Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde hasta güvenliği kültürünün incelenmesi

Amaç: Çalışma, üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin hasta güvenliği kültürünü algılama düzeylerini ve hasta güvenliği konusundaki tutum ve davranışlarını değerlendirmek amacıyla yapıldı. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel olarak planlandı. Araştırma, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi kliniklerinde Aralık 2009-Aralık 2010 tarihleri arasında yürütüldü. Basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 148 hemşireye ulaşıldı. Araştırmada, veri toplama aracı olarak “Hasta Güvenliği Kültürü Hastane Anketi (HGKHA)” kullanıldı. Araştırma verileri, SPSS 15.00 paketiyle analiz edilmiş olup; sayısal değerler, sayı ve yüzde dağılımı, ortalama, standart sapma, t testi kullanıldı. Bulgular: Hemşirelerin tıbbi hata/olay raporlama ile ilgili yorumlarına bakıldığında, %83.1’i son 12 ayda birimlerinde olay raporunun hiç yazılmadığını belirtti. Araştırmada, hemşirelerin %37.8’si (n=56) çalıştıkları birimin hasta güvenliği derecesini çok iyi, %43.3’ü (n=65) kabul edilebilir, %11.5’i (n=17) zayıf olarak değerlendirdi. Araştırmada, HGKHA pozitif yanıtların genel yüzde ortalaması 39.6±1.39 (Min-Max: 23.4-64.4) olarak bulundu. Sonuç: Araştırmanın yapıldığı hastanede, hasta güvenliği kültüründe ve hemşirelerin farkındalıklarında yetersizlikler saptandı.

PDF

___

Akın, A., Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi Halk Sağlığı Özel Ek, 25(4): 73-82.
Anıl, E. ve ark. (2001). Pekin+5: Birleşmiş milletlerde kadının insan hakları ve Türkiye’nin taahhütleri. Kadının İnsan Hakları Projesi (KİHP) - Yeni Çözümler Vakfı, http://dl.dropboxusercontent. com/u/64736171/2_7.pdf (10.02.2013).
Atış, F. (2010). Ebelik/ Hemşirelik 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Baykal, S. (1991). Üniversite öğrencilerinin cinsiyet rolleri ile ilgili kalıp yargılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(2): 66-75.
Bulut, A., Nalbant, H., Çokar, M. (2002). Ergenlerin Sağlık Bilincinin Geliştirilmesi Projesi. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul.
Çeber, E. ve ark. (2009). Ergenlerde cinsiyet eşitliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2: 5-15.
Çelebi, N. (1997). Turizm Sektöründeki Küçük İşyeri Örgütlerinde Kadın Girişimciler. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
DeLisi, R., Soundranayagam, L. (1990). The conceptual structure of sex role stereotypes in college students. Sex Roles, 23: 593-611.
Dökmen, Y. Z. (2010). Toplumsal cinsiyet: Sosyal psikolojik açıklamalar. Remzi Kitabevi, İstanbul.
Güvenç, G. (1996). Kız ve erkek üniversite öğrencilerinin aile içi etkileşime ilişkin algıları ile toplumsal cinsiyet rolüne ilişkin tutumları. 3P Dergisi, 4(1): 34-40.
Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM) (2003). Toplumsal cinsiyet, sağlık ve kadın. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara.
Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi (HÜKSAM) (2006). Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Perspektifinin Sağlık Politikasına Entegre Edilmesi: Bir Vaka Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Ankara.
Kabasakal, Z., Girli, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kadına yönelik şiddet hakkındaki görüşlerinin, deneyimlerinin bazı değişkenler ve yaşam doyumu ile ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2): 105-123.
Kavuran, E. (2011). Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet eşitliğine bakışlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kimberly, A., Mahaffy, K. (2002). The gendering of adolescents’ childbearing and educational plans: Reciprocal effects and the influence of social context. Sex Role, 46(11/12): 403-417.
Öztan, E. (2004). Toplumsal cinsiyet eşitliği politikaları ve olumlu ayrımcılık. Ankara Üniv. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 59(1): 203-235.
Pınar, G., Taşkın, L., Eroğlu, K. (2008). Başkent üniversitesi öğrenci yurdunda kalan gençlerin toplumsal cinsiyet rol kalıplarına ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 15(1): 47-57.
Pillai, V. K., Gupta, R. (2006). Cross-national analysis of a model of reproductive health in developing countries. Social Science Research, 35(1): 210-227.
Pulerwitz, J., Barker, G. (2008). Measuring attitudes toward gender norms among young men in Brezil: Development and psychometric evaluation of the GEM scale. Men and Masculinities, 10(3): 322- 338.
Soyşekerci, S., Yılmaz, H. (2007). Cinsiyet ayrımcılığı olarak üstün erillik (hyper-masculinity) olgusunun Türkiye’de aile işletmeleri bağ- lamında araştırılması. Üniversite ve Toplum Dergisi, 7(1): 75-79.
Sunar, D. (1982). Female stereotypes in United States and Turkey. Journal of Cross Culturel Psychology, 13: 445-460.
T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı 2008-2013, Ankara, http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/kadininstatusu.gov.tr/ mce/eski_site/Pdf/TCEUlusaleylemplani.pdf (10.02.2013).
Vefikuluçay Yılmaz, D. ve ark. (2009). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1): 775-792.
Vefikuluçay, D., Zeyneloğlu, S., Eroğlu, K., Taşkın, L. (2007). Kafkas üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 14(2): 26-38.
Williams, J. E., Bennett, S. M. (1975). The definition of sex stere- otypes via the adjective check list. Sex Roles, 1: 327-337.
Williams, J. E., Bennett, S. M. (1979). Sex trait stereotypes in France, Germany and Norway. Journal of Cross Cultural Psychology, 10(2): 133-156.
World Health Organization (WHO) (1998). Gender and Health, http://www.who.int/gender/genderandhealth/en/ (10.02.2013).
Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.