Türkiye’de Kültürel Kriminolojinin Yöntemsel İmkanı

Önleyici ve etkin bir ceza-güvenlik aygıtı oluşturma kaygısı güden Türkiye suç çalışmaları, sosyo-ekonomiksuçlu profilleme vasıtasıyla idari bir kriminoloji (administrative criminology) görünümü sergilemektedir. Suçgörüngüsünün oluşum koşullarını anlama ve açıklama gayretini epey mesafeleyen idari kriminoloji, suçsorunsalını istatistiksel hesaplamaya, ceza ve kontrol tekniklerinin rasyonel-etkin kullanımına indirgemektedir.Bu yazı, Türkiye’de suçun akademik bağlamda sosyal kavranışına kültürel bir perspektif getirmeyiamaçlamaktadır. Anglo-Amerikan literatürde kültürel kriminoloji (cultural criminology) yirmi yılı aşkın süredirtelaffuz edilmekte; suçun sadece sosyal bir inşa olduğu kavrayışının ötesine geçerek etnik, sınıfsal, ırksal vecinsiyete dayalı yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı sürekli müzakere edilen ve yeniden-kurulan bir görüngüolduğunu savlamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de kültürel kriminolojinin anlık ve akışkan etnografi gibi ikiaracının yöntemsel kullanışlılığı ileri sürülecektir. Türkiye’de suçun kültürel ve duygulanımsal tüm boyutlarınıyakalamak adına kültürel kriminoloji önemli bir yöntemsel imkan sunmaktadır.

The Methodological Viability of Cultural Criminology in Turkey

Much of criminology in Turkey tends to display an administrative criminological character due to the overwhelming concern of having an effective, deterrent punitive-security apparatus, by way of socio-economic offender profiling. However, administrative criminology reduces the problematic of crime to a mere statistical calculation and the rational-effective use of punishment and control techniques, distancing itself away from the understanding and explaining of crime as a social phenomenon. This article brings cultural criminology to the academic understanding of crime in Turkey. For more than two decades in the Anglo-American criminological literature, cultural criminology argues that crime is an upwardly and downwardly reconstituted, negotiated and socially constructed phenomenon based on race, gender and class. This paper thus suggests the methodical usefulness of cultural criminology's instant and liquid ethnographies in Turkey. Cultural criminology presents a viable methodological track to grasp the cultural and affective dimensions of crime.

PDF

___

Atılgan, E. (2007). Mekandan imkana çocuk suçluluğunun habitusu ceza ehliyeti ilişkisi. Ankara: Güngör Basım Yayım.
Baker, U. (2002). From opinions to images: Towards a sociology of affects (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Cambridge: Polity Press.
Beck, U. (1992). Risk society. Londra: Sage.
Berman, M. (1982). All that is solid melts into air. Londra: Verso.
Bozdemir, S. & Argun, U. (2012). Suç önleme sempozyomu kitabı. Bursa Emniyet Müdürlüğü Yayınları No:1, Suç Önleme Sempozyumu.
Brantingham, P. V. & Brantingham, P.J. (2004). Computer simulation as a tool for environmental criminologists. Security Journal, 17(1), 21–30.
Brotherton, D. & Barrios, L. (2004). The almighty latin king and queen aation. New York: Columbia University Press.
Bryman, A. (2001). Introduction: A review of ethnography. In A. Bryman (Ed.), Ethnography Volume I, IX-XXXIX: Londra: Sage.
Clarke, R. & Cornish, D. (1985). Modelling offenders’ decisions: a framework for policy and research. In M. Tonry & N. Morris (Eds), Crime and Justice: An Annual Review of Research, 147–185: Chicago: University of Chicago Press.
Clarke, R. & Hope, T. (1984). Coping with burglary: Research perspectives on policy. Boston:Kluwer-Nijhoff.
Cohen, S. (1972). Folk devils and moral Panics: The creation of the mods and rockers. Londra: MacGibbon and Kee.
Cromwell, P. & Birzer, M. L. (2014). In Their Own Words: Criminals on Crime: An anthology. Oxford: Oxford University Press.
