1950 yılından günümüze kadar, hızlı bir kentleşme sürecine giren ülkemizde, kırdan kentlere olan göç, yerleşim sorununu beraberinde getirmiş, yerleşme yerleri olarak bir yandan yeni alanlar seçilirken, bir yandan da merkezi tarihi doku içindeki alanlar cazip hale gelmiştir. Böylece; zengin tarihsel çevreye sahip olan kentlerimiz, bu değerlerin bir kısmını yitirmiştir, bir kısmını ise yitirme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Geçmişin tümünün kaybedilmesi korkusu ise “koruma” fikrinin doğmasına neden olmuştur. Taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının en önemli aracı ise planlamadır. Korumanın planlama yolu ile sağlanacağı kuşkusuzdur; ancak mevcut sistem koruma amaçlı imar planlarının üretilmesini destekleyememekte aksine planların hazırlanıp uygulamaya geçmemesinden yararlanmayı hedeflemektedir. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve üye olduğu kuruluşlara rağmen gereken çalışmaların yıllardır yapılmamış olması yeni bir sistemin kurgulanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada Tarihi Yarımada’nın sit ilan edilmesi ile başlayan koruma amaçlı imar planı üretim aşamasının yasal süresi içinde neden üretilemediği uygulayıcı birimler açısından sorgulanarak, bugünkü mevcut durumun saptaması yapılacak ve bu yapılanma içinde planlamayı işlevsizleştiren ve koruma uygulamalarını engelleyen faktörlerin farklı boyutlarda tespit edilmesine dayanarak planlamakoruma ilişkisinin doğru bir şekilde yeniden nasıl kurgulanabileceği üzerinde üretilen düşünceler tartışılacaktır.

Immigration from the rural areas to the cities brought with itself the problem of settlement in our country that entered in rapid process of urbanization from the year 1950 until today, and as new areas are selected as the settlement areas, the areas in the central historical tissue became attractive as well. Thus; our cities that have rich historical environment lost some of such values and some of the values are about to disappear. The fear of loosing the heritage completely created the aspect of ‘conservation’. The most important instrument of the conservation of the immovable culture and natural assets is the planning. There is no dubdt that conservation will be provided by means of planning; however the present system cannot support the process of the conservation– purposed improvement plans. On the contrary, the system targets to benefit from non-preparation and nonimplementation of these plans. In spite of the international agreements in which our country is a partner and the organizations in which it is a member, the necessary studies were not performed for long years and this requires the establishment of a new system. In this study, it will be investigated in terms of the implementing responsibles why conservation–purposed improvement plan production stage which started with the announcement of the Historical Penninsula as an urban, historical and archaelogical site was not produced in its legal period of time; and the present condition will be examined and the opinions which are produced in establishing the relationship between planning and conservation correctly will be argued depending on the factors which disjunction the planning in this structure and preclude applications of conservation.