Küresel Pandemi Döneminde Uzaktan Eğitim Veren Öğretmenlerde Tükenmişlik

Çağın değişen ve yenilenen koşulları bağlamında toplumun ihtiyaç duyduğu donanıma sahip üst düzey niteliklerde bireylerin yetiştirilmesi için kilit rol üstlenen öğretmenin sürdürdüğü eğitim öğretim hizmetinde tam bir iyilik haline sahip olması önem arz eden bir konudur. Kendini ruh ve beden olarak bütünsel açıdan iyi hisseden bir öğretmen, tüm enerjisini eğitimde etkin olmak için harcayacaktır. Bu bağlamda belirlenen hedeflere ulaşılması ve başarılı çıktılar alınması muhtemel bir sonuç olarak gerçekleşecektir. Ancak ruh ve beden olarak iyilik halinin bozulması durumda ise öğretmen, istenilen performansı sergilemekte zorlanacak, yeterlilik problemi yaşayacağı için motivasyonu azalacak, kendini geliştirmeye yönelik araştırmalara zaman ayıramamış olacaktır. Dolayısıyla eğitimin başarılı bir şekilde devam edilebilmesinde öğretmenin tam bir iyilik hali yaşaması gerekir. Dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu haline gelen Covid-19 salgınının hem biyolojik sağlığı hem de psikolojik sağlığı tehdit ettiği açıktır. Tüm sektörler bazında oldukça yıpratıcı etkilere neden olan salgın, öğretmenlik mesleği üzerinde de yoğun stres kaynağına dönüşmüştür. Görevi insan yetiştirmek olduğu için devamlı olarak insanla meşgul olan ve bu kişilere istendik davranış değişiklikleri kazandırmak isteyen öğretmenler, mevcut durumda stres içerisindeyken bu duruma bir de Covid-19 salgının eklenmesiyle karşı karşıya kaldıkları stres faktörleri artmıştır. Tükenmişliği ortaya çıkaran en önemli etkenin stres olduğu düşünülürse öğretmenlerin Covid-19 sürecinde tükenmişlik hissine kapılmış olmaları muhtemeldir. Alanda yapılan araştırmalar yetersiz olduğu için öğretmenlerin Covid-19 dolayısıyla tükenmişlik yaşadıkları kesin olarak desteklenememektedir. Bu araştırma ile küresel pandemi döneminde uzaktan eğitim veren öğretmenlerde tükenmişlik konusu kavramsal yönden irdelenmektedir.

Burnout in Distance Education Teachers During The Global Pandemic Period

In the context of the changing and renewing conditions of the age, it is an important issue that the teacher, who plays a key role in raising high-level individuals with the equipment needed by the society, should have a complete well-being in the education and training service they provide. A teacher who feels well in spirit and body in a holistic way will spend all his energy to be active in education. In this context, reaching the determined targets and obtaining successful outputs will be a possible outcome. However, if the mental and physical well-being is impaired, the teacher will have difficulty in exhibiting the desired performance, his motivation will decrease because he will have a competence problem, and he will not be able to spare time for research for self-improvement. Therefore, in order for the education to continue successfully, the teacher must experience a state of complete well-being. It is clear that the Covid-19 epidemic, which has become an important health problem worldwide, threatens both biological health and psychological health. The epidemic, which has caused quite abrasive effects on all sectors, has also turned into a source of intense stress on the teaching profession. Teachers, who are constantly busy with people and want to bring desired behavioral changes to these people, because their duty is to raise people, while they are under stress in the current situation, the stress factors they face have increased with the addition of the Covid-19 epidemic. Considering that the most important factor that reveals burnout is stress, it is possible that teachers have a feeling of burnout during the Covid-19 process. Since the researches in the field are insufficient, it cannot be definitively supported that teachers experience burnout due to Covid-19. With this research, the issue of burnout in distance education teachers during the global pandemic period is examined conceptually.

