Türkiye'de finansal katılımı belirleyen faktörlerin analizi

Finansal katılım, finansal sistem dışında kalmış olan bireyler ve şirketlerin; resmi borçlanma, tasarruf, ödeme, sigortacılık, yatırım araç ve hizmetlerine uygun maliyetle erişmesi ve aktif biçimde kullanması olarak tanımlanmaktadır. Literatürde bu konu, ülkelere ilişkin endeks geliştirme ya da finansal katılımın bileşenlerinin incelenmesi şeklinde ele alınmıştır. Bu araştırmada ise finansal araç sahipliği, finansal araçların aktif kullanımı ve finansal dışlanma olmak üzere üç ana bileşen incelenmekte ve Logit model kullanılarak demografik özelliklerin ve finansal davranışların bu bileşenler üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Araştırmanın veri kaynağı Dünya Bankası’nın Global Findeks 2017 yılı anketidir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, bireyin işgücünde olmasının finansal katılım için temel şart olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca artan eğitim düzeyinin finansal katılım üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Resmi finansal araç kullanılarak gerçekleştirilen tüm işlemlerin finansal katılım üzerinde çeşitli büyüklüklerde anlamlı etkisinin olduğu buna karşılık nakit kullanımının da halen etkinliğini sürdürdüğü görülmüştür. Finansal kurumlara güven duymama, yoksul gelir sınıfında bulunmak ve ailede finansal araç bulunmasının finansal katılımı azalttığı belirlenmiştir.

Analysis of factors determining the financial inclusion in Turkey

Financial inclusion is defined as access and active use of official borrowing, saving, payment, insurance, investment tool and services with affordable cost by individuals and companies that excluded from financial system. In the literature, this issue is dealt with in the form of index development for countries or examination of components of financial participation. In this research, three main components, financial instrument ownership, active use of financial instruments and financial exclusion, are examined and the effects of individual characteristics and financial behaviors on these components are investigated using the Logit model. Data resource of this study is World Bank’s Global Findex – 2017 survey. According to the findings obtained from the study, it has been determined that the individual's workforce is the basic condition for financial participation. Also it is established that increasing education level has positive effect on financial inclusion. It has been seen that using formal financial instruments has positive effect at different magnitude on financial inclusion, on the other hand using cash is still effective. It has been determined that distrust to financial institutions, being in the poor income batch, and having one of the family member have financial instrument reduce financial inclusion.

