LUCE IRIGARAY’IN TEORİSİNDE CİNSEL FARK KAVRAMI VE DÖNÜŞTÜRÜCÜ EYLEM OLARAK MİMESİS

Adı genel olarak Çağdaş Fransız Feminizmi içinde anılan Luce Irigaray, özelde cinsel farklılığa dayalı feminizm teorisyenidir. Irigaray, feminist söylemini, kadın-erkek eşitliği talebi üzerinden değil, cinsel fark düşüncesi üzerinden oluşturmuştur. “Cinsel farklılık” kavramı, Irigaray tarafından “toplumsal cinsiyet” ve “biyolojik cinsiyet” kavramlarının yerine bir alternatif olarak kullanılmaktadır. Cinsel fark kavramı onun feminist söyleminin taşıyıcısıdır. Irigaray’ın feminist söyleminin stratejisi, cinsel farklılığa dayanan ve “Farklılık Kültürü” olarak adlandırdığı yeni bir kültür yaratmayı amaçlamaktadır. Bu yeni kültür, yeni bir dişi kimlik yaratarak kadını eril olanın karşısına koyacak ve kadınların erkekler ile eşit değere sahip olmasını sağlayacaktır. Bu açıdan temel amaç, iki cinsiyete birden yer açan bir “cinsiyet kültürü” yaratmaktır. Bu kültürü yaratacak metodoloji nedir? Irigaray’a göre bu kültürü yaratacak olan, onun dönüştürücü bir eylem olarak gördüğü “mimesis”tir. Kadın, erkek egemen kültürün dilini mimesis yolu ile dönüştürerek kendisine mal eder. Bu sayede mimesis, dişi bedenin negatif anlamlarından kurtularak pozitif anlamlar yüklenmesini, bir özne olarak görülebilmesini sağlar.

Anahtar Kelimeler:

Luce Irigaray, taklit, mimesis, cinsel fark, farklılık kültürü, cinsiyet, toplumsal cinsiyet

IN LUCE IRIGARAY'S THEORY THE CONCEPT OF SEXUAL DIFFERENCE AND MIMESIS AS A TRANSFORMATIVE PHILOSOPHICAL METHOD

Luce Irigaray, whose name is generally referred to in Contemporary French Feminism, is a “sexual difference” based feminism theorist in particular. Irigaray has formed her feminist discourse not on the demand for equality between women and men, but on the idea of sexual difference. The concept of sexual difference is used as an alternative to the concepts of “sex” and “gender” by Irigaray. The concept of sexual difference is the carrier of her feminist discourse. The strategy of Irigaray's feminist discourse aims to create a new culture based on sexual difference, which she calls the "Culture of Difference". This new culture will create a new female identity, set the women opposed to the masculine gender and ensure that women have equal value with men. In this respect, the main aim is to create a “gender culture” that makes room for both genders. What is the methodology to create this culture? According to Irigaray, what will create this culture is "mimesis", which she saw as a transformative action. The woman appropriates the language of the male-dominated culture by transforming it through mimesis. In this way, mimesis allows the female body to get rid of negative meanings, to load positive meanings, and to be seen as a subject.

Keywords:

Luce Irigaray, mimicry, mimesis, sexual difference, culture of difference, sex, gender,

PDF

___

Bowlby, Rachel. “Laughing With Medusa Classical Myth And Feminist Thought” içinde Hope, Promise, Threaten, and Swear, ed. V. Zajko ve M. Leonard, Oxford: Oxford Üniversity Press, 2006.
Direk, Zeynep. Cinsiyetli Olmak Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2015.
Direk, Zeynep. Cinsel Farkın İnşası Felsefi Bir Problem Olarak Cinsiyet, İstanbul: Metis Yayınları, 2018.
Hırata, Helena, Laborie, Françoise, Le Doaré, Héléne ve Senotier, Daniéle. Eleştirel Feminizm Sözlüğü, çeviren. Gülnur Acar-Savran, Ankara: Dipnot Yayınları, 2015.
Irigaray, Luce. Ben Sen Biz: Farklılık Kültürüne Doğru, çeviren. Sabri Büyükdüvenci ve Nilgün Tutal, Ankara: İmge Kitabevi, 2006.
Irigaray, Luce. Meryem’in Esrarı, çeviren. Feyan Yıldırım, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2012.
Irigaray, Luce. An Ethics of Sexual Difference [Ethique de la difference sexuelle, 1984], çeviren. Carolyn Burke ve Gillian Gill, New York: Cornell University Press, 1993.
Irigaray, Luce. Speculum of the Other Woman, çeviren. Gillian Gill, New York: Cornell University Press, 1985.
Irigaray, Luce. This Sex Which Is Not One [Ce sexe qui n'en est pas un, 1978], çeviren. Catherine Porter ve Carolyn Burke, New York: Cornell University Press, 1985.
Irigaray, Luce. To Be Born, London: Palgrave Macmillan, 2017.
Leonard, Miriam. “Laughing With Medusa Classical Myth And Feminist Thought” içinde Lacan, Irigaray, and Beyond: Antigones and the Politics of Psychoanalysis, ed. V. Zajko ve M. Leonard Oxford: Oxford Üniversity Press, 2006.
Pollock, Griselda. “Laughing With Medusa Classical Myth And Feminist Thought” içinde Beyond Oedipus: Feminist Thought, Psychoanalysis, and Mythical Figurations of the Feminin, ed. V. Zajko ve M. Leonard, Oxford: Oxford Üniversity Press, 2006.
Postl, Gertrude. “Tekrar Etme, Alıntılama, Altüst Etme Irigaray’ın Taklit Kavramının Politikası”, çeviren. Şeyda Öztürk, Cogito. 58, (2009): 146-158.
Schor, Naomi. “The Essential Difference” içinde The Essentialism Which Is Not One: Coming to Grips with Irigaray, ed. Naomi Schor ve Elizabeth Weed, Indiana: Indiana University Press, 1994.
Stone, Alison. Feminist Felsefeye Giriş, çeviren. Yonca Cingöz ve Bilge Tanrısever, İstanbul: Otonom Yayıncılık, 2016.