ÖZBEK TÜRKÇESİNDEKİ ÜNLÜSÜ ÜZERİNE

Türk dilinin Do u grubunda yer alan Özbek Türkçesinde biri ön damak, düz, geni ünlü sesi ifade eden ve alfabede [Aa] ile gösterilen; di eri ise arka damak, düz (güçsüz yuvarlak), geni ünlü sesi ifade eden ve alfabede [Oo] ile gösterilen iki fonem bulunmaktadır. Türkiye Türkçesinde bünyesinde /a/ ünlüsü bulunan, genel anlamda Türkçe kökenli ortak kelimelerin, Özbek Türkçesinde bazılarının /a/, bazılarının ise /o (å)/ ile kar ılandı ı görülür. Çalı mada Özbek Türkçesindeki, bünyesinde o (å) ünlüsü bulunan kelime örneklerinin, Türkmen Türkçesi ve Saha Türkçesindeki biçimlerle de mukayese ederek, aslında uzun ünlüsünün dilin tarihî sürecinde aldı ı biçim olup olmadı ı konusunda, bir de erlendirme yapılacaktır. De erlendirme yapılırken ilgili ünlü fonemin standart Özbek Türkçesinin ana diyalekt ve ivelerindeki durumu üzerinde de kısaca durulacaktır

Anahtar Kelimeler:

Özbek Türkçesi, Özbek edebî dili, uzun ünlü, o (å) fonemi, Özbek Türkçesi ive ve diyalektleri

ÖZBEK TÜRKÇESİNDEKİ ÜNLÜSÜ ÜZERİNE

Keywords:

-,

PDF

___

ABDURRAHMANOV, G., . ükürov, Q. Mahmudov: (2008), Özbek Tilining Tarihiy Grammatikasi, Özbekistan Faylasuflari Milliy Camiyati Na riyati, Ta kent.
ASQAROVA, M., R. Yunusov, M. Yolda ev, D. Muhammedova: (2006), Özbek Tili Praktikumi, qtisad-Maliya, Ta kent.
BERDAK, Yusuf, Türkçe-Özbekçe ve Özbekçe-Türkçe Sözlük, Ta kent, 1993. Özbekçe-Türkçe ve Türkçe-Özbekçe zahlı Lugat, Ta kent, 1997.
CAMALHANOV, H.: (2005), Hazirgi Özbek Adabiy Tili, Talqin Na riyat, Ta kent.
KARA, Mehmet: (2000), Türkmence (Giri -Gramer-Metinler-Sözlük), Kültür Bakanlı ı yay., Ankara.
K R Ç O LU, M. Fatih: (1999), Yakut (Saha) Türkçesi Grameri, TDK yay., Ankara.
ÖZTÜRK, Rıdvan: (2007), Özbek Türkçesi (Türk Lehçeleri Grameri, Editör Prof. Dr. Ahmet B. Ercilasun), Akça , Ankara.
TEK N, Talat: (1975), Ana Türkçede Aslî Uzun Ünlüler, Hacettepe Üniversitesi yayınları, Ankara.
TO AYEV, Tolqin, G. Tavaldiyeva, M. Akramova: (2004), Özbek Tilining Kirill va Latin Alifbalaridagi mla LuBati, ark Na riyati, Ta kent.
TOYÇ BAYEV, B. B. Hasanov: (2004), Özbek Dialektologiyasi, Abdulla Qadirov Namidagi Halk Merasi Na riyati, Ta kent.
Türkçe Sözlük, TDK yay., Ankara, 2005.