Ramazan CAKIROGLU, Abdusselam EKEN, Adem ACIR

HAVA AKIŞKANLI RANQUE-HILSCH VORTEKS TÜPÜ PERFORMANSINA İŞLEM PARAMETRELERİNİN ETKİSİNİN TAGUCHI METODU İLE İNCELENMESİ

Bu çalışmada, Taguchi metodu yardımıyla hava akışkanlı Ranque-Hilsch vorteks tüpünde maksimum sıcaklık gradyan performansı elde edilebilirliği incelenmiştir. Üç farklı nozul tipi (Eğimli, Çiçek ve S tipi), üç farklı nozul sayısı (4, 5 ve 6) ve üç farklı sisteme giriş basınç (100, 200 ve 300 kPa) parametreleri kulllanılarak 27 deney yapılmıştır. Belirlenen parametrelere bağlı olarak maksimum sıcaklık farkları (ΔT) elde edilmiştir. Elde edilen deney verilerine bağlı olarak en yüksek ΔT değerleri Taguchi metodu yardımıyla en uygun işlem parametreleri için belirlenmiştir. Sonuç olarak, maksimum ΔT için hava akışkanlı Ranque-Hilsch vorteks tüpünde en uygun işlem parametreleri nozul tipi eğimli, nozul sayısı “4” ve giriş basıncı”300 kPa” olmak üzere A1B1C3 olarak elde edilmiştir. Ayrıca ANOVA istatiksel analiz ile ΔT maksimum sıcaklık farkını en fazla etkileyen parametre yaklaşık % 92’ lik oranla nozul tipi olurken, vorteks basınç girişi yaklaşık % 6 ile ikinci etki eden parametre olmuştur. Bu çalışma, farklı tiplerde tasarlanan nozulların ΔT üzerindeki etkilerinin belirlenmesinde önemli katkı sağlamıştır

Anahtar Kelimeler:

Ranque-Hilsch vorteks tüp, maksimum sıcaklık farkı, Taguchi, ANOVA

PDF

___

[1] S. Eiamsa-ard ve P. Promvonge, “Review of Ranque–Hilsch effects in vortex tubes”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, c. 12, ss. 1822-1842, 2007.
[2] R. Hilsch, “The use of the expansion of gases in a centrifugal field as cooling process”, Review of Scientific Instruments, c. 18, ss. 108-113, 1947.
[3] S. Subudhi ve M. Sen, “Review of Ranque–Hilsch vortex tube experiments using air”, Renewable and Sustainable Energy Reviews, c. 52, ss. 172-178, Ara. 2015. doi: 10.1016/J.RSER.2015.07.103.
[4] S. Mohammadi ve F. Farhadi, “Experimental analysis of a RanqueeHilsch vortex tube for optimizing nozzle numbers and diameter”, Applied Thermal Engineering, c. 61, sy 2, ss. 500-506, 2013.
[5] A. M. Pinar, O. Uluer, ve V. Kırmaci, “Optimization of counter flow Ranque–Hilsch vortex tube performance using Taguchi method”, c. 32, sy ue 6. ss. 1487-1494, Eyl. 2009.
[6] V. Kırmacı, “Exergy analysis and performance of a counter flow Ranque–Hilsch vortex tube having various nozzle numbers at different inlet pressures of oxygen and air”, International Journal of Refrigeration, c. 32, sy 7, ss. 1626-1633, 2009.
[7] A. Sarifudin, D. S. Wijayanto, ve I. Widiastuti, “Parameters optimization of tube type, pressure, and mass fraction on vortex tube performance using the Taguchi method”, International Journal of Heat and Technology, c. 37, sy 2, ss. 597-604, 2019.
[8] F. Liang, G. Tang, C. Xua, ve vd, “Experimental investigation on improving the energy separation efficiency of vortex tube by optimizing the structure of vortex generator”, Applied Thermal Engineering, c. 195, s. 117222, 2021.
[9] K. Dinçer, S. Baskaya, B. Z. Uysal, ve I. Ucgul, “Experimental investigation of the performance of a Ranque–Hilsch vortex tube with regard to a plug located at the hot outlet”, Int. J. Refrigeration, c. 32, ss. 87-94, 2009.
[10] P. K. Singh, R. G. Tathgir, D. Gangacharyulu, ve G. S. Grewal, “An experimental performance evaluation of vortex tube”, IE(I) J-MC, c. 84, ss. 149-153, 2004.
[11] G. Taguchi, E. A. ElSayed, ve T. C. Hsiang, “Quality engineering in production systems”. McGraw–Hill, NY, USA, New York, 1989.
[12] P. J. Ross, Taguchi techniques for quality engineering, 2nd bs. New York, USA: McGraw-Hill, 1996.
[13] W. H. Yang ve Y. S. Tarng, “Design optimization of cutting parameters for turning operations based on the Taguchi method”, Journal of Materials Processing Technology, c. 84, sy 1, ss. 122-129, Ara. 1998. doi: 10.1016/S0924-0136(98)00079-X.
[14] R. Çakıroğlu ve A. Acır, “Optimization of cutting parameters on drill bit temperature in drilling by Taguchi method”, Measurement, c. 46, sy 9, ss. 3525-3531, 2013.
[15] A. Acır, M. E. Canlı, İ. Ata, ve R. Çakıroğlu, “Parametric optimization of energy and exergy analyses of a novel solar air heater with grey relational analysis”, Applied Thermal Engineering, c. 122, ss. 330-338, 2017.
[16] A. A. Ata İsmail, “Hava akışkanlı güneş kollektöründe isı transferi i̇yileştirmesine etki eden parametrelerin taguchi metodu ile optimizasyonu”, Politeknik Dergisi, 2020.
[17] O. K. Çinici, M. E. Canlı, R. Çakıroğlu, ve A. Acır, “Optimization of melting time of solar thermal energy storage unit containing spring type heat transfer enhancer by Taguchi based grey relational analysis”, Journal of Energy Storage, c. 47, s. 103671, 2022.
[18] M. B. Özdemir ve A. Acir, “Optimization of the effective paraameters on ground-source heat pumps for space cooling applicatıons using the taguchi method”, Heat Transfer Research, c. 51, sy 6, 2020.