Belgesel Fotoğrafta Merhametin İyiliği ve Kötülüğü Üzerine

Fotoğraf tarihi, neredeyse bütünüyle acı ve yıkım imgeleri ile özdeşleşmiştir. Bu nedenle fotoğrafın özellikle belgesel fotoğrafın kuramsal boyutu, yıkım, acı ve vahşet görüntülerinin etik ve estetik tartışmaları üzerine şekillenir. Hümanist fotoğraf anlayışı bu görüntüler yoluyla acı çeken insanları korumayı ve vicdanları harekete geçirmeyi amaçlar Bu nedenle haberin ilgi çekmesi için, fotoğrafların vurucu olması ve izleyeni şoke etmesi beklenir. Ancak son yıllarda merhamet talep eden fotoğrafların amaçlananın tersine olumsuz sonuçlar yaratabileceği de anlaşılmıştır. Bu çalışmada merhamet duygusunun gerekliliği üzerinden bir tartışma yürütülecektir. Başlangıçta merhametin iyiliği ön kabulünü reddedilerek, tartışma fotoğraf disiplini üzerinden genişletilecektir. Liberal demokrasilerde merhametin hala temel bir erdem olarak kabul edildiği varsayılırsa fotoğrafın da bu doğrultuda şekillenmesi normal görülebilir. kaygı yaratan, şoke eden ve merhamet duygumuzu uyandıran fotoğrafların kişisel ve toplumsal etkisinin hem izleyende hem de mağdurlar üzerinde farklı yönleri bulunmaktadır. Bu fotoğraflara bakan kişilerin güçsüzleştiği ve politik özgürlükten yoksun oluşu ile yüzleşerek depolitize olduğu düşünülmektedir. Merhamet vurgusu ile çekilen fotoğraflar, izleyeni harekete geçirmek yerine edilgin de kılabilir. Bu nedenle belgesel fotoğrafların etik estetik tartışmalarından daha önce olumlu bir duygu, bir erdem olarak kabul edilen merhamet kavramının üzerinde durmak konuya daha geniş perspektiften bakmamıza yardım edebilir. Bu çalışmanın ilk bölümünde özellikle duyguların önemine değinen Benedictus de Spinoza ’nın duygular öğretisi bağlamında merhamet ve keder duygusunu nasıl değerlendirdiğine, ikinci bölümde; Nietzsche’de merhamet kavramına, üçüncü bölümde ise, belgesel fotoğraf ve merhamet kavramı ilişkisine ve son bölümde de, merhamet fotoğraflarının hedefine ulaşıp ulaşmadığı tanımlanmaya çalışılacaktır Anahtar Kelimeler: Belgesel Fotoğraf, Merhamet, İyilik, Kötülük

On Good and Evil of Compassion in DocumentaryPhotography

History of photography is almost completely identified with images of pain and destruction. Therefore theoretical dimension of photography and especially documentary photography takes shape around ethical and aesthetical discussions of images of destruction, pain and atrocity. Especially humanist approach in photography aims to protect people in pain and evoke conscience through these images Audiences are expected to take action by way of empathy established through photos that evoke their consciences. However recently, it has been understood that compassion photography can also create negative impacts contrary to its aim. We will expand the discussion on photography by rejecting the pres up position of compassion being a good thing in the beginning. If we suppose that compassion is stil seen as a fundamental virtue in liberal democracies, it could be considered as normal for photography to take shape in line with this as well. İt is argued that photography which creates anxiety, which shocks and evokes our feeling of compassion has different aspects of impact at personal and social levels on audiences as well as the victims. İt is suggested that people who look at these photos become weaker and are depoliticized by facing their lack of political freedom Photos taken with the emphasis of compassion may as well render the audience passive instead of rendering them active. Therefore, in order to look at the subject from a wider perspective, it will be helpful to deal with the notion of compassion which is accepted as a positive feeling and a virtue before ethical and aesthetical discussions of photography. In the first part of this study we will discuss how Benedictus de Spinoza, a philosopher who emphasized the importance of feelings, considers feelings of compassion and sorrow in the context of his doctrine of affects; in these condpart we will look into Nietzsche’s notion of pity; in the third part we will analyze the relation between photography and compassion; and in the last part we will try and determine whether compassion photography achieves its aim or not.