___

  • Akat, Muhammed ve Kasım Karataş. “Psychological Effects of COVID-19 Pandemic on Society and İts Reflections on Education”, Turkish Studies, 15, sy. 4 (2020). 1-13. Doi:10.7827/Turkishstudies.44336
  • Alakuş, Ali Osman. “Öğretme-Öğrenme Sürecinde Uzaktan Eğitim ve Türkiye’deki Yansımaları”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2, (2003): 72-82
  • Alkan, Cevat. Açıköğretim: Uzaktan Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, 1987
  • Aslan, Recep. “Kovid-19 Fizyoloji ve Psikolojiyi Nasıl Etkiliyor?” Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8, sy. 88, (2020): 47-53
  • Aydın, İnayet, Burcu Toptaş, Ahmet Kaysılı, Güler Tanrıverdi, Nurcan Güngören ve Şeyma Topçu. “Professional Development Needs Analysis of School Administrators and Teachers in Turkey”, Kastamonu Education Journal, 29, sy. 2 (2021): 428-441. doi: 10.24106/kefdergi.821505
  • Bakioğlu, Büşra ve Mustafa Çevik. “COVID-19 Pandemisi Sürecinde Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri”, Turkish Studies, 15, sy. 4 (2020): 109-129.
  • Beteille, Tara, Elaine Ding, Ezequiel Molina, Adelle Pushparatnam and Tracy Wilichowski. “Three Principles to Support Teacher Effectiveness During COVID-19”, erişim 12 Ekim 2021 https://doi.org/10.1596/33775
  • Burke, Jolanta and Majella Dempsey. COVID-19 Practice in Primaryschools in Ireland Report (Ireland: National University of Ireland Maynooth, 2020) erişim 12 Ekim 2021 https://www.into.ie/app/uploads/2020/04/covıd-19-practicein-primary-schools-report-1.pdf
  • Cai, Haozheng, Baoren Tu, Jing Ma, Limin Chen, Lei Fu, Yongfang Jiang, Quan Zhuang. “Psychological İmpact and Coping Strategies of Frontline Medical Staff in Hunan Between January and March 2020 During the Outbreak of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) in Hubei, China”, Medical Science Monitor: İnternational Medical Journal of Experimental and Clinical Research, 26, (2020): E924171-1. doi:10.12659/msm.924171
  • Canpolat, Uğur ve Yusuf Yıldırım. “Ortaokul Öğretmenlerinin COVID-19 Salgın Sürecinde Uzaktan Eğitim Deneyimlerinin İncelenmesi”,Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi (AUAD),7, sy. 1 (2021): 74-109
  • Çakın, Murat ve Ebru Külekçi Akyavuz. “Covid-19 Süreci ve Eğitime Yansıması: Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi”,International Journal of Social Sciences and Education Research, 6, sy. 2 (2020): 165-186.
  • Çiçek, İlhan Ahmet Tanhan, Gökmen Arslan ve Metin Bulus. “Psychological Inflexibility Predictis Depression and Anxiety During COVID-19: Acceptance and Commitment Therapy Perspective”, Manuscript Submitted For Publication, 2020, doi: 10.13140/rg.2.2.32134.19526
  • Demir, Fehmi ve Faysal Özdaş. “Covid-19 Sürecindeki Uzaktan Eğitime İlişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi”, Millî Eğitim, 49, sy. 1 (2020): 273-292.
  • Demirbaş, Ali Rıza. Üç Farklı Hastanede Görev Yapan Yöneticilerin ve Klinikte Çalışan Sağlık Personelinin Tükenmişlik Durumunun Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2006.
  • Dünya Sağlık Örgütü, “Dünyada Durum” erişim 9 Ekim 2021, https://covid19. tubitak.gov.tr/dunyada-durum.
  • Edmunds, W. John. “Finding a Path to Reopen Schools During the COVID-19 Pandemic”, The Lancet Child & Adolescent Health, 4, sy. 11 (2020): 796-797.
