TÜRK VE AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA YER ALAN DÜZENLEMELER UYARINCA HALEFİYETE UYGULANACAK HUKUK

Özellikle sigorta sözleşmelerinde karşılaşılan halefiyet ve rücu sorunlarında yabancı (milletlerarası) unsurun bulunması halinde, milletlerarası özel hukuk kuralları gereğince uygulanacak hukukun belirlenmesi gerekir. Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan halefiyet ve rücu problemlerinde, ilk olarak, sigorta şirketinin, sigortalı kişiye (alacaklıya) zararı için ödeme yaptıktan sonra borçluya, yani zarar verene karşı sigortalının haklarına halef olup olmayacağını belirleyecek olan hukukun tespiti yapılmalıdır. Halefiyetin mümkün olması halinde ise, sigorta şirketi ile borçlu arasındaki rücu ilişkisine uygulanacak hukuk belirlenmelidir. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunumuzda halefiyet ve rücuya uygulanacak hukuka ilişkin olarak özel bir hüküm bulunmamaktadır. Çalışmada halefiyet ve rücuya uygulanacak hukukun tespiti ilk olarak, Avrupa Birliği hukukunda yer alan iki Tüzüğe (Akit Dışı Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuka İlişkin Roma II Tüzüğü ve Akdi Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuka İlişkin Roma I Tüzüğüne) göre yapılmış, daha sonra ise Türk hukukuna göre halefiyet ve rücuya uygulanacak hukuk belirlenmiştir.

THE APPLICABLE LAW TO SUBROGATION ACCORDING TO TURKISH LAW AND EUROPEAN UNION REGULATIONS

Especially at insurance contracts, we could encounter the subrogation problems when there is a foreign (international) element in this relation, then we should determine the applicable law according to the private international law rules. Firstly, we should determine the applicable law to the subrogation when the insurance company payed for the damage to insured person (the creditor). If subrogation is possible, then we should determine the applicable law to recourse in the relationship between debtor and insurance company. Turkish Private International Law and Procedural Law Code do not have a special rule on applicable law to subrogation. In this article, in order to determine the applicable law to subrogation, initially, two Regulations of European Union, namely, (Regulation (EC) No 864/2007 of the European Parliament and of the Council of 11 July 2007 on the law applicable to noncontractual obligations (Rome II) and Regulation (EC) No 593/2008 of the European Parliament and of the Council of 17 June 2008 on the law applicable to contractual obligations (Rome I)) are examined, then the applicable law to subrogation under Turkish law is determined

