İlkokul 4. Sınıf Fen Bilimleri Dersinde Kavramsal Değişim Metinlerinin Kavram Yanılgılarının Giderilmesine Etkisi

Bu araştırmanın amacı ilkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersinde kavramsal değişim yaklaşımının kavram yanılgılarının giderilmesine etkisini incelemektir. Araştırmada deneysel desenlerden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2013-2014 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Ankara ili Yenimahalle ilçesinde bulunan bir devlet okulunda iki farklı dördüncü sınıf şubesindeki 50 öğrenci oluşturmaktadır. Sınıflardan biri deney (n=25) diğeri de kontrol grubu (n=25) olarak rasgele belirlenmiştir. Deney grubunda fen bilimleri derslerinde kavramsal değişim metinleri kullanılırken, kontrol grubunda mevcut öğretim etkinliklerine ek olarak herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Veri toplamak amacıyla, araştırmacı tarafından geliştirilen kavram yanılgısı belirleme testi kullanılmıştır. Test, uygulama sürecinin başlangıcında ön test olarak uygulanırken, 20 haftalık uygulama sürecinin sonunda son test olarak tekrar uygulanmıştır. Ayrıca, kalıcılığın test edilebilmesi için uygulama sürecinin bitiminden 5 hafta sonra kalıcılık testi olarak yeniden kullanılmıştır. Verilerin analizleri için bağımsız t-testi uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, deney ve kontrol grubunun kavram yanılgısı belirleme testi ön test puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir. Son test puanlarına bakıldığında, deney ve kontrol grubunun puanları arasındaki farkın deney grubu lehine anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, deney ve kontrol grubunun kalıcılık testi puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, ilkokul dördüncü sınıf fen bilimleri derslerinde kavram yanılgılarının giderilmesi amacıyla kavramsal değişim metinlerinin kullanılması önerilmektedir.

The Effect of the Conceptual Change Texts on Removing Misconceptions in Primary 4th Grade Science Course

The aim of this study was to investigate the effect of conceptual change texts on overcoming misconceptions in elementary school fourth grade science course. Pretestposttest quasi-experimental design was used in the research. The study was conducted on a total of 50 students studying in two different classes in a state school in Yenimahalle, a province of Ankara, in 2013-2014 academic year fall term. Classes were assigned randomly as experimental group (n=25) and control group (n=25). While conceptual change texts were used in science courses in experimental group, in control group there were not been any teaching activities in addition to existing teaching activities. As a data gathering tool, the determine misconception test which was developed by the researcher was used. The test was applied as a pre-test at the beginning of implementation process and it was applied again as a post-test at the end of the 20 weeks implementation process. Moreover, 5 weeks after the end of the application process in order to test the permanency the test was re-administered as a retention test. Independent t-test was used for analysed to data. According to findings, it was determined that there was not any significant difference between the determine misconception test' pre-test scores of experimental and control group. When looking at the post-test scores, a significant difference between the post-test scores of experimental and control group in favour of experimental group was observed. Also, a significant difference between the retention test scores of experimental and control group in favour of experimental group was determined. Based on these results, the use of conceptual change texts is recommended in order to eliminate misconceptions in science courses.

PDF

___

Alparslan, C., Tekkaya, C., & Geban, Ö. (2003). Using the conceptual change ınstruction to ımprove learning. Journal of Biological Education, 37(3), 133- 137.
Artun, H., & Coştu, B. (2011). Sınıf öğretmen adaylarının difüzyon ve osmoz kavramları ile ilgili yanılgılarının belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(4), 117-127.
Ayas, A., Özmen, H., & Coştu, B. (2002). Lise öğrencilerinin buharlaşma kavramı ile ilgili anlamalarının belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 74-84.
Aydın, G., & Balım, A. G. (2007). Fen ve teknoloji öğretiminde kullanılan kavramsal değişim stratejilerine dayalı etkinlikler. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 54-66.
Başer, M., & Çataloğlu, E. (2005). Kavram değişimi yöntemine dayalı öğretimin öğrencilerin ısı ve sıcaklık konusundaki yanlış kavramlarının giderilmesindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 43-52.
Berber, N. C., & Sarı, M. (2009). Kavramsal değişim metinlerinin iş, güç, enerji konusunu anlamaya etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 159-172.
Birinci-Konur, K., & Ayas, A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının bazı kimya kavramlarını anlama seviyeleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 83-90.
Çaycı, B. (2007). Kavram değiştirme metinlerinin kavram öğrenimi üzerindeki etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 87-102.
Çepni, S., Bayri, N., & Özsevgeç, T. (2007). Kalıcı kavramsal değişimde 5E modelinin etkililiği. Edu 7, 2(2).
Duit, R. (1999). Conceptual change approaches in science education. In W. Schnotz, S. Vosnidau & M. Carretero (Eds.), New Perspectives on Conceptual Change. New York: Pergamon.
Eisen, Y., & Stavy, R. (1992). Material cycles in nature: A new approach to teaching photosynthesis in junior high school. The American Biology Teacher, 54(6), 339-342.
Geban, Ö., & Ertepınar, H. (2001, Eylül). Altıncı sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Yeni Binyılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri. İstanbul.
Griffiths, A. K., Thomey, K., Cooke, B., & Normore, G. (1988). Remediation student specific misconceptions relating to three science concepts. Journal of Research in Science Teaching, 25(9), 709-719.
Harrison, A. G., Grayson, D. S. & Treagust, D. F. (1999). Investigation a grade 11 students' evolving conceptions of heat and temperature. Journal of Research in Science Teaching, 36, 55-87.
Hewson, M. G., & Hewson, P. W. (2003). Effect of instruction using students' prior knowledge and conceptual change strategies on science learning. Journal of Research in Science Teaching, 40, 86-98.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. (16. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Köse, S., Ayas, A., & Taş, E. (2003). Bilgisayar destekli öğretimin kavram yanılgıları üzerine etkisi: Fotosentez. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 106-112
Mikkila-Erdmann, M. (2001). Improving conceptual change concerning photosynthesis through text design. Learning and Instructions, 11, 241-257.
Osborne, R., & Freyberg, P. (1985). Learning in science: The ımplication of childrens' science. Auckland: Heinmann.
Ölmez, O., & Geban, Ö. (2001, Eylül). Dördüncü sınıf öğrencilerinin dünya ve gökyüzü konularındaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Yeni Binyılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri. İstanbul.
Özdemir, A. M. (2012). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersi ünitelerinde kavramsal değişim yaklaşımının öğrenci başarısına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Pınarbaşı, T. (2002). Çözünürlükle ilgili kavramların anlaşılmasında kavramsal değişim yaklaşımının etkinliğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Posner, M. G., Strike, K. A., Hewson, P. W., & Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of scientific conception: Toward a theory of conceptual change. Science Education, 66(2), 211-217.
Tunç, T., Akçam, H. K., & Dökme, İ. (2012). Sınıf öğretmeni adylarının bazı fizik konularındaki kavram yanılgıları ve araştırmada uygulanan tekniğin araştırma sonucuna etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(3), 137-153.
Uzuntiryaki, E., Çakır, Ö. S., & Geban, Ö. (2001, Eylül). Kavram haritaları ve kavramsal değişim metinlerinin öğrencilerin asit-bazlar konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Yeni Bin Yılın Başında Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri. İstanbul.