Hatice KAYA, Rengin ACAROĞLU, Merdiye ŞENDİR, Seçil GÜLDAŞ

Nöroşirürji Hastalarında İyimser Yaşam Eğiliminin Ameliyat Öncesi Anksiyete ile Başetme Durumuna Etkisi

Amaç; çalışma ameliyat olacak hastaların iyimserlik düzeyini belirleyerek, yaşadıkları anksiyete düzeyi ve baş etme yöntemleri üzerindeki etkisini incelemek amacı ile tanımlayıcı olarak planlandı. Gereç ve Yöntem; çalışma bir üniversite hastanesinin nöroşirürji kliniğinde yatan 120 hasta ile gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında; demografik verileri içeren Bilgi Formu, Durumluk Anksiyete (STAI-I), Sürekli Anksiyete Ölçeği (STAI-II), Stresle Baş etme Tarzları Ölçeği (SBTÖ) ve Yaşam Yönelim Testi (YYT) kullanıldı. Elde edilen verilerin analizi SPSS (Statistical Package of Social Science) programında; aritmetik ortalama ve standart sapma, yüzdelik ve korelasyon analizleri kullanılarak gerçekleştirildi. Bulgular; hastaların anksiyete puan ortalamasının ortalamaya yakın olduğu, iyimserlik ile sürekli (r= -0.563, p < 0.001) ve durumluk (r=- 0.56, p < 0.001) anksiyete düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. İyimserlik ve sosyal destek arama baş etme yöntemi ile pozitif (r=0.31, p < 0.05), çaresiz/suçlayıcı baş etme yöntemi ile negatif (r=- 0.32, p < 0.05) anlamlı ilişki olduğu saptandı. Sonuç olarak, iyimser yaşam yönelimine sahip hastaların, ameliyat öncesi daha az anksiyete yaşadığı ve daha etkili baş etme yöntemlerini kullandığı görüldü.

Anahtar Kelimeler:

Ameliyat öncesi, Anksiyete, Başetme, Hemşirelik, İyimserlik

PDF

___

Aspinwall, L.G., Taylor, S.E. (1992) Modeling cognitive adaptation: a longitudinal investigation of the impact of in- dividual differences and coping on college adjustment and performance. Journal of Personality and Social Psychology, 63:989-1003.
Atilla, T., (2005) Ameliyat Öncesi ve Sırası Bilgi Vermenin Hasta Ailelerinin Anksiyete Düzeylerine ve Kan Basıncı De- ğerlerine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Balcı, S., Yılmaz, M. (2002) İyimserlik ölçeğinin geliştiril- mesi; geçerlik ve güvenirlik çalışması, On Dokuz Mayıs Üni- versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 54-60.
Brissette, I., Scheirer, M.F., Carver, C.S. (2002) The role of optimism in social network development, coping, and psycho- logical adjustment during a life transition. Journal of Perso- nality and Social Psychology, 82:102-111.
Craven, R.F., Hirnle, C.J. (2000) Fundamentals of Nursing Human Health and Function. 3rd Ed., Lippincott Co., Phila- delphia, 1296.
Çileli, M., Tezer, E. (1998) Life and value orientation of Tur- kish üniversity students, Adolescence, Spring, 33(129): 219-228. Folkman, S. (1997) Positive psychological states and coping with severe stress. Social Science Medicine,45: 1207-1221.
Folkman, S., Lazarus, R. (1988) Manual for the Ways of Coping Questionnaire, Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA.
Juczynski, Z., Adamiak, G. (2005) Personal and social reso- urces enhancing coping in caregivers of major depression fa- mily members. Psychiatr Pol. Jan-Feb, 39(1):161-74.
Karayurt, Ö. (1998) Ameliyat öncesi uygulanan farklı eğitim programlarının anksiyete ve ağrı düzeylerine etkisinin incelen- mesi, CÜ. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1): 20-25.
LaMontagne, L.L., Hepworth, J.T., Salisbury, M.H., et al (2003) Optimism, anxiety, and coping in parents of children hospitalized for spinal surgery, Applied Nursing Research November, 16(4):228-235.
Leung, B.W., Moneta, G.B., McBride-Chang, C. (2005) Think positively and feel positively: optimism and life satisfaction in late life. Int J Aging Hum Dev. 61(4):335-65.
Öner, N., Le Compte, A. (1995) Durumluk-Sürekli Kaygı En- vanteri El Kitabı, 2. Baskı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Phansalkar, S., Stress, M., Gaviria, M. (2002) Psychiatry consul- tation service in neurosurgery. Surg Neurol. Mar;57(3):204-9.
Scheier, M.F., Carver, C.S. (1985) Optimism, coping and he- alth: Assessment and implications of generalized outcome ex- pectancies. Health Psychology, 4:219-247.
Spielberger, C. (1983) Manual for the State-Trait Anxiety In- ventory, Consulting Psychologists Press, Palo Alto, CA.
Şahin, N.H., Durak, A. (1995) Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması, Türk Psikolo- ji Dergisi, 10(34): 56-73.
Tezer, E., Aydın, G, (1991) İyimserlik, sağlık sorunları ve akademik başarı ilişkisi. Psikoloji Dergisi, 7(26): 2-9.