PDF

___

ARSLAN, A. S. : Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasından Doğan Rücu Davaları, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sa. 88, 2010, s. 195-224.
BAATZ, Y./SANDIFORTH, A. : A Setback for Arbitration, Shipping & Trade Law, May 2009, Volume 9, Number 4, _____http://eprints.soton. ac.uk/79609/1/Baatz_Y_2009_Issue_ 4.pdf>, 10.12.2013.
BAĞATUR, Ç. M. : Can Sigortalarında Sigortacının Yasal Ardıllığı, Prof. Dr. Faruk Ereme Armağan, Ankara 1999, s. 65-78, _____www.yildizbagatur. com/yildizwebtr/data-tr/can_ sigortalari.doc >, 28.03.2014.
CAN, M. : Gözden Geçirilmeye Muhtaç Hükümler Var mı? Sorusu Çerçevesinde 6012 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Sigorta Sözleşmesinin Tabi Olduğu Hukukî Esaslar, Ankara 2011 (6012 Sayılı Türk Ticaret Kanunu).
CAN, M. : Türk Özel Sigorta Hukuku, Ankara 2009.
ÇEKER, M. : 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Sigorta Hukuku, Adana 2012 (Sigorta Hukuku).
ÇEKER, M. : Sigortacının Rücu Hakkı, _____http://www.cu.edu.tr/ insanlar/mceker/ sigortac%C4%B1n%C4%B1n%20r%C3%BCcu%20 hakk%C4%B1.htm >, s. 6, 28.03.2014 (Rücu).
ÇELİKEL, A. /ERDEM, B. B. : Milletlerarası Özel Hukuk, İstanbul Şubat 2014.
DOĞAN, V. : Milletlerarası Özel Hukuk, Ankara Şubat 2015.
EKŞİ, N. : Milletlerarası Özel Hukuk I Pratik Çalışma Kitabı, İstanbul Eylül 2012.
EKŞİ, N. : Türk ve Avrupa Birliği Hukukunda Yabancı Unsurlu Sigorta Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk, İstanbul 2012 (Sigorta).
EREN, F. : 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2012.
FRANKO, N. İ. : Borçlar Kanununun 109 ncu Maddesine Göre Halefiyet Halleri, Ankara Barosu Dergisi, 1981 Sa. 2, s. 202-220.
GÜNGÖR, G. : Milletlerarası Özel Hukukta Tüketicinin Korunması, Ankara 2000.
HARTLEY, T. C. : Choice of Law Regarding The Voluntary Assignment of Contractual Obligations Under The Rome I Regulation, ICLQ vol. 60, January 2011, s. 29-56, _____http:journals.cambridge.org>, 25.10.2013.
HUBER, P. / ALTENKIRCH, M. : Rome II Regulation: Pocket Commentary, Art. 19, Munich 2011.
KILIÇOĞLU, A. : Özel ve Sosyal Sigortalarda Halefiyet ve Rücu, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XXXI, 1974, Sa. 1-4, s. 395- 446.
KING, C. G. : Subrogation Under Contracts Insuring Property, Texas Law Review, volume 30, 1951-1952, s. 62-92.
MAHER, B. S. / PATHAK, R. A. : Understanding and Problematizing Contractual Tort Subrogation, Loyola University Chicago Law Journal, volume 40, 2008-2009, s. 49-91.
NOMER, E. : Devletler Hususî Hukuku, İstanbul Şubat 2015 (Devletler Hususî).
NOMER, H. : Halefiyet ile Rücû Arasındaki İlişki, Özellikle Sosyal Sigortalar ile Özel Sigortaların Rücû Hakları Bakımından Halefiyetin Rolü, İHFM, C. LV, Sa. 3 (1997), s. 243-260 (Halefiyet).
NORTH, P./ FAWCETT, J.J./ CARRUTHERS, J. M.: Cheshire, North & Fawcett Private International Law, New York 2008.
ÖZTEKİN GELGEL, G. : Türk Devletler Özel Hukukunda Tüketici Akitlerine İlişkin Sorunlar, İstanbul 2000.
ÖZTEKİN GELGEL, G. : Türk Devletler Özel Hukukunda Tüketici Akitlerine İlişkin Sorunlar, İstanbul 2000.
PAPASAVAS, P. M. : The Insurer/Insured Relationship In Subrogation, s. 1-29, _____http://www.cozen.com/admin/files/publications/papasavas1143139. PDF>, 01.11.2014.
SEATZU, F.: Insurance in Private International Law, Oregon 2003.
SİRMEN, S. K. : Türk Kanunlar İhtilafı Hukukunda Zarar Sigortaları Kapsamına Giren Milletlerarası Unsurlu Sigorta Akitlerine Uygulanacak Hukuk, BATİDER, C. XXVI, Sa. 31, Y. 2010, s. 41-68
SMITH, R./ CURRAN, A. : The Front Comor: An End to Anti-suit Injunctions? , _____http://www.lexology.com/library/detail.aspx?g= 427b0e9e- 8bfe-4dd6-89db-2989aa2f7293>, 29.11.2013.
STONE, P. : The Rome II Regulation on Choice of Law in Tort, Ankara Law Review, Vol. 4, No. 2 (Winter 2007), s. 95-130.
ŞANLI, C. / ESEN, E. / ATAMAN-FİGANMEŞE, İ. : Milletlerarası Özel Hukuk, İstanbul Kasım 2014.
TEKİNALP, G. / UYANIK ÇAVUŞOĞLU, A. : Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, İstanbul 2011.
TEKİNAY, S. S. /AKMAN, S. /BURCUOĞLU, H. /ALTOP, A. : Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 1993.