Savcılı (Kırşehir) bölgesi sularının hidrokimyasal ve izotopik özellikleri

Bu çalışmada, Orta Anadolu' da jeotermal bir saha olan Savcılı(Kırşehir) sıcak sularının, Gurutlu kaynağının ve Hirfanlı baraj gölü sularının hidrokimyasal ve izotopik özellikleri belirlenmiştir. Bu özelliklere bağlı olarak Savcılı jeoterrnal sahasını açıklayabilmek için bir hidrojeolojik rejim önerilmiştir. Savcılı sıcak suları döteryurn ve oksijen-18 çevresel duraylı izotop içerikleri arasındaki ilişki bakımından bölgesel meteorik su ile benzerlik taşımakta ve mevsimlere bağlı olarak farklı buharlaşma etkileri göstermektedir. Savcılı sıcak suları Na-$HCO_3$-Cl fasiyesinde, Gurutlu kaynağı Ca-Cl-$HCO_3$ fasiyesindedir. Savcılı sıcak suları doygunluk indeksi verilerine göre, dolomit'e doygun, jips, anhidrit ve halite doygun değildir. Gurutlu kaynak suları hiçbir minerale doygun değildir. Bu hidrojeolojik sistemde, rezervuar kayaç Baranadağ granioyidleridir. Rezervuardaki suların sıcaklığı $SiO_2$ jeotermometrelerine bağlı olarak 54 °C - 89 °C arasında olduğu hesaplanmıştır.

Hydrochemical and isotopic properties of Savcılı (Kırşehir) region waters

The present study identifies the hydrochemical and isotopic properties of the Savcılı thermal waters, Gurutlu spring and Hirfanlı Dam Lake waters in Kırşehir province, a geothermal field in Central Anatoiia. Based on those properties, a hydrogeological regime is proposed in order to explain the Savcılı geothermal system. Thermal water of Savcılı well relation between the environmental stable isotopes, deuterium and oxygen-!8 concentrations is similar to the relationship for global meteoric water, indicating that the water is of meteoric origin and it has different evaporation effect due to the seasons. The waters of the Savcılı are mainly of the Na-$HCO_3$-Cl type. Gurutlu spring waters are mainly of the Ca-Cl-$HCO_3$ type. The Saved) thermal waters saturated to dolomite but undersaturated to gypsum, anhidrite and halite, Gurutlu spring waters are not saturated to any rainerai. The hydrogeological system comprises of Baranadağ granitoides. The temperature range of the reservoir is estimated to be 54°C -89 °C, on the basis of $SiO_2$ geothermometers.

___

1.Tekin, A.G., Tekin, Z., 1986. Kırşehir-Kaman-'Savcılı Büyükoba sığ sıcaksu sondajları (SB-2, SB-3, SB-44, SB-5) kuyu bitirme formu. M.T.A Raporu 8140 Ankara.
2.Ünlü, M.R, Güven, M., 1986. Kaman (Kırşehir) Savcılıbüyükoba SB-1 Sıcaksu sondajı kuyu bitirme rapora. M.T.A Rapor no 8139, Ankara.
3.Ürgün, S., 1979. Kırşehir-Kaman Savcılı Büyükoba ılıcasının hidrojeolojik etüd raporu. Papor no 2020, Ankara.
4.Kara, H., 1991. M.T.A 1:1000000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye jeoloji haritaları serisi No:37, Kırşehir-G 18 Paftası, Ankara.
5.Kara, H., 1997. M.T.A 1:1000000 ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi. No:54, Kırşehir-G 19 Paftası, Ankara
6.Ünsal, N., 2001. İnşaat mühendisleri için jeoloji. Gazi Üni. Müh.-Mim. Fakültesi yayını, Sayı 27, Ankara.
7.Ünsal, N., Afşin, M., 1999. Hydrochemical and isotopic properties of the Mahmutlu and Bağdatoğlu mineralized thermal springs, Kırşehir, Turkey. Hydrogeology Journal, 7, 540-545.
8.Piper, 1944. A graphic procedure in the geochemical interpretation of water analyses. Transactions American Geophysical Union, 25: 914-923.
9.Plummer, L. N., Jones, B. N. and Truesdell, A. H., 1076. Wateqf-A Fortran IV version of Wateq.A computer program for calculating chemical equilibria of natural water. U. S. Geological Survey Water Resources Investigation Report 76-13, 61.
10.Giggenbach, W.F., 1991. Collection and analyses of geothermal and volcanic water and gas discharge, In Application of Geochemistry in Geothermal Reservoir Development (Edited by F D Amore), 119-144, Unitar, Rome.
11.Fournier, O.R, Potter, R.W., 1982. A revised and expanded silica (quartz) geothermometer Geothermal Resources Council Bulletin, 11: 3-12.
12.Fournier, O. R., 1973. Silica in thermal waters: Laboratory and field investigation. Symposium on hydrogeochemistry and biogeochemistry Tokyo, Japan, 122-139.
13.Fournier, R. O., 1977. Chemical geothermometers and mixing models for geothermal systems, Geothermics, 5, 41-50.
14.Arnorsson, S., Gunnlaugsson, E. and Svavarsson, H., 1983. The chemistry of geothermal waters in iceland III, Chemical Geothermometry in geothermal investigations, Geochim. Cosmochim. Acta, 47, 567-577.
15.Çelik, M., Ünsal, N., 1999. Groundwater circulation in the allochthonous limestone units between Lake Girdev and Kazanpinari Spring, Antalya, southwestern Turkey. Hydrogeology Journal, 7, 483-489.