DEVLET: SİYASET SOSYOLOJİSİ EKSENİNDE KURAMSAL BİR DEĞERLENDİRME
Günümüzde devlet olgusu üzerine yapılan tartışmalar büyük oranda ulus-devlet, küresel sistem projeleri etrafında dönmektedir. Bu çalışmada, devlet olgusu siyaset sosyolojisi bağlamında, siyaset-toplum ilişkisi ekseninde ele alınmaktadır. Ulus-devlet ve küresel siyaset kavramı; uluslararası siyasî-ekonomik yapılanmalar ve etkileri, küresel politikalar ve imparatorlukların çöküşü çerçevesinde tartışılmaktadır. Bu kapsamda “ulus-devletin sonu mu”, “ulusal hükümetlerin kendi ekonomilerini kontrol edemediği bir dönemde ulus-devletin bir geleceği var mı”, “bilişim teknolojilerinin baş döndürücü bir hızda ilerlediği bir dünyada sınırsız bir dünya devleti mümkün mü” sorularına günümüzdeki durum göz önünde bulundurularak cevap aranmaktadır. Son tahlilde, sınırsız dünya devleti fikrinin bir efsaneden ibaret olduğu; bu projenin önündeki en büyük engelin ulus-devlet ve hâlen en etkili düşünce akımlarından olan “milliyetçilik” fikrinin olduğu; millî-manevî değerleri, milleti ve millî kültürü yok sayan bir dünya siyasetinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
The State: A Theoretical Evaluation on the Axis of Political Sociology
Today, the debates on the state phenomenon mostly revolve around the nation-state and global system projects. In this study, the phenomenon of the state is discussed in the context of political sociology, in the axis of politics-society relationship. The concept of nation-state and global politics; international political-economic structures and their effects are discussed within the framework of global policies and the collapse of empires. In this context, “Is it the end of the nation-state?”, “Is there a future for the nation-state at a time when national governments cannot control their own economies?”, “Is an unlimited world state possible in a world where information technologies are advancing at a dizzying pace?” The answers to these questions were sought by considering the current situation. In the final analysis, the idea of an unlimited world state is just a myth; The biggest obstacle to this project is the idea of the nation-state and "nationalism", which is still one of the most influential currents of thought; because it has been understood that a world politics that ignores national-spiritual values, nation and national culture is not possible.
___
- AÇA, M., DURGUT, H. (2004), Küreselleşen Dünya ve Türk Kimliği, İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
- ARON, R. (2000), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, Çev. K. Alemdar, Ankara: Bilgi Yayınevi.
- AS, İ. (2017). Yoksulluğun Küreselleşmesi ve Sivil Toplum Kuruluşları. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(1), 31-66. https://dergipark.org.tr/tr/pub/fuuiibfdergi/issue/39042/457800.
- AYDIN, K. (2014), Yapısal İşlevselci Teori ve Toplumsal Tabakalaşma, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 213-239.
- BECER, F. (2017), Durkheim Sosyolojisinde Ahlak ve Yansımaları, Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(12), 813-826.
- BOZKURT, V. (2000), Küreselleşmenin İnsani Yüzü, İstanbul: Alfa Yayınları.
- BOZKURT, V. (2011), Değişen Dünyada Sosyoloji, (6.Baskı), Bursa: Ekin Yayınları.
- CİHAN, A. (2011), XIX. Yüzyıl Osmanlı Türkiye’sinde İdare Hukuku Eğitimi ve Türk İdare Hukukçuları, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 12(1-3), 107-134.
- ÇOBAN, E., UZUN, H. (2022), Endüstri 4.0’ın Eğitim Alanına Etkileri, Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(1), 97-125.
- ÇUHADAR, C. (2007), Bazı Filozofların Düşüncesinde Devlet Kavramı, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(12), 65-92.
- DURDU, Z. (2009), Modern Devletin Dönüşümünde Bir Ara Dönem: Sosyal Refah Devleti, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 37-50.
