Badmintoncularda Denetim Odağı Yapılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi
Bu çalışmanın amacı, badmintoncuların denetim odağı
yapılarını bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırma 12 kulüp ve 87
sporcunun katıldığı 2009 yılı Badminton Türkiye Kulüpler şampiyonasında
uygulanmıştır. Çalışmaya 2009 yılı Türkiye Kulüpler Şampiyonası’na katılan yaş
ortalaması 18.8±3.52 olan 42 milli badmintoncu ve yaş ortalaması 18.71±3.4 olan
14 milli olmayan, toplam 56 badmintoncu katılmıştır. Sporcuların denetim odağı
yapılarını ölçmek için Rotter’in (1966) içsellik-dışsallık skalasına dayanılarak
Tenenbaum, Furst ve Weingarten (1984) tarafından spora özgü bir biçimde
geliştirilen, Hasırcı (1990) tarafından Türkçe’ ye uyarlanıp geçerlik ve
güvenirliği yapılan bireysel sporlar için Sporda Başarı Sorumluluğu Ölçeği
(SBSÖ) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistik
yöntemlerinden, bağımsız örneklemlerde t testi ve korelasyon analizinden
yararlanılmıştır. Bulgular milli badminton sporcularının milli olmayan
badmintonculara göre daha içsel denetim eğilimli olduklarını; yani başarı ve
başarısızlıklarını daha çok kendi içsel faktörlerine (yetenek, çaba vs.)
yüklemlediklerini (p<0.05), sporcuların denetim odağı puanlarında yaş
değişkenine göre negatif, anlamlı bir ilişki olduğunu (p<0.05), sporcuların
denetim odağı puanlarının cinsiyet değişkenine göre farklılık gösterdiğini
(p<0.05), sporcuların denetim odağı puanlarının eğitim durumlarına göre
farklılık göstermediğini (p>0.05), sporcuların denetim odağı ile yarışmacı
yılları arasında negatif, anlamlı bir ilişkinin olduğunu (p<0.05), haftalık
antrenman gün sayısı ve spordan memnuniyet düzeyleri ile anlamsız bir ilişki
olduğunu ortaya koymuştur (p>0.05).
Anahtar Kelimeler:
Badminton, denetim odağı, sporcu
Examining Badminton Athletes’ Locus of Control According to Some Variables
The purpose of this study is to examine badminton athletes’ locus of
control according to some variables. The research was carried out in Badminton
Turkey Clubs Championship where 12 clubs and 87 athletes participated in 2009.
42 national whose mean age 18.8±3.52 and 14 non-national whose mean age
18.71±3.4 totally 56 badminton athletes that participated in Badminton Turkey
Clubs Championship in 2009 constitute our research sample. Wingate Sport
Achievement Responsibility Scale that was developed by Tannenbaum and
Weingarten (1984) and adapted to Turkish by Hasırcı (1990) was used to gather the
data. The data were analysed by using the techniques such as descriptive
statistics, bivariate correlation and independent samples t test. Results
showed that national athletes’ locus of control is more internal compared to
non-national athletes (p<0.05), there is significant differences in
athletes’ locus of control points according to age (p<0.05), there is
significant differences in athletes’ locus of control points according to
gender (p<0.05), there is not significant differences in athletes’ locus of
control points according to education (p>0.05), there is negative and significant
relationship between athletes’ locus of control and competitor year
(p<0.05), there is not significant relationship between athletes’ locus of
control and number of training day and interest to sport (p>0.05).
Keywords:
Badminton, Locus of control, Athletes,
___
- Auvergene, S. (1983). Motivation and casual attribution for high and low achieving athletes. International Journal of Sport Psychology, 14(2), 85-91.
- Bozyiğit, E. (2001). Üniversite I. lig voleybol oyuncularında denetim odağı ile başarı ve başarısızlık ilişkisinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
- Cox, R. H. (1987). Sport psychology concepts and aplications. Dubuque: IOWE.
- Eren, E. (2001). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayım.
- Freedman, J. L, Sears, D. O. ve Carlsmith, J. M. (1978). Social psychology. NJ: Prentice-Hall.
- Gencer, E. (2008). Yıldızlar kategorisi erkek güreşçilerde denetim odağı, benlik saygısı ve başarı ilişkisi: Ege bölgesi yıldızlar ligi örneği (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Hasırcı, S. (2000). Sporda denetim odağı. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
- Hasırcı, S. ve Koç, Ş. (1995). Elit düzeyde güreş ve okçuluk sporu yapan kişilerde denetim odağına ilişkin bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 7-26.
- Işık, E. B. (2005). Oryantiring sporcularında denetim odağı ile başarı ve başarısızlık arasındaki ilişkinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
- İkizler, C. ve Karagözoğlu, C. (1997). Sporda başarının psikolojisi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
- Kurt, C. (1988). Çocuklarda denetim odağı ölçeği uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Lefebvre, L. M. (1979). Achievement motivation and casual attribution male and female athletes. International Journal of Sport Psychology, 10(1), 31-41.
- Mark, M., Mutrie, N., Brooks, D. R. ve Harris, D. V. (1984). Casual attributions of winners and losers in indivudial competitive sports toward a reformulation of the self-serving bias. Journal of Sport Psychology, 6(2), 184-196.
- Mc Auley, E. ve Gross, J. B. (1983). Perceptions of causality in sport: an application of the causal dimension scale. Journal of Sport Psychology, 5(1), 72-76.
- Rotter, J. B. (1966). Generalized expectations for Internal versus external control reinforcement. Psychologial Monographs, 80(1), 1-28.
- Şahin M. (2002) Beden eğitimi ve sporda temel kavramlar sözlüğü (1. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Tenenbaum, G., Furst, D. ve Weingarten, G. (1984). Attribution of Causality in Sport Event: Validation of the Wingate Sport Achievement Responsibility Scale. Journal of Sport Psychology, 6(4), 430-439.
- ISSN: 1300-2805
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1996
- Yayıncı: Gazi Üniversitesi