Sınırların Gölgesinde Göç: “Daha” Filmi Bağlamında Göçmen Kaçakçılığı Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme

Bu çalışmada, Türkiye’deki Suriyelilerin Avrupa’ya göç deneyimlerine göçmen kaçakçılığı üzerinden odaklanılmaktadır. Göçmen kaçakçılarının ve kaçak göçmenlerin nasıl bir toplumsal profile sahip olduğu, Türkiye’nin sınır bölgelerinde kaçak göçler için ne tür bir mekânsal kurgunun oluşturulduğu, göçmen kaçakçılarının kaçak göçmenlere bakış açısının ne yönde olduğu, göçmen kaçakçılığının nasıl bir değişmeyen yüzü ortaya çıkardığı, göçmen kaçakçılığının kendi içinde nasıl bir iktidar mücadelesi, direniş ve yeniden tahakkümü barındırdığı ve göçmen kimliğinin anlaşılmasında sembollerin ve toplumsal hafıza mekânlarının nasıl bir rol ve işleve sahip olduğu, bu çalışmanın temel sorunsalını oluşturmaktadır. Çalışmada, “Daha” filmi üzerinden göçmen kaçakçılığı sosyolojik açıdan incelenmiş ve bu inceleme sonucunda birtakım sonuçlara ulaşılmıştır. Göçmen kaçakçılarının kaçak göçmenler üzerinden para kazanan ve onlara şiddet uygulayan, kadınlara tecavüz eden, onları fuhuşa sürükleyen, hastaları ve çocukları ölüme terk eden kişiler olduğu anlaşılmıştır. Türkiye’nin sınır bölgesinde Kandalı olarak bilinen bir mekânın kurgulandığı, bu mekânda kaçak göçmenlerin depoya hapsedildiği ve onlara her türlü insan onuruyla örtüşmeyen muameleler yapıldığı tespit edilmiştir. Kaçak göçmen lerin kaldıkları deponun duvarlarına çeşitli sembolleri kazıdıkları, bu sembollerin depoyu bir toplumsal hafıza mekânına dönüştürdüğü ve göçmenlerin umutlarını, arzularını, dileklerini, beklentilerini, özgürlüklerini, kurtuluşlarını temsil ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Neticede, kaçak göçmenlerin yaşadıkları sorunlara rağmen hedef ülkeye varmak için mücadelelerini sürdürdükleri anlaşılmıştır.

Migration under in the Shadow of Borders: A Sociological Study on Migrant Smuggling within the Context of the Film “Daha”

This study focuses on the migration experiences of Syrians in Turkey to Europe through migrant smuggling. A social profile of migrant smugglers and illegal immigrants have created what kind of spatial organization in the border regions of Turkey for illegal immigration, immigrant smugglers, illegal immigrants viewpoints in the direction of an invariant face uncovered smuggling of migrants, migrant smuggling and how a power struggle, resistance and re-host the spaces of domination and immigrant identity and collective memory in the understanding of the role and function of symbols that constitutes the main problem of this study. In the study, migrant smuggling was examined sociologically through the movie “Daha” and some results were obtained as a result of this examination. Migrant traffickers were understood to be people who made money off illegal immigrants and used violence on them, raping women, driving them into prostitution, leaving patients and children to die. It was established that a place known as Kandali was built in the border region of Turkey, where illegal immigrants were imprisoned in warehouses and treated without any kind of human dignity. It is concluded that illegal immigrants engrave various symbols on the walls of the warehouse where they stay, these symbols transform the warehouse into a social memory space and represent the hopes, desires, wishes, expectations, freedoms and liberations of immigrants. As a result, it is understood that illegal immigrants continue their struggle to reach the target country despite their problems.

