Nigar ÜNLÜSOY DİNÇER, Refia Selma GÖRGÜLÜ, Aslıhan BOYACIOĞLU

HEMŞİRELERİN İŞYERİ ŞİDDETİNE MARUZ KALMA DURUMLARI İLE İŞ DOYUMLARI VE İŞTEN AYRILMA EĞİLİMLERİ

Giriş-Amaç: Toplumsal alanda sıklığı ve çeşidi giderek artan şiddetin yansımaları, işyerlerinde de görülmekte; tüm şiddet olaylarının %25’inin sağlık sektöründe ortaya çıktığı ve sağlık çalışanların yarısının şiddete maruz kaldığı bildirilmektedir. Hemşirelerin işyerlerinde şiddete maruz kalma olasılıkları, diğer sağlık meslek gruplarına göre üç kat daha fazladır. Bu araştırmanın amacı hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimlerini belirlemektir. Gereç-Yöntem: Araştırma Ankara’da bulunan 9 hastanede ve evreni oluşturan 3047 hemşireden tabakalı rasgele örneklemiyle seçilen 407 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın kapsamına alınan hastanelerden yazılı izin, araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelerden yazılı onamları alınmıştır. Araştırmada ILO, ICN, WHO ve PSI tarafından hazırlanan “Workplace Violence in the Health Sector” isimli anket formunun dil geçerliliği ve kültürel adaptasyonu gerçekleştirildikten sonraki hali olan “Hemşirelikte İşyeri Şiddeti Anket Formu”, “Minesota İş Doyum Ölçeği” ve “İşten Ayrılma Eğilimi” bölümlerini kapsayan “Hemşirelerin İşyeri Şiddetine Maruz Kalma Durumları ile İş Doyumları ve İşten Ayrılma Eğilimleri” adlı anket formu kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmadan elde edilen bulgulara göre hemşirelerin %67.1’i işyerlerinde en az birkez ya da daha fazla sayıda şiddete maruz kalmışlardır. Hemşirelerin fiziksel şiddete maruz kalma durumları ile medeni durum, hemşire olarak çalışılan süre, çalışılan birim ve çalışılan görev arasındaki, sözlü tacize maruz kalma durumları ile yaş arasındaki, cinsel tacize maruz kalma durumları ile çalışılan birim arasındaki, yıldırmaya maruz kalma durumları ile çalışılan şehirde uyum sorunu yaşamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p≤0.05). Hemşirelerin genel iş doyumu puan ortalaması 62.13±13.50’dir. Yapılan istatistiksel değerlendirmede yıldırma davranışına maruz kalan hemşirelerin içsel, dışsal ve genel iş doyumları arasında bulunan fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Başka bir kurumda iş bulmanın kolaylık derecesi ile fiziksel şiddete, sözlü tacize ve yıldırma davranışına maruz kalma arasında, yine fiziksel şiddete maruz kalma ile önümüzdeki altı ay içinde işten ayrılma düşüncesi arasındaki fark önemli bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak hemşirelerin işyerinde şiddete maruz kalma oranlarının oldukça yüksek olduğu, maruz kaldıkları şiddetin (özellikle yıldırma davranışları) iş doyumunu etkilediği ve bunun sonucunda işten ayrılmayı düşündükleri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İşyeri şiddeti, hemşirelik, iş doyumu, işten ayrılma eğilimi, Workplace violence, nursing, job satisfaction, the tendency to leave the job

The Violence on Nurses at Workplace and The Tendency to Leave the Job and Job Satisfaction of Nurses

Introduction-Aim: The reflections of violence, the frequency and variety of which are increasing in the social life, are also seen in the workplaces., 25% of all violence cases are in the health sector. It is reported that half of health workers are exposed to violence. Nurses are three times more likely to be exposed to violence in the workplace than other health professionsThis study has been conducted to determine the violence at workplace over the nurses, the job satisfaction and the tendency to leave the job of nurses

Keywords:

Workplace violence, nursing, job satisfaction, the tendency to leave the job,

PDF

___

1. Savrun M, Balcıoğlu İ. Kentleşme Kadın ve Şiddet. Yeni Symposium. 1999;37 (1-2),16-22.
2. Wyne R, Clarkin N, Cox T, Griffiths A. Guidance on the Prevention of Violence at Work (Rapor No). Luxembourg: Europan Commission. 1997
3. Pompeii LA, Schoenfisch AL, Lipscomb HJ, Dement JM, Smith CD, Upadhyaya M. Physical assault, physical threat and verbal abuse perpetrated against hospital workers by patients or visitors in six U.S. hospitals. American Journal of Industrial Medicine. 2015;58(11),1194-1204
4. Cebrino J, ve De la Cruz SP. A worldwide bibliometric analysis of published literature on workplace violence in healthcare personnel. PLoS ONE. 2020;15(11),1–16.
5. Occupational Safety and Health Administration. (2015). Workplace violence in healthcare: Understanding the challenge. Retrieved from https://www.osha.gov/Publications/OSHA3826.pdf
6. Havaei F, Astivia O, MacPhee M. The impact of workplace violence on medical-surgical nurses' health outcome: A moderated mediation model of work environment conditions and burnout using secondary data. International Journal of Nursing Studies. 2020;109:103666.
7. Spector PE, Zhou ZE, Che XX. Nurse exposure to physical and nonphysical violence, bullying, and sexual harassment: a quantitative review, International Journal of Nursing Studies. 2014;51(1),72- 84.
8. Kaya S, Demır IB, Karsavuran S, Ürek D, İlgün G. Violence against doctors and nurses in hospitals in Turkey, Journal of Forensic Nursing. 2016;12(1),26-34.
9. ICN. (2007) Olumlu Çalışma Ortamları Nitelikli İşyerleri=Nitelikli Hasta Bakımı. Bilgi ve Eylem Araç Kiti, Türkçe Çevirisi (www.turkhemsirelerdernegi.org.tr).
10. DI Martino V. (2002). Workplace Violence in the Health sector: Country Studies, Synthesis report Ocak, 2006, Ağ Sitesi: http://www.who.int/violence_injury_prevention/injury/en/WVsynthesisreport.pdf
11. Weiss D, Dawis R, England G, Lofquist L. The Minnessota Studies Satisfaction Vocational Rehabilitation. Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. Washington: University Computer Center, University of Minnesota. 1967.
12. Baycan FA. Farklı gruplarda çalışan kişilerde iş doyumunun bazı yönlerinin analizi. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul. 1985.
13. Erigüç G. Hastanelerde Personelin İşle İlgili Tutumları, Personel Devri, Ankara Örneği.Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. 1994.
14. Subaşı N, Akın A. (2003). Kadına Yönelik Şiddet; Nedenleri ve Sonuçları Ocak, 2009, Ağ Sitesi: http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/siddet.htm.
15. Bayık A, Erefe İ, Özsoy S, Uysal A, Özer M, Ergül Ş. Kadın Mesleği Olarak Hemşireliğin Son Yüzyıldaki Gelişimi. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2002;5(6),16-25.
16. International Labour Conference. (2019). Convention 190. https://www.ilo.org/ilc/ILCSessions/108/reports/textsadopted/WCMS_711570/lang--en/index.htm