POSTMODERN RESİMDE ZAMAN-MEKAN TEMSİLİ

Küresel bir zaman-mekan algısının yaşandığı postmodern çağda, postmodern sanatın zaman-mekan algısı da incelenmeye değerdir. Tarih, bellek ve zaman-mekan olguları “belirli” bir geçmişin içinde yer almış olmasına rağmen, postmodern durumda “belirsiz” bir gelecek kurgusu üzerinden yeniden sorgulanmışlar ve “sürekli şimdi burada”, “ne orada ne burada”, “hem orada hem burada” olanın temsili, postmodern sanatın ana damarını oluşturmuştur. Simüle edilmiş zaman-mekan kavramları, giderek eşzamanlılık tartışmalarına neden olmuştur. Ne ki sorunsalt zaman-mekan kavramlarının indirgenmesinde değil aynı zamanda nesnel gerçeklik, kimlik ve kültürel bellek kavramlarını da içine alan geniş bir sarmalı içermektedir. Alımlayıcı üzerinden çalışan postmodern paradigmalar, izleyicinin algı ve belleği üzerinde yönelimsiz stratejisiz bir estetik oluşturma yolundadır. Bu yeni paradigmalar, sanat yapıtının gerçeklikle kurduğu ilişkiyi, nesnel zaman-mekan boyutundan kopararak, estetik ana kurguyu, üst üste bindirilmiş ve hatta çökertilmiş zaman-mekan algısına dönüştürmüştür. Yapıtın belirli bir zaman-mekan boyutunda oluşan anlamı tamamen dönüşmüş, kayıp anlam, puslu zaman, tüketilmek için üretilen mekanlar ve sonuçta semiyotik bir söylem sanat yapıtının önüne geçmiştir. Zaman-mekan algıları ve buna koşut olarak dönüşen yeni estetik paradigmalar, toplumsal dinamiklerden ve ideolojilerden ayrılamaz. Bu yazıda, postmodern durumunzamanmekan algısından yola çıkılarak, postmodern resimde bağlarından koparılmış geçmiş, kaygan şimdi ve hiperaktif zaman arasındaki anlaşmazlık boyutu tarihsel, felsefi ve sanatsal bir bakış açısıyla ele alınarak tartışılmıştır

Time-Space Representation in Postmodern Painting

In postmodern era where a global time-space perception is lived, time-space perception of post modern art also is worth to be investigated. Although history, memory and time-space phenomena are “definite” in the past, it is re-questioned on the basis of “indefinite” future fiction in postmodern case, and representation of “consistently here now”, “neither here nor there”, “both here and there” have formed the main artery of postmodern art. Simulated time-space conceptions caused discussions of synchronicity. The problem is not in the inhibition of only time-space conceptions, at the same time covers a convolution of objective reality, identity and cultural memory. Postmodern paradigms working on receiver are on the way of forming unidirectional with no strategy esthetics. These new paradigms have transformed the relation of art work with reality into overlapped main esthetic fiction and even collapsed time-space perception by breaking it from objective time-space dimension. The meaning of art work which formed in definite time-space dimension is totally transformed, lost meaning, cloudy time, spaces produced for consumption and finally a semiotic context passed over the art work. Time-space perceptions and transforming new esthetic paradigms in parallel of it, cannot be separated social dynamics and ideologies. In this article, by staring from time-space perception of postmodern case, the dimension of conflict between the past broken from its ties in postmodern painting, slippery now and hyper active time are discussed from the historic, philosophic and artistic point of views

___

  • Adam, Barbara, Time and Social Theory, Cambridge, Polity, U.S.A. 1990.
  • Aristoteles, Augustinus, Heidegger, Zaman Kavramı, Çev. Saffet Babür, İmge Yayınları, Ankara,1996
  • Artun, Ali, Çağdaş Sanat ve Kültüralizm, Kimlik ve Estetik, İletişim Yayınları, İstanbul, 2013.
  • Atagök, Tomur, “Müzelerin Anlaşılır Kılınması, İç Mekan ve Sergi Tasarımları”, Mimar-İst, sayı 4., 2002.
  • Aykaç, Ömer, “Boş Zaman Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt 12, sayı 1, 2002.
  • Badiou, Alain, Yüzyıl. Çev. Işık Ergüden, Sel Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Bakhtin, Mikhail, The dialogic imagination, Translator. M.Holquist & C.Emerson, University of Texas Press, Austin, 1981.
  • Barthes, Roland, Göstergebilimsel Serüven, Çev. Mehmet Rifat ve Sema Rifat, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 1997.
  • Bergson, Henri, Metafiziğe Giriş, Çev. Barış Karacasu, Bilim ve Sanat
  • Bersani, Leo & Ulysse Dutoit, Fakir Sanat Beckett, Rothko, Resnais, Çev. Suat Kemal Angı, Dost Yayınları, Ankara, 2006.
  • Best, Steven & Kellner Douglas, Postmodern Teori, Çev. Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2011.
  • Baudrillard, Jean, Tüketim Toplumu, Çev. Hazar Deliçaylı ve Ferda Keskin, Istanbul, Ayrıntı Yayınları, 1997.
  • Baudrillard, Jean, Simülakrlar ve Simülasyon, Çev. Oğuz Adanır, Doğubatı Yayınları, Ankara, 2011.
  • Burnett, Ron, İmgeler Nasıl Düşünür, Çev. Güçsal Pusar, Metis Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Connerton, Paul, Toplumlar Nasıl Anımsar, Çev. Alâeddin Şenel, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1999.
  • Debord, Guy, Gösteri Toplumu, Çev. Ayşen Ekmekçi ve Okşan Taşkent, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1996.
  • Dubuffet, Jean, Boğucu Kültür, Çev. İsmet Birkan, Dost Kitabevi, Ankara, 2010.
  • Durkheim, Emile, Dinsel Yaşamın İlk Biçimleri, Çev. Özer Ozankaya, Cem Yayınevi, İstanbul, 2010.
  • Eco, Umberto, Yorum ve Aşırı Yorum, Çev. Kemal Atakay, Can Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Erzen, Jale Nejat, Çoğul Estetik, Metis Yayınları, İstanbul, 2011.
  • Fabian, Johannes, Zaman ve Öteki, Çev. Selçuk Budak, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 1999.
  • Featherstone, Mike, Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, Çev. Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2005.
  • Foucault, Michel, Bilginin Arkeolojisi, Çev. Veli Urhan, Birey Yayıncılık, İstanbul, 1999.
  • Gans, J. Herbert, Popüler Kültür ve Yüksek Kültür, Çev. Emine Onaran İncirlioğlu, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Giddens, Anthony, Modernite ve Bireysel Kimlik, Çev. Ümit Tatlıcan, Say Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Habermas, Jürgen. Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje, Çev. Necmi Zeka, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, 1994.
  • Hawking, W. Stephen, Zamanın Kısa Tarihi, Büyük Patlamadan Kara Deliklere, Çev. Dr. Sabit Say ve Murat Uraz, Milliyet Yayınları, Istanbul, 1990.
  • Jameson, Fredric, Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı, Çev. Nuri Pülümer ve Abdülkadir Gölcü, Nirengi Kitap, Ankara, 2011.
  • Kern, Stephen, Zaman ve Uzam Kültürü (1880-1918), Çev. Ali Selman.