  • Fidan, Mustafa. “Covid-19 Belirsizliğinde Eğitim: İlkokulda Zorunlu Uzaktan Eğitime İlişkin Öğretmen Görüşleri”, Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6, sy. 2 (2020): 24-43.
  • Freudenberger, Herbert J. “Staff Burnout”, Journal of Social Issues, 30, (1974): 159- 65
  • Gökdaş, İbrahim ve Murat Kayri. “E-Öğrenme ve Türkiye Açısından Sorunlar, Çözüm Önerileri”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, sy. 2 (2005): 1-20.
  • Işıkhan, Vedat. Çalışma Hayatında Stres ve Başa Çıkma Yöntemleri. Ankara: Sandal Yayınları, 2004.
  • Iwai, Yoshio. “Online Learning During the COVID-19 Pandemic: What Do We Gain and What Do We Lose When Classrooms Go Virtual?”, Scientific American, 2020. erişim 13 Ekim 2021, https://blogs.scientificamerican.com/ observations/online-learning-during-the-covıd-19-pandemic/.
  • İşman, Aytekin. Uzaktan Eğitim Genel Tanımı Türkiye’deki Gelişimi ve Proje Değerlendirme. Sakarya: Değişim Yayınları, 1998.
  • Joy, B. Karen. Talidong and Cathy Mae Toquero, “Philippine Teachers’ Practices to Deal With Anxiety Amid COVID-19”, Journal of Loss and Trauma, 25, sy. 6-7 (2020): 573-579. doi:10.1080/15325024.2020.1759225
  • Karaköse, Turgut. “Global Education in the Shadow of the Novel Coronavirus: Reflections on the İmpact of Covid-19 Outbreak on Education Systems. Educational Process”, International Journal, 9, sy. 4 (2020): 201-204. .
  • Kıcır, Başak. “Evden Çalışma: Özgürlük Mü Esaret Mi?” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, sy. 1 (2019): 173-196. Kilit, Büşra ve Pınar Güner. “Matematik Derslerinde Web Tabanlı Uzaktan Eğitime İlişkin Matematik Öğretmenlerinin Görüşleri”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9, sy. 1 (2021): 85-102.
  • Kurnaz, Ersin ve Murat Serçemeli. “Covid-19 Pandemi Döneminde Akademisyenlerin Uzaktan Eğitim ve Uzaktan Muhasebe Eğitimine Yönelik Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırması”, Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4, sy. 1 (2020): 40-53.
  • Macıntyre, Peter D. Tammy Gregersen and Sarah Mercer. “Language Teachers’ Coping Strategies During the Covid-19 Conversion to Online Teaching: Correlations With Stress, Wellbeing and Negative Emotions”, System, 94, (2020): 1-12. doi:10.1016/j.system.2020.102352
  • Masclach, Christina and Michael P. Leiter. The Truth About Burnout. San Francisco: Jossey-Bass, 1997.
  • Maslach, Christina. Burnout the Cost of Caring. New Jersey: Prentice Halls, 1982.
  • Maslach, Christina. Wilmar B. Schaufeli and Michael P. Leiter. “Job Burnout”, Annu Rev Psychol, 52, sy. 1 (2001): 397-422.
  • Mulenga, Eddie M. and José M. Marba. “Is COVID-19 the Gateway For Digital Learning in Mathematics Education?” Contemporary Educational Technology, 12, sy. 2 (2020): 269.
  • Oberle, Eva ve Kimberly a Schonert-Reichl,. “Stress Contagion in the Classroom? the Link Between Classroom Teacher Burnout and Morning Cortisol in Elementary School Students”, Social Science and Medicine, 159, (2016): 30-37. doi:10.1016/j.socscimed.2016.04.031
  • Özdemir Baki, Gülşah ve Elif Çelik. “Ortaokul Matematik Öğretmenlerinin Uzaktan Eğitimde Matematik Öğretim Deneyimleri”, Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, sy. 1 (2021): 293-320.