___

  • Abadan-Unat, Nermin, Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-ötesi Yurttaşlığa, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006. Adıgüzel, Yusuf, Göç Sosyolojisi, Ankara, Nobel Akademi Yayınları, 2016. Alver, Köksal, “Mekân ve Hafıza”, Sosyoloji Divanı, sayı 10, 2017. Atasü-Topçuoğlu, Reyhan, “Düzensiz Göç: Küreselleşmede Kısıtlanan İnsan Hareketliliği”, Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar, Tartışmalar, der. S. Gülfer Ihlamur-Öner, N. Aslı Şirin-Öner, İstanbul, İletişim Yayınları, 2012. Aytaç, Ömer, “Mekân(ın) Sosyolojisi: Toplumsalın Yeniden Kuruluşu”, Sosyoloji ve Coğrafya (Sosyoloji Yıllığı - Kitap 15)i yay. haz. Ertan Eğribel, Ufuk Özcan, İstanbul, Kızılelma Yayıncılık, 2006. Bartram, David - Poros, Maritsa V. - Monforte, Pierre, Göç Meselesinde Temel Kavramlar, çev. Itır Ağabetoğlu Tuncay, Ankara, Hece Yayınları, 2017. Castles, Stephen - Miller, Mark J., Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2008. Chambers, Iain, Göç, Kültür, Kimlik, çev. İsmail Türkmen, Mehmet Beşikçi, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2014. Coşkun, Emel, “Türkiye’de Göçmen Kadınlar ve Seks Ticareti”, Çalışma ve Toplum, sayı 42, 2014. Çağlayan, Savaş, “Göç Kuramları, Göç ve Göçmen İlişkisi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 17, 2006. Çiçekli, Bülent - Demir, Oğuzhan Ömer, Türkiye Koridorunda Yasadışı Göçmenler, Ankara, Karınca Yayınları, 2013. Erbaş, Hayriye, Göç ve Göçmenler: Kuram, Yöntem ve Alan Yazıları, Ankara, Phoenix Yayınları, 2019. Erder, Sema, “Yabancısız Kurgulanan Ülkenin Yabancıları”, Türkiye’de Yabancı İşçiler: Uluslararası Göç, İşgücü ve Nüfus Hareketleri, der. F. Aylan Arı, İstanbul, Derin Yayınları, 2007. Erder, Sema, İstanbul Bir Kervansaray (mı?): Göç Yazıları, der. Nesrin Uçarlar, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2015. Fromm, Eric, Rüyalar, Masallar, Mitoslar, çev. Aydın Arıtan, Kaan H. Ökten, İstanbul, Arıtan Yayınevi Yayınları, 1992. Halbwachs, Maurice, Hafızanın Toplumsal Çerçeveleri, çev. Büşra Uçar, Ankara, Heretik Yayınları, 2016. Harvey, David, Sosyal Adalet ve Şehir, çev. Mehmet Moralı, İstanbul, Metis Yayınları, 2003. İçduygu, Ahmet, Türkiye’de Kaçak Göç, İstanbul, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, 2004. İlhan, M. Emir, Kültürel Bellek: Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama, Ankara, Doğu Batı Yayınları, 2018. Jung, Carl Gustav, İnsan ve Sembolleri, çev. Ali Nahit Babaoğlu, İstanbul, Okyanus Yayınları, 2009. Lefebvre, Henri, Mekânın Üretimi, çev. Işık Ergüden, İstanbul, Sel Yayınları, 2015. Özdemir, Özlem, “Geçmişe Mazi Diyebildik mi? Bir Bellek Mekânı Olarak Sinema”, Neye Yarar Hatıralar? Bellek ve Siyaset Çalışmaları, der. Pınar Melis Yelsalı Parmaksız, Ankara, Phoenix Yayınları, 2012. Özer, Elif, Kimse Duymaz: Türkiye’de İnsan Ticareti Mağdurları Üzerine Bir Araştırma, Ankara, Ayizi Yayınları, 2012. Pekerman, Serazer, Film Dilinde Mahrem: Ulusötesi Sinemada Kadın ve Mekân Temsili, İstanbul, Metis Yayınları, 2012. Peköz, Mustafa, Küresel Kapitalizm ve Göçmenlik, İstanbul, Karakoyun Yayınları, 2012. Toksöz, Gülay, Uluslararası Emek Göçü, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2006. Yalçın, Cemal, Göç Sosyolojisi, Ankara, Anı Yayınları, 2004.