Siyasi Ahlâkın İmkânı ve Milli Kalkınma Partisi Nizamnamesi

Siyaset ve ahlâk, genellikle birlikte düşünelemeyen iki kavram olmakla birlikte siyasetin bir ahlâka muhtaç olduğu da sıklıkla vurgulanır. Türkiye’de 1945’de çok partili döneme geçiş süreci ile kurulmuş ilk muhalefet partisi olan Milli Kalkınma Partisi’nin nizamnamesi (tüzüğü), ihtiva ettiği ilkeler bakımından bir sınıflandırmaya tabi tutulduğunda, siyasi ahlâkın tesisini amaç edinmiş bir siyasi ahlâk rehberi özelliği arz etmektedir. Milli Kalkınma Partisi nizamnamesinin ahlâk, ahlâkilik, liyakat, görev sorumluluğu ve yaptırım anahtar kavramları çerçevesinde bir içerik çözümlemesine tabi tutulması, bu metnin bir siyasi ahlâk rehberi ya da etik kurallar kitapçığı özelliğini açıkça ortaya koyacak bir yöntem olacaktır. Bu içerik çözümlemesi ile Milli Kalkınma Partisi ve nizamnamesinin ana kaynağını, tamamen ahlâkçı bir zihniyetin oluşturduğu hususu netlik kazanmaktadır. Bu çözümlemenin nihai neticesi ise 1945’de kurulmuş olan Milli Kalkınma Partisi’nin nizamnamesinin, bugünün Türk siyasetinde de rehber olarak faydalanılabilecek bir siyasi ahlâk metni olduğudur.

The Possibility of Political Morality and the Statute of Milli Kalkınma Partisi

Although politics and ethics are the concepts that cannot be considered together, the need for political morality is still widely stressed. The statute of Milli Kalkınma Partisi [National Development Party], being the first opposition party in Turkey, which was founded in the very beginning of the multi-party system in 1945, demonstrates almost the features of a guide of political ethics aiming at establishing a political morality if it is classified with regard to the contents of its articles. The statute of Milli Kalkınma Partisi was subjected to a content analysis within the framework of the key words of ethics, morality, and meritocracy, responsibility of occupation and enforcement of the rules. This approach has shown that the statute of Milli Kalkınma Partisi bears the features of a guide of political morality or code of ethics. The applied content analysis also clearly reveals that Milli Kalkınma Partisi and its statute completely rest on a moral mentality. The analysis concludes that the statute of Milli Kalkınma Partisi is a text of political morality which can be referred to in today’s Turkish politics.

