11964

DOĞAL İNSAN ÜZERİNE MONTAIGNE VE ROUSSEAU

Michel de Montaigne ve Jean-Jacques Rousseau "asil vahşi" -çalışmada “doğal insan” diye anılacaktır- olarak bilinen kavrama ilişkin geniş anlamda benzer bir bakış açısını paylaşırlar, ancak onu tanımlamaları birbirinden oldukça farklıdır. Çalışma, iki filozofun doğal insana yaklaşımlarındaki farklılığın ortaya konmasında Montaigne’in "Yamyamlar Üzerine" adlı denemesi ve Rousseau’nun İnsanlar Arasında Eşitsizliğin Kaynağı adlı eserini temel alır. Bu iki metin, filozofların doğal insana yaklaşım farklılıklarının, betimlenmelerinde belli bazı benzerliklerin yanısıra şaşırtıcı ölçüde ayrılıklara vararak sonuçlandığını gösterir. İkisi de doğal insan tasvirleri ile kendi toplumlarını eleştirme hedefini paylaşmalarına rağmen, Montaigne kanıta dayalı bir yaklaşım sergiler, Rousseau ise siyaset felsefesinde temel bir soruyu yanıtlama çabasıyla kurgusal bir inceleme gerçekleştirir. Bu yazı, Montaigne ve Rousseau’nun doğal insana farklı yaklaşımlarının, onları betimlemelerinde belli benzerliklerle birlikte çarpıcı ayrılıklara da yol açacak şekilde sonuçlandığını göstermeyi hedefler. Yararlı ve sınırlı koşulları, sağlığı, ihtiyaçlarının sadeliği ve kadının rolü konusunda doğal insana dair ortaya çıkarılan tabloda her iki yaklaşım benzerlik gösterirken, yalnız ya da toplumsal olduğu, konuşabilme yeteneği, merhamet ve şiddet gibi sorular çerçevesinde doğal insanı tanımlamada büyük farklılıkla birbirinden ayrıldığını gösterir.

Anahtar Kelimeler:

Montaigne, Rousseau, Doğal İnsan, Yamyamlar Üzerine, İnsanlar Arasında Eşitsizliğin Kaynağı, Asil Vahşi.

Montaigne and Rousseau on Natural Man

Michel de Montaigne and Jean-Jacques Rousseau broadly share an outlook on what is known as “the noble savage” – in this paper referred to as “natural man” – yet their conception of it is far from identical. This paper draws primarily on Montaigne’s “On Cannibals” and Rousseau’s A Discourse on Inequality to demonstrate that the differing approaches taken to natural man by the two philosophers result, in addition to certain similarities, in striking differences in their depictions of natural man. It shows that despite sharing the objective of critiquing their own societies through their depictions of natural man, Montaigne’s approach is evidence-based as he seeks an expansion of knowledge, whereas Rousseau’s is speculative as he seeks to answer a fundamental question in political philosophy. This paper reveals that the two approaches result in depictions of natural man that are similar as to his beneficial limited condition, his health, his simplicity of needs and the role of women. It then shows that the depictions of natural man differ greatly on the questions of his being solitary or communal, his ability to speak and the question of compassion and violence

Keywords:

Montaigne, Rousseau, Natural Man, On Cannibals, A Discourse on Inequality, Noble Savage.,

PDF

___

Ağaoğulları, M. A., (der.), Sokrates’ten Jakobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler, İstanbul: İletişim Yayınları, 2015.
Aristoteles Politika, çev. Mete Tunçay, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1982.
Copleston, Frederick, The Enlightenment, Continuum, London, 2003.
Cranston, Maurice, “Introduction” and “Notes”, A Discourse on Inequality by Jean-Jacques Rousseau içinde, çev. Maurice Cranston, Penguin Books Ltd., Middlesex, 1984.
Ellingson, Ter, The Myth of the Noble Savage, University of California Press, California, 2001.
Frame, Donald M., Montaigne: A Biography, Harcourt, Brace & World, Inc., New York, 1965.
Hampsher-Monk, Iain, A History of Modern Political Thought, Blackwell Publishers, Oxford, 1992.
Kelly, George Armstrong, “A General Overview”. Contained in The Cambridge Companion to Rousseau, ed. Patrick Riley, Cambridge University Press, Cambridge, 2001, s. 8-56.
MacIntyre, Alasdair, A Short History of Ethics, Routledge, London, 2002.
Montaigne. Denemeler, çev. Hüsen Portakal, Cem Yayınevi, İstanbul, 2012.
Pinker, Steven, The Blank Slate: The Modern Denial of Human Nature, Penguin Books Ltd., London, 2002.
Quint, David, Montaigne and the Quality of Mercy: Ethical and Political Themes in the Essais, Princeton University Press, New Jersey, 1998.
Riley, Patrick, “Introduction: Life and Works of Jean-Jacques Rousseau”, The Cambridge Companion to Rousseau içinde, ed. Patrick Riley, Cambridge University Press, Cambridge, 2001, s. 1-7.
Roberts, Kathleen Glenister, Alterity and Narrative: Stories and the Negotiation of Western Identities, State University of New York Press, New York, 2007.
Romão, Rui Betrand, “A Cannibal Utopia: On Montaigne’s Essays”, Nowhere Somewhere: Writing, Space and the Construction of Utopia içinde, ed. José Eduardo Reis and Jorge Bastos de Silva, Universidade do Porto, Porto, 2006, s. 33-41.
Rousseau, Jean-Jacques, İtiraflar, çev. Kenan Somer, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1975.
--, İnsanlar Arasında Eşitsizliğin Kaynağı, çev. Rasih Nuri ileri, Say Yayınları, İstanbul, 2015.
--, Toplum Sözleşmesi, çev. Vedat Günyol, Türkiye İş Bankası, İstanbul, 2015.
--, Emilé, çev. Yaşar Avunç, Türkiye İş Bankası, İstanbul, 2014. Büyük Türkçe Sözlük, TDK
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts (ET: 11.06.2016).
Timuçin, A., “Rousseau İçin Notlar”, Özne Felsefe ve Bilim Yazıları içinde, ed. Haluk Erdem ve Mustafa Günay, Çizgi Kitabevi, Konya, 2012.
Willey, Basil, The Seventeenth Century Background, Penguin Books Ltd., Middlesex, 1972.