PDF

___

Azoulay, A. (2008) The civil contract of photography, New York: Zone Books.
Balanuye, Ç. (2017) Spinoza’nın sevinci nereden geliyor?, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Batchen, G. & Gidley, M. (2017) Fotoğrafın krizi, çev: A. Göçmen, İstanbul: Espas.
Berger, J. (1986) O ana adanmış, Çev: Yurdanur Salman, İstanbul: Metis.
Beloff, H. (1983) Social interaction in photographing, Leonardo, Volume 16, Issue 3.
Fransez, M. (2004) Spinoza’nın tao’su, İstanbul: Yol Yay.
Kennedy, L.&Patrick, C. (2012) The violence of the image, New York: Tauris.
Linfield, S. (2013) Acımasız aydınlık, çev: M.E. Uslu, İstanbul: Espas.
Magee, B. (2001) Büyük filozoflar,çev: A. Cevizci, İstanbul: Paradigma.
Nietzsche, F. (2003) İnsanca, pek insanca, çev: C. Atila, İstanbul: Say Yayınları.
Nietzsche, F. (2002) Güç istenci, çev: S.Ümran, İstanbul: Birey.
Nietzsche, F. (1989) Zerdüşt böyle diyordu, çev: O. Derinsu, İstanbul: VarlıkYay.
Nietzsche, F. (1998) Ahlakın soykütüğü üstüne, çev: A. İnam, İstanbul: GündoğanYay.
Oral, M. (2000)Weimar Cumhuriyeti`nden günümüze fotoğraf ajanslarının fotojurnalizme katkıları, İstanbul:Espas Yay.
Rosler, Martha (1981) In, around, and afterthoughts, on documentary photography.
Schopenhauer,A.(2004) Varolmanın acısı, Schopenhauer felsefesine giriş, çev:V. Atayman, İstanbul: Donkişot.
Spinoza, B. (2006) Etika, çev: Hilmi Z. Ülken, Ankara: Dost Kitabevi
Sontag, S. (2004) Başkalarının acısına bakmak, çev: H. Akınhay, İstanbul:Agora Strauss D. L. (2003) Between the eyes, New York: Aperture.
Ulaş, S.E. (2002) Felsefe sözlüğü, İstanbul: Bilim ve Sanat.
West, D. (2005) Kıta Avrupası felsefesine giriş, çev: A. Cevizci, İstanbul: Paradigma.
Yaman, Ö. (2012) Evrensel gazetesi, 29 Eylül 2012.
Alankuş, S. (2016) Barış gazeteciliği el kitabı,İstanbul: IPS İletişim Vakfı, http://bianet.org/files/static/bia_kitaplar/barisgazeteciligikitap.pdf(Erişim: 30.09.2017).
Bleiker, R. & Kay, A. (2007) “Representing HIV/AIDS in Africa: Pluralist photography and local empowerment”, international studies quarterly, Vol. 51, No. 1 pp. 139-163 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1468-2478.2007.00443.x (Erişim: 16.06.2018).
Berger J. (2001) “A tragedy the size of the planet”,The Guardian, https://www.theguardian.com/culture/2001/may/28/artsfeatures.globalisation (Erişim: 15.09.2018).
Campbell, D. (2003) “Salgado and the Sahel: documentary photography and the imaging of famine”,rituals of mediation: international politics and social meaning içinde, edited by Frangois Debrix and Cynthia Weber ,Minneapolis ,https://eprint.ncl.ac.uk/2342 (Erişim 12.02.2018)
Campany, D. (2003) ‘Safety in numbness: some remarks on the problems of “late photograph” David Green ed. Where is the photograph?, Photoworks/Photoforum, 2003.
James, J. (2011)The arithmetic of compassion: rethinking the politics of photography, British Journal of Political Science, Vol. 41, No. 3, Cambridge University Press (Erişim:26.04.2018) https://doi.org/10.1017/S0007123410000487 (Erişim: 26.04.2018)
Kuper S. (2012)Financial Times (Erişim: 26.04.2017)
Kifner, J. (2001, Ocak 24). "A pictorial guide to hell; stark images trace the Balkans’ descentand a photographer’s determination", The New York Times, https://www.nytimes.com/2001/01/24/books/pictorial-guide-hell-stark-images-trace- balkans-descent-photographer-s.html
Lowe, P. (2018). "Traces of traces: time, space, objects, and the forensic turn in photography", Humanities, 7(3), 76. https://doi.org/10.3390/h7030076
Miljenko, J. (2016) “The siege starts without warning”, The Newyork Times, (Erişim: 12.05.2017).
Nachtwey, J. (2007) “Nachtwey'in savaş fotoğrafları”, TED.com, https://www.ted.com/talks/james_nachtwey_s_searing_pictures_of_war?language=tr (Erişim:30.09.2017).
http://www.balkanedebiyati.com/kusatmalar-ansizin-baslar (Erişim: 30.09.2017).
Özdemir, B. (2011) “Belgesel fotoğraf ve hümanizm”https://ifod.org.tr/2011/05/belgesel- fotograf-ve-humanizm (Erişim: 05.09.2016). Anonim, (2016) Europe migration response,
http://www.unicef.org.tr/basinmerkezidetay.aspx?id=2239 (Erişim: 17.08.2016).
http://www.turkey.iom.int/tr/mediterranean-crisis-sitrep(Erişim: 17.08.2016).
Sischy,İ.(2008)Good intentions: the New Yorker
https://paulturounetblog.files.wordpress.com/2008/03/good-intentions-by-ingrid-sischy.pdf, 89-95) (Erişim :28.03.2017).