Çakıcı-Gerçek, L. (2006). Şüpheli ve mağdur üzerine bir araştırma. Polis Bilimleri Dergisi, 8 (3-4), 79–98.
Dolu, O. (2009a). Bir fırsat olarak suç: Suçun durumsal belirleyicileri, suç fırsatları ve rutin faaliyetler teorisi. Polis Bilimleri Dergisi, 11(2), 1–30.
Dolu, O. (2009b). Rasyonel bir tercih olarak suç: Klasik okul düşüncelerinin suçu önleme ve açıklama kapasitelerinin değerlendirilmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 11(4), 89–120.
Dolu, O. & Büker, H. (2009). Caydırıcılığın sınırları: Caydırıcılık eksenli suç önleme ve mücadele politikalarına eleştirel bir yaklaşım. Polis Bilimleri Dergisi, 11(3), 1–22.
Erdoğan, N. (2007). Giriş: Yoksulları dinlemek. In N. Erdoğan & T. Bora (Eds.), Yoksulluk Halleri Türkiye’de Kent Yoksulluğun Toplumsal Görünümleri, 9–17: İstanbul: İletişim.
Eryalçın, M. & Duyan, V. (2016). Suça sürüklenen çocuk ve gençler. İstanbul: Yeni İnsan.
Eryalçın, M. & Duyan, V. (2016). Suça sürüklenen çocuk ve gençler. İstanbul: Yeni İnsan.
Fairclough, N. (1995). Critical discourse analysis: The critical study of language. Londra: Longman.
Felson, M. (2002). Crime and everyday life (3rd Edition). Thousand Oaks, CA: Pine Forge Press.
Felson, M. & Clarke, R. (1998). Opportunity makes the thief: Practical theory for crime prevention. In B. Webb (Ed.), Police Research Series, paper 98. Londra: Home Office.
Ferrell, J. (1995). Culture, crime, and cultural criminology. Journal of Criminal Justice and Popular Culture, 3(2), 25–42.
Ferrell, J. (1998). Criminological verstehen: Inside the immediacy of crime. In J. Ferrell & M. Hamm (Eds), Ethnography at the Edge: Crime, Deviance and Field Research, 20–42: Boston: Northeastern University Press.
Ferrell, J. (1999). Cultural criminology. Annual Review of Sociology, 25, 395–418.
Ferrell, J. (2004). Boredom, crime and criminology. Theoretical Criminology, 8, 3, 287–302.
Ferrell, J. (2006). Empire of scrounge. NewYork: New York University Press.
Ferrell, J. & Hamm, M. (1998). Ethnography at the edge: Crime, deviance and field research. Boston: Northeastern University Press.
Ferrell, J. & Sanders, C.R. (1995). Cultural criminology. Boston: Northeastern University Press.
Ferrell, J, Hayward, K. & Young, J. (2008). Cultural criminology: An invitation. Londra: Sage.
Ferrell, J, Hayward, K, Morrison, W. & Presdee, M. (2004). Cultural criminology unleashed. Londra: Glasshouse Press.
Garland, D. (2001). The Culture of control: Crime and social order in contemporary society. Oxford: Clarendon.
Garot, R. (2007). “Where You From!”: gang identity as performance. Journal of Contemporary Ethnography, 36 (1), 50–84.
Gottfredson, M. & Hirschi, T. (1990), A General theory of crime. Stanford: Stanford University Press.
Gökçearslan-Çiftçi, E. (2017). Suçun yolculuğu: Yaşanmış olaylardan öyküler. Ankara: Ürün Yayınları.
Hall, S. & Jefferson, T. (1976). Resistance through rituals: Youth subcultures in post-war Britain. Londra: Routledge.
(3rd Hammersley, M. & Atkinson, P. (2007). Ethnography: Principles in practice Londra: Routledge. Edition).
Hayward, K. (2004). City limits: Crime, consumer culture and the urban experience. Londra: Glasshouse.