  • Özdoğan, Ahmet Çağlar ve Hasan Güner Berkant. “Covid-19 Pandemi Dönemindeki Uzaktan Eğitime İlişkin Paydaş Görüşlerinin İncelenmesi”, Milli Eğitim Dergisi, 49, sy. 1 (2020): 13-43. doi:10.37669/milliegitim.788118
  • Özler, Derya Ergun. Örgütsel Davranışta Güncel Konular. İstanbul: Ekin Basım Yayın, 2015.
  • Özok, Halil İbrahim. “Uzaktan Eğitim ile Ebeveynler ve Öğrencilerde Katlanan Stres ve Baş Etme Yöntemleri”, Ed. F. Tanhan ve H. İ. Özok Pandemi ve Eğitim içinde, Ankara: Anı Yayıncılık, 2020.
  • Rajkumar, Ravi Philip. “Covid-19 and Mental Health: a Review of the Existing Literature”, Asian Journal of Psychiatry, 52, (2020): 1-5. doi:10.1016/j. ajp.2020.102066
  • Rasmitadila, Rasmitadila, Rusi Rusmiati Aliyyah, Reza Rachmadtullah, Achmad Samsudin, Ernawulan Syaodih, Muhammad Nurtanto, Anna Riana Suryanti Tambunan. “The Perceptions of Primary School Teachers of Online Learning During the COVID-19 Pandemic Period: a Case Study in Indonesia”, Journal of Ethnic and Cultural Studies, 7, sy. 2 (2020): 90-109. doi:10.29333/ejecs/388
  • Schaufeli, Wilmar B. Michael P. Leiter and Christina Maslach. “Burnout: 35 Years of Research and Practice”, Career Development İnternational, 14, sy. 3 (2009): 204-208.
  • Silah, Mehmet. Endüstride Çalışma Psikolojisi. İstanbul: Seçkin Yayıncılık, 2005.
  • Şahin, Taner, Hümeyra Aslaner, Özlem Olguner Eker, Mebrure Beyza Gökçek ve Murat Doğan. “A Questionnaire Study Effect of COVID-19 Pandemic on Anxiety and Burnout Levels in Emergency Healthcare Workers”, International Journal of Medical Science and Clinical Invention, 7, sy. 9 (2020): 4991- 5001.
  • Taylor, Steven. The Psychology of Pandemics. Cambridge: Scholars Publishing, 2019.
  • TDK, “Tükenmişlik”, erişim 15 Ekim 2021 https://sozluk.gov.tr/.
  • TDK, “Uzaktan Eğitim”, erişim 15 Ekim 2021 https://sozluk.gov.tr/.
  • Telli, Sahure Gonca ve Deniz Altun. “Coronavirüs ve Çevrimiçi (Online) Eğitimin Önlenemeyen Yükselişi”, Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3, sy. 1 (2020): 25-34.
  • Tönbül, Özgür. “Koronavirüs (Covid-19) Salgını Sonrası 20-60 Yaş Arası Bireylerin Psikolojik Dayanıklılıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Uluslararası Akademik Psikolojik Danışma ve Rehberlik Araştırmaları Dergisi, 2, sy. 2 (2020): 159-174.
  • UNESCO, “Global Monitoring of School Closures”, erişim 19 Ekim 2021, https:// en.unesco.org/covid19/educationresponse#schoolclosures.
  • Vegas, Emiliana. “School Closures, Government Responses and Learning İnequality Around the World During COVID-19”, erişim 11 Ekim 2021, https://www.brookings.edu/research/school-closures-government-responses-and-learning-inequality-around-the-world-duringcovid-19/
  • Yetkin, Sinan ve Hamdullah Aydın. “Bir Semptom ve Bir Hastalık Olarak Uykusuzluk”, Türk Uyku Tıbbi Dergisi, 1, (2014): 1-8. doi:10.4274/ jtsm.01
  • Yurdakul, Bünyamin. Yapılandırmacılık, Eğitimde Yeni Yönelimler. Ed. Özcan Demirel. Ankara: Pegem Yayınları, 2005