PDF

___

Allan, A., Massu, M. ve Svarer, C. (2013). Banking on change: Breaking the barriers to financial ınclusion. Erişim adresi:https://insights.careinternational.org.uk/media/k2/attachments/Banking_on_Change_Breaking_Barrier s__April2013.pdf
Allen, F., Demirguc-Kunt, A., Klapper, L. ve Peria, M.S.M. (2012). The foundations of financial inclusion: Understanding ownership and use of formal accounts. Policy Research Working Paper No. 6290. World Bank. Erişim adresi: https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/12203
Arun, T. ve Kamath, R. (2015). Financial inclusion: Policies and practices. IIMB Management Review, 27, 267- 287. DOI: 10.1016/j.iimb.2015.09.004
Bayülken, Y. (2017). Küçük ve orta ölçekli sanayi işletmeleri. Ankara: Türkiye Makine Mühendisleri Odası, Yayın no: MMO/677. Erişim adresi: http://www.tmmob.org.tr/sites/default/files/kobi_metin-20102017.pdf
Beck, T., Demirgüç-Kunt, A. ve Levine, R. (2007). Finance, inequality and the poor. Journal of Economic Growth, 12, 27-49. DOI: https://doi.org/10.1007/s10887-007-9010-6
Bhanot, D., Bapat, V. ve Bera, S. (2012). Studying financial inclusion in North-East India. International Journal of Bank Marketing, 30(6), 465-484. DOI 10.1108/02652321211262221
Bozkurt, İ., Karakuş, R. ve Yıldız, M. (2018). Spatial determinants of financial inclusion over time. Journal of International Development, 30(8), 1474-1504. DOI: 10.1002/jid.3376
Canbay, T. ve Selim, S. (2010). Türkiye’de hanehalkı yoksulluğu. Ege Akademik Bakış, 10(2), 627-649. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/eab/issue/39877/473218
Chakravarty, S.R. ve Pal, R. (2013). Financial inclusion in India: An Axiomatic Approach. Journal of Policy Modeling, 35(5), 813-837. DOI: 10.1016/j.jpolmod.2012.12.007
Chikalipah, S. (2017). What determines financial inclusion in Sub-Saharan Africa. African Journal of Management Studies, 8(1), 8-18. DOI: 10.1108/AJEMS-01-2016-0007
Chitra, N. ve Selvam, M. (2013). Determinants of financial inclusion: An empirical study on the inter-state variations in India. DOI: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2296096
Çam, H., Ayaydın, H., Çam, A.V. ve Akdeniz, F. (2018). Bireylerin finansal bilgi düzeyi ile finansal katılım düzeyi arasındaki ilişki: TR 90 bölgesinde bir araştırma. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 10(1),1-13. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebd/issue/35971/403563
Demirel, A.C. (2017). Dijital bankacılık ve Türkiye’deki mevcut durumun analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara. Erişim Adresi: http://acikerisim.baskent.edu.tr/bitstream/handle/11727/2768/10148671.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Demirguc-Kunt, A. ve Klapper, L. (2012). Measuring financial inclusion: The Global Findex database. World Bank Group. Erişim adresi: http://documents.worldbank.org/curated/en/453121468331738740/pdf/WPS6025.pdf
Demirguc-Kunt, A., Klapper, L., Singer, D. ve Oudheusden, P. V. (2015). The Global Findex database 2014: Measuring financial inclusion around the world. The World Bank Group. Erişim adresi: http://documents.worldbank.org/curated/en/187761468179367706/pdf/WPS7255.pdf
Demirguc-Kunt, A., Klapper, L., Singer, D., Ansar, S. ve Hess, J. (2018). The Findex database 2017: Measuring financial inclusion and the fintech revolution. The World Bank Group. Erişim adresi: https://elibrary.worldbank.org/doi/book/10.1596/978-1-4648-1259-0S
Dev, M. (2006). Financial inclusion: Issues and challanges. Economic and Political Weekly, 41(41), 4310-4313. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/4418799
Evans, O. (2018). Connecting the poor: The internet, mobile phones and financial inclusion in Africa. Digital Policy, Regulation and Governance, 20(6), 568-581. DOI: 10.1108/DPRG-04-2018-0018
Favero, L.P. ve Belfiore, P. (2019). Data science for business and decision making. United Kingdom: Elsevier Academic Press.
Fan, Z. ve Zhang, R. (2017). Financial inclusion, entry barriers, and enterpreneurship: Evidence from China. Sustainability, 9(2), 1-21. DOI: 10.3390/su9020203
Finansal Erişim, Finansal Eğitim, Finansal tüketicinin korunması stratejisi ve eylem planları. (2014, Haziran). Erişim adresi: https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/1076
Fungáčová, Z. ve Weill, L. (2015). Understanding financial inclusion in China. China Economic Review, 34, 196-206. DOI: 10.1016/j.chieco.2014.12.004
Gine, X. ve Townsend, R. (2004). Evaluation of financial liberalization: A general equilibrium model with constrained occupation Choice. Journal of Development Economics 74(2), 269–307. Erişim Adresi: https://EconPapers.repec.org/RePEc:eee:deveco:v:74:y:2004:i:2:p:269-307
Giray, S., Yorulmaz, Ö. ve Ergüt, Ö. (2016). Ülkelerin gini katsayısı, göç, suç ve mutluluk değişkenleri açısından bulanık ve dayanıklı kümeleme metotları ile sınıflandırılması. Journal of Awareness, 1(2), 1-16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/joa/issue/31798/348637
Global Partnership for Financial Inclusion (2011). The G20 principles for innovative financial inclusion bringing the principles to life: Eleven country case studies. Erişim adresi, https://www.afiglobal.org/sites/default/files/publications/01_gpfi_principles.pdf
