Nurten KAYA, Türkinaz AŞTI

Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerliği

Amaç: Bu çalışma, Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin (Pretest for Attitudes Toward Computers in Healthcare - P.A.T.C.H. Assessment Scale v.2) Türkçe eşdeğerliğini sağlamak, güvenirliğini ve geçerliğini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin dil eşdeğerliği geri-çeviri yöntemi; içerik geçerliği (content validity) uzman görüşüne başvurularak; güvenirliği, zamana göre değişmezliği (test-tekrar test güvenirlik/test-retest reliability) ve iç tutarlılığı (internal consistency) test edilerek; geçerliği ise ölçüte bağlı geçerlik (eş zamanlı ölçek geçerliği) yöntemi ile sınanmıştır. Ölçüte bağlı geçerlik yönteminde Bilgisayarlara Yönelik Tutum Ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evreni, bir devlet ve üniversite hastanesinde çalışan ve araştırmaya katılmayı kabul eden hemşirelerden oluşmuştur. Ölçeğin test tekrar test güvenirliği 60, iç tutarlılığı ve ölçüte bağlı geçerliği 200 hemşireden toplanan veriler ile belirlenmiştir. Bulgular: Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin maddelerinin test-tekrar test korelasyon katsayılarının 0.20-0.77 arasında değiştiği ve ölçeğin toplamında bu değerin 0.85 olduğu görülmüştür. Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin iç tutarlılığının belirlenmesinde madde-toplam puan korelasyonuna bakılmış ve bu değerin 0.06-0.68 arasında olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach _ değeri 0.92 olarak bulunmuştur. Ölçüte bağlı geçerlik; Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği ile Bilgisayarlara Yönelik Tutum Ölçeği arasındaki korelâsyona bakılarak değerlendirilmiş ve her iki ölçek arasında pozitif yönde anlamlı (r=0.66, p < 0.01) bir ilişki bulunmuştur. Sonuç: Elde edilen sonuçlar, Türkçeleştirilen Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeğinin, Hemşirelerin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumlarının değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutum ölçeği, güvenirlik, geçerlik

PDF

___

Akdur, R. (1996). Sağlık Bilimlerinde Arafltırma ve Tez Yap- ma Rehberi. Ankara.
Akgül, A. (2003). Tıbbi Arafltırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri “SPSS Uygulamaları”. 2. Basım, Emek Ofset Ltd. fiti., Ankara, 382-390.
Alquraını, H., Alhashem, A. M., Shah, M. A., Chowdhury, R. I. (2007). Factors influencing nurses' attitudes towards the use of computerized health information systems in Kuwaiti hospitals. Journal of Advanced Nursing, 57(4), 375-381.
Afltı, T. (2003). Bakım teknolojisinde yenilikler. II. Uluslara- rası IX. Ulusal Hemflirelik Kongresi Kongre Kitabı, Antalya. Atefl, A., Altunay, U., Altun, E. (2006). Bilgisayar destekli İngilizce öğretiminin lise hazırlık rgencilerinin İngilizce'ye ve bilgisayara yönelik tutumları üzerindeki etkileri. Eğitimde Ku- ram ve Uygulama, 2 (2): 97-112.
Berberoğlu, G., Çalıkoğlu, G. (1992). Türkçe bilgisayar tu- tum ölçeğinin yapı geçerliliği. Eğitim Bilimleri Fakültesi Der- gisi, 24(2): 843-853.
Brumini, G., Koviæ, I., Zombori, D., Luliæ, I., Petroveèki, M. (2005). Nurses' attitudes towards computers: Cross sectio- nal questionnaire study. Croat Med J, 46(1): 101-104.
Cengizhan, C. (2005). Internet arafltırması paralel formlar ça- lıflması "bilgisayar tutum ölçeği" Giray Berberoğlu ve Gaye Çalıkoğlu. http://mimoza.marmara.edu.tr/~cahit/Arastirma/net/ btutum.php (07.07.2005).
Erefe, İ. (2002). Hemflirelikte Arafltırma İlke Süreç ve Yön- temleri. Odak Ofset, İstanbul, 169-188.
Kaminski, J. (2004). Virtual nursing practice and culture: Shaping our place in cyberspace. Online Journal of Nursing Informatics (OJNI), 8(1), http://eaa-knowledge.com/ojni/ ni/8_1/june.htm
Kaminski, J. (2005). Editorial: Nursing informatics and nur- sing culture. Is there a fit? Online Journal of Nursing Infor- matics (OJNI), 9(3), http://eaa-knowledge.com/ojni/ni/ 9_3/ju- ne.htm
Kaminski, J. (2007). Pretest for attitudes toward computers in healthcare - P.A.T.C.H. assessment scale v.2. www. Nur- s i n g - i n f o r m a t i c s . c o m / n i a s s e s s / P e r s o n a l _ P l a n _ 2 0 0 7 . p d f (02.10.2006).
Kısa, B., Kaya, H. (2006). Hemflire öğretim elemanlarının teknolojiye iliflkin tutumları. The Turkish Online Journal of Educational Technology - TOJET, 5(2): Article 11.
Lee, T. (2005). Nurses' concerns about using information systems: Analysis of comments on a computerized nursing care plan system in Taiwan. Journal of Clinical Nursing, 14: 344-353.
Lee, T. (2006). Nurses' perceptions of their documentation experiences in a computerized nursing care planning system. Journal of Clinical Nursing, 15: 1376-1382.
Tekin, P. S., Kaya, S. (2004). Doktorlar elektronik tıbbi ka- yıtlara hazır mı? Zonguldak'taki iki hastanede yapılan bir arafltırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8: 36-59.
Timmons, S. (2003). Nurses resisting information techno- logy. Nursing Inquiry, 10: 257-269.