Hayward, K. (2007). Situational crime prevention and its discontents: rational choice theory versus the “culture of now”. Social Policy and Administration, 41(3), 232–50.
Hayward, K. (2010). Opening the lens: cultural criminology and the image. In K. Hayward & M. Presdee (Eds.), Framing Crime: Cultural Criminology and the Image, 1–16: Londra: Routledge.
Hayward, K. (2012). Five spaces of cultural criminology. British Journal of Criminology, 52(3), 441–462.
Hayward, K. & Presdee, M. 2010. Framing crime: Cultural criminology and the image. Londra: Routledge.
Hayward, K. & Young, J. (2004). Cultural criminology: some notes on the script. Theoretical Criminology, 8 (3), 259–73.
Hebdidge, D. (1979). Subculture: The meaning of style. Londra: Routledge.
Herrnstein, R. & Murray, C. (1994). The bell-curve: Intelligence and class structure in American life. New York: Free Press.
Hirschi, T. (1969). Causes of delinquency. California: University of California Press.
Hollway, W. & Jefferson, T. (2000). Doing qualitative research differently: Free association, narrative and the interview method. London: Sage.
Horowitz, R. (1983). Honor and the American dream. Brunswick: Rutgers University Press.
İçli, T. (1984). Uyuşturucu madde bağımlıları ile sosyolojik bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2 (2), 77–86.
İçli, T. & Öğün, A. (1988). Sosyal değişme süreci içinde kadın suçluluğu. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5(2), 17–32.
İçli, T. & Özcan, N. (1992). Türkiye’de ekoloji suç ilişkisi üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 9 (1-2), 27–52.
İçli, T. & Çoban, S. (2012). A study on the effects of family and delinquent peers on juvenile delinquency in Turkey, Advances in Applied Sociology, 2 (1), 66–72.
İçli, T., Sever, H., Sever, M., & Ökten, Ş. (2012). Foreign juvenile delinquency: The case of Istanbul. Advances in Applied Sociology, 2 (1), 59–65.
İçli, T., Seyidoğulları, İ., Tatlıdil, H., Çoban, S., Sever, H & Süeroğlu, Ü. (2009). Profiling property criminals in Turkey. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 54 (4), 640–655.
Jacobs, B. & Wright, R. (2006). Street justice: Retaliation in the criminal underworld. Cambridge: Cambridge University Press.
Katz, J. (1988). Seductions of crime. New York: Basic Books.
Kızmaz, Z. (2003). Ekonomik yapı ve suç: bazı araştırma bulguları üzerine genel bir değerlendirme. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 279–304.
Kızmaz, Z. (2004). Öğrenim düzeyi ve suç: Suç-okul ilişkisi üzerine sosyolojik bir araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 291–319.
Kızmaz, Z. (2005). Din ve suçluluk: Suç teorileri açısından kuramsal bir yaklaşım. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (1), 189–215.
Kızmaz, Z. (2006). Cezaevi müdavimleri (İnatçı suçlular). Ankara: Orion Kitabevi.
Koca, E. (2013). Polisliğin kitabını yazmak: Antropolojik açıdan polisliğin bürokrasisi ve görünümleri. Ankara: Atıf Yayınları.
Lea, J. & Young, J. (1984). What is to be done about law and order? Londra: Penguin. Lyng, S. (1990). Edgework. American Journal of Sociology, 95 (4), 851–86.
Lyng, S. (2005). Edgework. New York: Routledge.
Matthews, R. (2014). Realist criminology. Basingstoke: Palgrave.
Matthews, R. & Young, J. (1992a). Issues in realist criminology. Londra: Sage.
Matthews, R. & Young, J. (1992b). Rethinking criminology: The realist debate. Londra: Sage.
Mercan, B.A. (2013). 2011 İngiltere isyanlarını anlamak: İngiltere hükümetinin söylemi ve karşı olgular. Mülkiye Dergisi, 37(1), 105–142.
Mercan, B.A. (2017). Profesyonel suçlunun oluşumunda duygulanımlar ve eğilimler: Lacan ve Bourdieu ekseninde yaklaşım. Toplum ve Bilim, 142, 24–56.
