Bu çalışma, XVI. asırda Osmanlı İmparatorluğu’nun dış politikasının gidişatını ve devlet ideolojisi ile uyumluluğunu incelemekte ve Osmanlıların farklı politikalarını haklı çıkarmak için ne tür dini veya siyasi söylem kullandıklarını anlamaya çalışmaktadır. Söz konusu çalışma, özellikle, ideolojik olarak Osmanlılar için iki farklı mücadeleyi örnekleyen Habsburg ve Safevi İmparatorlukları ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki ilişkilere odaklanmaktadır. Bu çalışma, aynı zamanda, Osmanlı kroniklerinin ve resmi belgelerinin belirli olaylara nasıl tepki verdiklerini ve dış ilişkileri nasıl farklı şekilde yansıttıklarını incelemektedir. Ayrıca, bu çalışma, bir yandan dini ideolojinin Osmanlı dış ilişkilerini nasıl şekillendirdiğini ve düzenlediğini, ancak diğer yandan Osmanlı Devleti’nin ideoloji ile gerçeklik arasındaki gerilimi azaltmak için dini ideolojiyi nasıl yeniden yapılandırdığını ve yeni ideolojik argümanlar geliştirdiğini analiz etmektedir.

This article analyzes the conduct of the foreign policy of the Ottoman Empire and its compatibility with state ideology in the sixteenth century. It attempts to point out different ways the Ottomans used religious or political discourse to justify different policies. In particular, it focuses on the ways the Ottoman Empire dealt with the Habsburg and Safavid Empires, which exemplified two ideologically different struggles for the Ottoman Empire. It compares how chronicles and official documents responded to particular events, to understand how they prescribed and projected foreign relations differently. This study contends that on the one hand, religious ideology shaped and regulated Ottoman external relations, but on the other the Ottoman Empire also reconfigured religious ideology about jihad and developed new ideological arguments for political expediency, to relieve tension between the ideology and the reality.