Erman ZURNACI, Engin NAS, Sıdıka YILDIRIM

Sertleştirilmiş AISI H13 Takım Çeliğinin Delme Performansını İyileştirmek İçin Elektro Erozyon İşleme Parametrelerinin Taguchi Yöntemi Kullanılarak Modellenmesi ve Optimizasyonu

AISI H13 sıcak iş takım çeliği, sahip olduğu mekanik ve termal özellikleri nedeniyle endüstriyel kalıpçılık uygulamalarında sıklıkla kullanılan bir malzemedir. Elektro Erozyonla İşleme yöntemi (EEİ) ise özellikle karmaşık geometriye sahip ve ölçüsel hassasiyeti yüksek parçaların işlenmesinde tercih edilen bir yöntemdir. Bu çalışmada; sertleştirilmiş AISI H13 sıcak iş takım çeliğinin farklı işleme parametreleri (akım şiddeti, vurum süresi, elektrot tipi) kullanılarak elektro erozyon işleme yöntemi ile delinmesinde, işleme parametrelerinin delik çapı ve kalitesi üzerindeki etkileri deneysel olarak incelenmiştir. Deneysel tasarım Taguchi yöntemi ile oluşturulmuş, deneysel parametreleri L27 ortoghonal dizin kullanılarak belirlenmiştir. Deneysel tasarımda, işleme parametreleri olarak üç farklı elektrot tipi (bakır, grafit, Tuncop), üç farklı vurum süresi (200, 300, 400 µs), üç farklı akım şiddeti (4, 8, 12 A), 0,5 mm talaş derinliği ve 50 µs bekleme süresi kullanılmıştır. Deneysel sonuçlar, varyans analizi (ANOVA) ve sinyal / gürültü (S/N) oranı kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmanın sonucunda, işleme parametrelerinin delik çapının ölçüsel doğruluğu üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Sinyal/Gürültü oranları incelendiğinde, elektrot çapına en yakın delik çapını elde etmek için gerekli işleme parametrelerinin A3B1C1 (Bakır−200 µs−4 A) olduğu belirlenmiştir. Anova analizi sonuçları değerlendirildiğinde, delik çapının ölçüsel doğruluğu üzerinde en etkili işleme parametresinin elektrot malzemesi olduğu, en az etki eden işleme parametresinin ise vurum süresi olarak oluştuğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Elektro Erozyon İşleme, Ölçü Tamlığı, Taguchi, Anova

Modelling and Optimization of Electrical Discharge Machining Parameters Using the Taguchi Method to Improve the Drilling Performance of Hardened AISI H13 Tool Steel