Mercan, B.A. (2018). The making of the professional criminal in Turkey. Ethnography, doi:10.1177/1466138118779604.
Mercan, B.A. (2019). The modus operandi of burglary in Turkey. The British Journal of Criminology, 59 (1), 45–63.
Moore, J. (1991). Going down the barrio: Homeboys and homegirls in change. Philadelphia: Temple University Press.
Moore, J. (1978). Homeboys. Philadelphia: Temple University Press.
Murray, C. (1990). The Emerging British underclass. Londra: IEA Health and Welfare Unit.
Özbay, Ö. (2006). Class and self-reported juvenile delinquency: Evidence from Turkey. Journal of Criminal Justice, 34 (3), 237–249.
Özbay, Ö. (2008). Self-control, gender, and deviance among Turkish university students. Journal of Criminal Justice, 36 (1), 72–80.
Özbay, Ö. & Özcan, Y.Z. (2007). A test of Hirschi’s social bonding theory: A comparison of male and female delinquency. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 52 (2), 134–157.
Polsky, N. (1967). Hustlers, beats and others. Chicago: Aldine.
Presdee, M. (2000). Cultural criminology and the carnival of crime. Londra: Routledge.
Presdee, M. (2004). Cultural criminology: The long and winding road. Theoretical Criminology, 8 (3), 275–285.
Sanchez-Jankowski, M. (1991). Islands in the street: Gangs and American urban society. Berkeley: University of California Press.
Sennet, R. (1977). The fall of public man. Cambridge: Cambridge University Press.
Smit, M. & Tilley, N. (2005). Crime science: New approaches to preventing and detecting crime. Cullompton: Willan.
Snyder, G. (2006). Graffiti media and the perpetuation of an illegal subculture. Crime, Media, Culture, 2 (1), 93–101.
Spivak, G. (1988). Can the subaltern speak? In C. Nelson & L. Grossberg (Eds), Marxism and the Interpretation of Culture, 271–313: Urbana: University of Illinois Press..
Sevim, Y. & Soyaslan, Y. (2009). Hırsızlık suçu faillerinin sosyal, kültürel ve ekonomik özellikleri: Elazığ örneği. Polis Bilimleri Dergisi, 11 (3), 23–41.
Yablonsky, L. (1962). The violent gang. Baltimore: Penguin.
Taylor, I., Walton, P. & Young, J. (1973). The new criminology: For a social theory of deviance. Londra: Routledge and Kegan Paul.
Tüzüntürk, S. (2009). Çok boyutlu ölçekleme analizi: Suç istatistikleri üzerine bir uygulama. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (2), 71–91.
van Dijk, Teun A. (1997). Discourse studies: A multidisciplinary introduction. Londra: Sage. Wilson, J. Q. (1975). Thinking about crime. New York: Vintage.
Wilson, J. Q. & Herrnstein, R. (1985). Crime and human nature. New York: Simon and Schuster.
Wodak, R. & Krzyźanowski, M. (2008). Qualitative discourse analysis in the social sciences. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Young, A. (1996). Imagining crime: Textual outlaws and criminal conversations. Londra: Sage.
Young, J. (1992). Ten points of realism. In J. Young & R. Matthews (Eds), Rethinking Criminology: The realist debate, 24–68: Londra: Sage.
Young, J. (1997). Left realist criminology: Radical in its analysis, realist in its policy. In M. Maguire, R. Morgan & R. Reiner (Eds.), The Oxford Handbook of Criminology, 473– 98: Oxford: Oxford University Press..
Young, J. (1999). The exclusive society. Londra: Sage.
Young, J. (2003). Merton with energy; Katz with structure: The sociology of vindictiveness and the criminology of transgression. Theoretical Criminology, 7 (3), 389–414.
Young, J. (2007). The vertigo of late modernity. Londra: Sage.
Young, J. (2011). The criminological imagination. Londra: Polity.
Young, J. & Matthews, R. (1992). Issues in realist criminology. Londra: Sage.