Oymaağaç (Beypazarı-Ankara) granitoyidinin jeolojisi ve petrografisi

Çalışma alanı Beypazarı granitoyidlerinin bir bölümünü oluşturmakta ve yaklaşık olarak Beypazarı'nın 50 km güneyinde Oymaağaç ve çevresinde yeralmaktadır. Saha çalışmaları ve petrografik inceleme sonuçlarına göre granitoyidler; Oymaağac granodiyoriti, İsmailkayası granodiyoriti, Tavuktaşı granodiyoriti ve Çayırpınar alkali feldispat graniti olarak ayrım yapılmıştır. Çayırpınar alkali feldispat granitleri diğer 3 granodiyorit birimlerini aplitik dayklar şeklinde kesmektedir. Plütonun merkezinden kenarına doğru amfibol oranı sırasıyla Oymaağac granodiyoriti, İsmailkayası granodiyoriti ve Tavuktaşı granodiyoriti'ne doğru azalmaktadır. Mafik mikrogranüler anklavlar anakayaçta gözlenmekte ve bunlar sırasıyla kuvarsdiyorit, diyorit ve monzodiyorit bileşimi göstermektedir. İğnemsi apatit, poiklitik feldispat mega kristalleri ve anakaya ile keskin dokanak ilişkisi anklavların magma karışım ürün kökenli anklavlar olduğunu göstermektedir.

Geology and petrography of Oymaağaç (Beypazarı-Ankara) granitoid

The study area comprises a part of the Beypazarı granitoids and is exposed in Oymaağac and its vicinity, appoximately to 50 km south of Beypazarı (Ankara). On the basis of field observation and petrographical features, the granitoid is differentiated into Oymaağaç granodiorite, İsmailkayası granodiorite, Tavuktaşı granodiorite and Çayırpınar alkali feldspar granite. The latter forms the youngest unit, cutting all the other subunits in the form of aplitic dykes. The abudance of amphibole minerals decrease from Oymaağaç granodiorite at the rim of the pluton towards İsmailkayası and Tavuktaşı granodiorite at the inner part of the pluton respectively. Mafic microgranular enclaves are observed within Oymaağaç granodiorite, İsmailkayası granodiorite and Tavuktaşı granodiorite and their compositions change from diorité to quartz diorite and monzodiorite respectively. Acicular apatite, poiklitic megacrysts of feldspars and sharp contact with the host rock are the main common features of the mafic enclaves, suggesting magma mixing/mingling origin for the enclaves.

