global Health Observatory (GHO) Data. 2020. Erişim Tarhihi: 01.02.2020 https://www.who.int/gho/hiv/en/.
  • 7. UNAIDS Annual Report. Towards universal access: Scaling up priority HIV/AIDS interventions in the health sector World Health Organization. 2009.
  • 8. Whiteside A. Poverty and HIV/AIDS in Africa. Third World Q. 2002;23(2):313–32.
  • 9. Talbert-Slagle KM, Canavan ME, Rogan EM, Curry LA, Bradley EH. State variation in HIV/AIDS health outcomes: The effect of spending on social services and public health. Aids. 2016;30(4):657–63.
  • 10. Sağlık Bakanlığı. Küresel Hastalık Yükü 2017 Türkiye Sonuçları. Editör: Başara B.B, Çağlar İ.S, Aygün A, Özdemir T.A, Sağlık İstatistikleri Yıllığı, Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. Ankara; 2019.
  • 11. Dieleman JL, Haakenstad A, Micah A, Moses M, Abbafati C, Acharya P, et al. Spending on health and HIV/AIDS: domestic health spending and development assistance in 188 countries, 1995–2015. Lancet. 2018;391(10132):1799–829.
  • 12. Global Burden of Disease Collaborative Network. Global HIV/AIDS Spending 2000-2017. Seattle, United States of America: Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME); 2020.
  • 13. Global Health Data Exchange. GBD 2017 Data. Seattle, United States of America: Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME); 2020.
  • 14. Drummond MF, Sculpher MJ, Claxton K, Stoddart GL, Torrance GW. Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes. 4th ed. Oxford University Press. New York: Oxford University Press; 2015.
  • 15. Murray CJL, Lopez AD. Measuring the global burden of disease. N Engl J Med. 2013;369(5):448–57.
  • 16. Murray CJL, Acharya AK. Understanding DALYs. J Health Econ. 1997;16(6):703–30.
  • 17. Yiğit A, Yiğit V. Economic Burden of Obesity-Related Comorbidities in Turkey. Gümüşhane Univ J Heal Sci. 2019;8(3):223–30.
  • 18. IHME. IHME HIV Atlas. Global Burden of Disease Terms. 2020. https://hiv.ihme.services/about. Erişim Tarihi: 0102.2020
  • 19. TUİK. No Title. Sağlık Harcamaları İstatistikleri. 2020. p. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1084. Erişim Tarihi: 01.02.2020.
  • 20. IHME. Findings from the Global Burden of Disease Study 2017. Seattle, WA: IHME. 2018.
  • 21. Akgül Ö. Takip Edilen HIV/AIDS Olgularındaki İntestinal Parazitlerin Konvansiyonel ve Moleküler Yöntemler İle Saptanması [Internet]. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul; 2016. Available from: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
  • 22. Samji H, Cescon A, Hogg RS, Modur SP, Althoff KN, Buchacz K, et al. Closing the gap: Increases in life expectancy among treated HIV-positive individuals in the United States and Canada. PLoS One. 2013;8(12):6–13.
  • 23. Wang H, Wolock TM, Carter A, Nguyen G, Kyu HH, Gakidou E, et al. Estimates of global, regional, and national incidence, prevalence, and mortality of HIV, 1980–2015: the Global Burden of Disease Study 2015. Lancet HIV. 2016;3(8):e361–87.
  • 24. Ortblad KF, Lozano R, Murray CJL. The burden of HIV: Insights from the global burden of disease study 2010. AIDS. 2013;27(13):2003–17.
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-3320
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

HIV/AIDS Hastalık Yükünün ve Harcamalarının Analizi

Arzu YİĞİT

Kronik Miyeloid Lösemide Mutasyonların Araştırılması ve Klinikle Olan İlişkilerinin İncelenmesi

Pelin AYTAN, Çiğdem GEREKLİOĞLU, Birol GÜVENÇ

Diyaliz Tedavisi Almayan Evre 3-4-5 Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Hematolojik Parametrelerin Progresyon İle İlişkisi

Sultan TÜREL, Uğur ERGÜN, Ali KIRIK

Yoğun Bakım Hastasında İntratekal Morfinin Solunum Fonksiyonları Üzerine Etkisi

Hümeyra ASTAN, Mehtap GÜRLER BALTA

Helikobakter Pilori Eradikasyonu Öncesi ile Sonrası Hematolojik Parametrelerin Karşılaştırılması

Hasan DİLAVEROĞLU, Şafak ŞAHİN, Türker TAŞLIYURT