PDF

___

1. Y. Karaca, “Investigation of Vc Coatability Of 1.2344 Hot Work Tool Steel With Box Cementation Method,” Nevsehir Journal of Science and Technology, pp. 106-110, 2020.
2. S. Koca, “Investigation Of The Relationship Between Tool Wear And Resıdual Stress That Happens During The High Feed Machining Of The 55 HRC Hardened Tool Steel DIN 1.2344 ESR,” Uludağ University, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Department of Mechanical Engineerin Uludağ Üniversitesi, pp. 1-105, 2013.
3. M. Özer, “The Effect of Deep Cryogenic Processing and Tempering Heat Treatment of AISI H13 Tool Steel on Microstructure, Hardness and Impact Energy,” Gazi University Journal of Science Part C: Design and Technology, vol. 7, no. 3, pp. 688-699, 2020.
4. Narcis Pellicer, Joaquim Ciurana & Jordi Delgado “Tool Electrode Geometry And Process Parameters Influence on Different Feature Geometry and Surface Quality in Electrical Discharge Machining of AISI H13 Steel” Journal of Intelligent Manufacturing vol. 22, pp. 575–584, 2011.
5. M. Zeyveli and H. Demir , “Experimental Study Of Surface Roughness For Machining Of AISI H13 Hot Work Tool Steel,” Erciyes University Institute of Science and Technology Journal of Science, vol. 25, no. 1, pp. 251-261, Feb. 2009.
6. A.G. Jaharah, C. G. Liang, S.Z. Wahid, M. N. Ab Rahman and C.H. Che Hassan, “Performance Of Copper Electrode In Electrical Discharge Machining (Edm) Of Aısı H13 Harden Steel, International Journal of Mechanical and Materials Engineering (IJMME),” vol. 3, no. 1, pp. 25-29, 2008.
7. P. Kuppan and S. Narayanan, “Effect of EDM Parameters on Hole Quality Characteristics in Deep Hole Drilling of Inconel 718 superalloy,” Int. J. Manufacturing Research, vol. 10, no. 1, 2015.
8. A. Hasçalık and U. Çaydaş, “The Effects Of Cutting Parameters On The Microstructure And Surface Roughness In The WEDM," Fırat Üniversty Research of Eastern Anatolia Region,” vol. 1, no. 3, pp. 118-121, 2003.
9. C. Özek and C. Özel, “An Investigation On Cutting Behaviour Of AISI8620 Gear Steel By Wedm Machine," Dokuz Eylul University Faculty of Engineering Journal of Science and Engineering, vol. 5, no. 2, pp. 47-52, 2003.
10. A. Pramanik, K. A. Basak, N. M. Islami and G. Littlefair, “Electrical Discharge Machining of 6061 Aluminium Alloy,” Trans. Nonferrous Met. Soc. China vol. 25, pp. 2866−2874, 2015.
11. H. K. Dave, V. J. Mathai, K. P. Desai and H. K. Raval, “Studies on Quality of Microholes Generated on Al 1100 using Micro-Electro-Discharge Machining Process,” Int J Adv Manuf Technol, no.76, pp.127–140, 2015.
12. A. Kumar, V. Kumar, and J. Kumar, “Investigation of Microstructure and Element Migration For Rough Cut Surface of Pure Titanium After WEDM,” IJMMP, vol. 8, no. 4-5, pp. 343-356, 2013.
13. H. Serencam and M. Uçurum, “Performance Evaluation Of Adsorption Properties For Ni(Ii) Removal With Flying Ash Using Taguchi Experimental Design,” Niğde Ömer Halis Demir University Journal of Engineering Sciences, vol. 8, no. 1, pp. 336 – 344, 2019.
14. B. Özlü, M. Akgün and H. Demir, “Analysis and Optimization of Effects on Surface Roughness of Cutting Parameters on Turning of AA6061 Alloy,” Gazi Journal of Engineering Sciences (GJES), vol. 5, no. 2, pp. 151-158, 2019.
15. E. Kavcı “Investigations of Adsorption of Direct Red BWS Textile Dye Using Taguchi L9 Orthogonal Experimental Design,” Niğde Ömer Halis Demir University Journal of Engineering Sciences, vol. 10, no. 1, pp. 358- 363, 2021.
16. F. Kara , M. Karabatak, M. Ayyıldız and E. Nas, “Effect Of Machinability, Microstructure And Hardness Of Deep Cryogenic Treatment in Hard Turning Of AISI D2 Steel With Ceramic Cutting,” Journal of Materials Research and Technology, vol. 9, no. 1 pp. 969-983, 2020.
17. O. Özbek and N. A. Özbek, “Application Of Taguchi Method in The Optimization Of Cutting Parameters For Surface Roughness in Turning Of Hardened AISI 4140 Steel,” Journal of Advanced Technology Sciences, vol. 5, no. 3, pp. 41-48, 2016.
18. M. H. Cetin et al., “Evaluation of Vegetable Based Cutting Fluids With Extreme Pressure And Cutting Parameters in Turning of AISI 304L by Taguchi Method”, Journal of Cleaner Production, vol. 19, no. 17, pp. 2049-2056, 2011.
19. E. Nas and H. Gökkaya, “Experimental and Statistical Study On Machinability Of The Composite Materials With Metal Matrix Al/B4C/Graphite,” Metallurgical and Materials Transactions A, vol. 48, pp. 5059-5067, 2017.