PDF

___

1. Zigler, K.G.J. "Eskişehir-Ankara-Bolu ve Çankırı vilayetlerinde yapılan monoton jeolojik tetkikata dair rapor" M.T.A. Derleme, ( 985): Ankara (basım aşamasında) (1939).
2. Siyako, F. "Beypazarı kömür havzasının jeolojisi" M.T.A. Derleme, ( 7431): Ankara (yayımlanmamış) (1983).
3. Kalafatçıoğlu, A. ve Uysallı, H. "Beypazarı-Nallıhan-Sebenin jeolojisi" M.T.A. yayınları, 11 (1964).
4. Erol, O. "Köroğlu-Işık dağları volkanik kütlesinin orta bölümleri ile Beypazarı jeolojisi hakkında rapor" M.T.A. derleme no: 2279. Ankara (basım aşamasında) (1954).
5.Önal, M., Helvacı, C., İnci, U., Yağmurlu, F., Meriç, E., İzver, T. "Çayırhan kuzeybatı Ankara kuzeyindeki Soğukçam kireçtaşı, Nardin formasyonu ve Kızılçay grubunun stratigrafisi, yaşı, fasiyesi ve depolanma ortamları" T.P.J.D. Bülteni, 1:2, 153-163 (1988).
6.İnci, U. "Miocene alluvial fan alkaline playa lignite-trona bearing deposits from an inverted basin in Anatolia: Sedimantology and tectonic controls on deposition" Sed. Geol., 71: 73-97 (1991).
7. Karadenizli, L. "Beypazarı havzası (Ankara batısı) Üst Miyosen-Pliyosen jipsli serinin sedimantolojisi" T.J. Bülteni 38:(1): 63-74 (1995).
8.Stchepinsky, V. "Beypazarı-Nallıhan-Bolu mıntıkasının mineral zenginlikleri hakkında" M.T.A. Derleme (1332):Ankara (basým aþamasýnda) (1941).
9.Mohr, A. "Beypazarı Bölgesinde jeolojik ve hidrojeolojik çalışmalar" M.T.A. Derleme (2554): Ankara (basım aşamasında) (1956).
10. Kırıkoğlu M. ve Yıldırım H., "Ankara-Beypazarı-Oymaağaç köyü" AR:44884 nolu feldispat sahası maden jeolojisi raporu MTA. Derleme, (9514): Ankara (basım aşamasında) (1993).
11.Yohannes, E.B. "Geology and petrology of the Beypazarı granitoids" Y.Lisans Tezi, ODTÜ Jeoloji Mühendisliği, 102-109 (1993).
12.Helvacı, C. ve Bozkurt, S. "Beypazarı (Ankara) granitinin jeolojisi, mineralojisi ve petrojenezi" T.J.Bülteni., 37(2): 31-42 (1994).
13.Kibar M., Gökten E., Lünel T. ve Kadıoğlu Y.K., "Sivrihisar İntruzif kompleksi ve civarının jeolojisi ve petrografisi" T.J.K Bülteni, 7: 78-86 (1992).
14.Kadıoğlu, Y.K., "Kaymaz (Eskişehir) granitlerinde magma karışım ürünü gösteren bulgular" 47. T.J.K. Bülteni, Bildiri özetleri, 143 (1994).
15.Gautier, "Deformations et Metamorphismes Associes a la sture Tethysienne en Anatolie Centrale (Region de Sivrihisar, Turquie)" Doktora Tezi, Paris Üniversitesi, 180-189 (1984).
16.Çoğullu, E. "Etude petrographique de la region de Mihallıçcık" Schweiz mineral. Petrogr. Mitt., 47: 683-824 (1967).
17.Kulaksız, S., "Sivrihisar kuzeybatı yöresinin jeolojisi" Yer bilimleri, 8: 103-124 (1981).
18. Ataman, G., "Ankara'nın güneydoğusundaki granitik-granodiyoritik kütlelerden Cefalık dağının radyometrik yaşı hakkında ön çalışma" Hacettepe üniversitesi Fen Müh. Dergisi, 2: 44-49 (1973).
19. Bingöl, E. "Fiziksel(Radyometrik-Radyojenik) yaş tayini metodlarını sınıflama denemesi ve Rb/Sr ve K/Ar metodlarının Kazdağ'da bir uygulaması" T.J.K. Bülteni, 14(1): 1-17 (1971).
20. Bingöl, E. "Murat dağı merkezi kesiminin jeolojisi, magmatik ve metamorfik kayaçların petrolojisi ve jeokronolojisi" Doktora Tezi, İTÜ, Fen Bil. Ens., 105 (1974).
21. Gözler, M.Z., Cevher, F. ve Küçükyaman, A. "Eskişehir civarının jeolojisi ve sıcak su kaynakları" M.T.A. Dergisi, 103/104: 40-45 (1985).
22. Yağmurlu, F., Helvacı, C., İnci, U. "Depositional setting and geometric structure of the Beypazarı lignite deposits, Central Anotolia, Turkey" Int. Journal of Coal Geol.,10,337-360 (1988).
23. Şengör, A.M.C. "Structural classifications of the tectonic history of Turkey" T.J.K. Ketin Sempozyumu, 37-61 (1984).
24. Ünal, Ü. "Beypazarı granitoidinin (Dümrek-Yalnızçam) mineralojik-petrografik ve jeokimyasal incelenmesi" Yüksek Lisans Tezi, H.Ü., Fen Bil. Ens., 67 (1997).
25. Varol, N.Ö., Karayiğit, A.İ., Gayer, R.A. ve Yürür, T. "Zeolit içeren koyunağılı linyitinin jeolojik konumu kalitesi ve rezervi Mihallıçcık-Eskişehir" 52.T.J.K. Bildiriler kitabı, 10(12): 199 (1999).
26. Streckeisen A., "Classification and nomenclature of igneous rocks" N.Jb.miner.Abh., Stutgard, 107 (1976).