___

  • Deliorman, M. Necmettin, Nuri Demirağ’ın Hayat ve Mücadeleleri, İstanbul, Nu.D. Matbaası, 1957. Demirağ, Nuri, Tayyare Atelyesi Dahilî Talimatnamesi, İstanbul, Ülkü Basımevi, 1938. Dervişoğlu, Fatih M., Bir Havacılık Efsanesi: Nuri Demirağ, İstanbul, Ötüken Neşriyat, 2007. Deutsche Welle (Türkçe), “Kriz, iş dünyasına ahlakı hatırlattı”, (2010, 20
  • Mayıs). http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5591111,00.html web adresinden edinilmiştir. (Erişim: 10.05.2011). Deutsche Welle Türkçe, “Yolsuzluklara karşı akademik savaş”, (2010, 4 Eylül), http://www.dwelle.de/dw/article/0,,5972365,00.html web adresinden edinilmiştir. (Erişim: 10.01.2011). Fenik, Mümtaz Faik (1945, 9 Temmuz), “Milli Kalkınma Partisi değil de Kitab-ı Mukaddes Partisi”, Ulus Gazetesi. Henkel AG,Code of Conduct, Düsseldorf, 2009. http://www.henkel.com.tr/trt/ content_data/208774_Code_of_Conduct_and_Annex.pdf. ( Erişim: 30.05.2014). Lewis, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, İngilizce’den çeviren Prof. Dr.
  • Metin Kıratlı, 5. Baskı, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1993. Makyavel, Hükümdar, Terc. Haydar Rifat, İstanbul, İstanbul Matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonim Şirketi, 1932. Mansfield, Harvey C., “Machiavelli’s Political Science”, The American Political Science Review. 1981, 75 (2). Meriç, Cemil, Mağaradakiler, İstanbul, Ötüken Neşriyat, 1978. Meriç, Cemil, Umrandan Uygarlığa, (3. Baskı), İstanbul, Ötüken Neşriyat, 19 Meydan Larousse. Büyük Lugat ve Ansiklopedi, “Milli Kalkınma Partisi”, Cilt 8, İstanbul, Meydan Yayınevi, 1972. Meydan Larousse Büyük Lûgat ve Ansiklopedi, “Ahlâkilik”, Cilt 1, İstanbul, Meydan Yayınevi, 1969. Milli Kalkınma Partisi 1949 Yılı Umumî Kongresi (1949), İstanbul, Vakit
  • Matbaası. www.nuridemirag.com isimli web sitesinden edinilmiştir. (Erişim: 002010). Milli Kalkınma Partisi Nizamnamesi, İstanbul, Teknik Basımevi, 1945. Milli Kalkınma Partisi Nizamnamesi – İzahları veKöy Kalkınması, İstanbul
  • Şaka Matbaası, 1950. Nelken, David, “The Judges and Political Corruption in Italy”, Journal of Law and Society, 1996, March , 23 (1). Pwc, Pwc İş Etiği Kuralları, 2013. http://www.pwc.com.tr/tr/aboutus/assets/ code-of-conduct-tr.pdf. (Erişim: 30.05.2014). Sabia, Daniel R., “Weber’s political ethics and the problem of dirty hands”, Journal of Management History, 1996, 2 (1). Sim, H. (Toplayan), Nuri Demirağ’ın Millet Hayatına ve Memleket Menfaatine Amerika Seyahati İntibaları ve Türk Milletine Beyannamesi, İstanbul, Şaka Matbaası, 1951. Şakir, Ziya, Nuri Demirağ Kimdir?, İstanbul, Kenan Matbaası, 1947. T.C. Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu. (2009, Kasım), Kamu Görevlileri Etik Rehberi, Ankara, T.C. Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu Yayını. http://www.etik.gov.tr/BilgiBankasi/etikrehberi.pdf web adresinden edinilmiştir. (Erişim: 12.4.2011). Transparency International, The Global Corruption Barometer, 2010. http:// ww.transparency.org isimli web sitesinden edinilmiştir. (Erişim: 01 Ağustos 2011). Transparency International (2010), The Corruption Perceptions Index (CPI) 20 http://www.transparency.org isimli web sitesinden edinilmiştir. (Erişim: 01 Ağustos 2011). T.C. İçişleri Bakanlığı, Türkiye’de Siyasi Dernekler II, Ankara, Başbakanlık Devlet Matbaası, 1950. Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938). II. Kitap: Mütareke, Cumhuriyet ve Atatürk, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2002. Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasi Partiler 1858-1952, İstanbul, Arba Yayınları, 1995. Türk Muhafazakâr Partisi (Parti tüzüğü ve programı) (1947), İstanbul. Weber, Max, Meslek Olarak Siyaset, Türkçesi: Afşar Timuçin – Mehmet Sert, İstanbul, Chiviyazıları Yayınevi, 2006. Weber, Max, Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, Türkçesi: Zeynep Aruoba, Baskı, İstanbul, Hil Yayın, 1997. Yeni Kemalciler Partisi (Yenkemal) Tüzük ve Programı, Edirne, Mustafa Fevzi Çetinkol Matbaası, 1952. Ekler
  • EK 1: Milli Kalkınma Partisi Nizamnamesi’nin 1945 tarihli nüshasının kapağı.