Gupte, R., Venkataramani, B. ve Gupta, D. (2012). Computation of financial inclusion index for India. Procedia Social and Behavioral Sciences. 37, 133-149. DOI: 10.1016/j.sbspro.2012.03.281
Gujarati, D.N. (1999). Temel ekonometri (6. Basım). (Çev. Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık
Hannig, A. ve Jansen, S. (2010). Financial inclusion and financial stability: Current policy ıssues. Asian Development Bank Institute, Working Paper no: 259. DOI: 10.2139/ssrn.1729122
India CSR Network. (2019, 15 Aralık). Erişim Adresi https://indiacsr.in/a-brief-history-of-financial-inclusion/
Jolevska, E.D. ve Andovski, I. (2017). Financial inclusion: Comparative analysis with special emphasis on the level of financial inclusion in Republic of Macedonia. Ekonomika. 63(1), 51-62. Erişim adresi: https://uklo.edu.mk/filemanager/2016/HORIZONTI%2020/37%20Trud.pdf
Kumar, C. ve Mishra, S. (2011). Banking outreach and household level access: Analyzing Financial inclusion in India. 13th. Annual Conference on Money and Finance in the Indian Economy, Mumbai, India. Erişim adresi: https://pdfs.semanticscholar.org/558f/f506e0b4096f87a37d3796a868c34a448735.pdf
Lenka, S.K. ve Bairwa, A.K. (2016). Does financial inclusion affect monetary policy in SAARC Countries?. Cogent Economics & Finance, 4(1), 1-8. DOI: 10.1080/23322039.2015.1127011
Lyons, A. ve Contreras, S. (2017). A simultaneous model of youth enterpreneurship and financial incluison across developing countries. Erişim adresi: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3053615
Menteş, A. (2019). Finansal tabana yayılma aracı olarak finansal teknoloji şirketleri. Social Sciences Research Journal. 8(1), 168-175. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ssrj/issue/43336/513029
Neaime, S. ve Gaysset, I. (2018). Financial inclusion and stability in MENA: Evidence from poverty and inequality. Finance Research Letters. 24, 230-237. DOI: 10.1016/j.frl.2017.09.007
Ozili,P. (2018). Impact of digital fnance on financial inclusion and stability. Borsa İstanbul Review. 18(4), 329- 340. DOI: 10.1016/j.bir.2017.12.003
Özyıldırım, Y. (2019). Finansal Kapsayıcılık ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin Kantil Regresyon yöntemiyle analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak. Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Park, C. ve Mercado, R.V. (20159. Financial inclusion, poverty, and income inequality in developing Asia. Asian Development Bank Economics Working Paper Series no:426. DOI: 10.2139/ssrn.2558936
Plan UK, Barclays ve Care International UK.(2013). Banking on change: Breaking the barriers to financial inclusion. Erişim adresi: https://insights.careinternational.org.uk/media/k2/attachments/Banking_on_Change_Breaking_Barriers__Apr il2013.pdf
Sarma, M. (2008). Index of financial inclusion. Indian council for research on international economic relation. Indian Council for Research on International Economic Relations Working Paper No.215. Erişim adresi: http://icrier.org/pdf/Working_Paper_215.pdf
Soumaré, I., Tchana, T.F. ve Kengne, T.M. (2016). Analysis of the determinants of financial inclusion in Central and West Africa. Transnational Corporations Review. 8(4), 231-249. DOI: 10.1080/19186444.2016.1265763
Stein,P., Randhawa, B. ve Bilandzic, N. (2011). Toward universal access: Addressing the global challange of financial inclusion. Washington, USA: International Finance Corporation. DOI: https://doi.org/10.1596/9780821385180_CH10
TÜİK. (2018, 15 Mayıs). Şubat 2018 İşgücü İstatistikleri (Sayı: 27688). Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=27688
Türkiye Katılım Bankaları Birliği. (2019, 10 Aralık). Erişim adresi: https://www.tkbb.org.tr/tarihce Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakın bankalar aracılığıyla ödenmesine dair yönetmelik. (2016, 21 Mayıs). Resmi Gazete (Sayı: 29718). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/05/20160521-8.htm
Wang, X. ve Guan, J. (2017). Financial inclusion: Measurement, spatial effects and ınfluencing factors. Applied Economics, 49(18), 1751-1762. DOI: 10.1080/00036846.2016.1226488
Wooldridge, J. (2013). Ekonometriye giriş: Modern Yaklaşım. (Çev. Ed.: Ebru Çağlayan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Yorulmaz, R. (2012). Financial inclusion & economic development: A case study of Turkey and a cross-country analysis of European Union (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Clemson University, South Carolina, USA. Erişim adresi: https://tigerprints.clemson.edu/all_theses/1352/
Yorulmaz, R. (2016). Essays on global financial inclusion (Yayınlanmamış Doktora Tezi). The University of Sheffield, Sheffield, UK. Erişim adresi: http://etheses.whiterose.ac.uk/13014/1/Recep%20YorulmazThesis.pdf Yorulmaz, R. (2018). An analysis of constructing global financial inclusion indices. Borsa İstanbul Review, 18(3), 248-258. DOI: https://doi.org/10.1016/j.bir.2018.05.001
Zins, A. ve Weill, L. (2016). The determinants of financial inclusion in Africa. Review of Development Finance, 6(1),46-57. DOI: 10.1016/j.rdf.2016.05.001