- ERKAL, M. E. (1995), Sosyoloji (Toplumbilimi), İstanbul: Der Yayınları.
- ERKAL, M. E. vd. (1997), Ansiklopedik Sosyoloji Sözlüğü, İstanbul: Der Yayınları.
- GELLNER, E. (1983), Nations and Nationalism, Londra: Cornell University Press.
- GİDDENS, A. (2008), Ulus Devlet ve Şiddet, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- GÖZLER, K. (2007), Devletin Genel Teorisi, Bursa: Ekin Kitabevi.
- HELD, D., MCGREW, A. (2008), Küresel Dönüşümler, Çev. A. R. Güngen vd., Ankara: Phoenix Yayınevi.
- HABERMAS, J. (2015). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, Çev. M. Sancar ve T. Bora, İstanbul: İletişim Yayınları.
- HEYWOOD, A. (2007), Siyaset, Çev. B. B. Özipek vd., Ankara: Adres Yayınları.
- HEYWOOD, A. (2014), Siyaset Teorisine Giriş, (6.Baskı), Çev. H. M. Köse, İstanbul: Küre Yayınları.
- HEYWOOD, A. (2016), Küresel Siyaset, (4.Baskı), Çev. N. Uslu & H. Özdemir, Ankara: Adres Yayınları.
- İBN-İ HALDUN, (2012), Mukaddime, Çev. S. Uludağ, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- İŞÇİ, M. (2004), Siyasî Düşünceler Tarihi, İstanbul: Der Yayınları.
- JANOSKİ, T. vd. (2013), Siyaset Sosyolojisi, (2. Baskı), Çev. A. Küçükçiftçi vd., Ankara: Phoenix Yayınları.
- KARAGÜL, M. (2016), İbn Haldun’da Asabiyet ile Devlet ve Mülk İlişkisi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(6), 47-59.
- KAVAZ, İ., ÖZBUĞDAY, F. C. (2016). Enerjide Dışa Bağımlılık ve Enerji Verimliliği Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(27), 331-349.
- KAZGAN, G. (1994), Küreselleşme ve Ulus-Devlet, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- KIZILÇELİK, S. (2017). Sosyoloji Tarihi 4: Hegel, Praoudhon, Marx, Durkheim, Weber ve Veblen’in Sosyal Teorileri, Ankara: Anı Yayıncılık.
- KONAT, G., TEMİZ, M. (2019), G20 Ülkeleri Arasında Gelir Yakınsamasının Panel Birim Kök Testi İle Sınanması, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(40), 471-480. http://dx.doi.org/10.29228/sobıder.
- KÖSTEKÇİ, A., KÖSE, M. Y. (2023), Kripto Para Olgusu ve Vergilendirme Sorunları, Bursa: Ekin Kitabevi.
- KUTLUAY, F. (2019), Siyasal Otorite Kavramının Tarihsel Seyri, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1-29.
- MARX, K., ENGELS, F. (2019), Kominist Manifesto, Çev. N. Satlıgan, İstanbul: Yordam Kitap.
- MERİÇ, Ü. (1975), Cevdet Paşa’nın Devlet Görüşü, İstanbul: Ötüken Yayınları.
- ÖZER, M. A., KARTAL, M. (2023), Devletin Kökenine Yönelik İrade ve Olgu Kuramlarına Dair Değerlendirmeler, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 163-184.
- ÖZKAYA, Ö. (2020), Devlet Olgusu Üzerine Bir Değerlendirme, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (16), 317-352.
- ÖZTEKİN, A. (2003), Siyaset Bilimine Giriş, Ankara: Siyasal Kitabevi.
- ÖZYURT, C. (2007), Durkheim Sosyolojisinde Ahlâkî Kontrol Sorunu, Değerler Eğitimi Dergisi, 5 (13), 95-121.
- PLATON, (2008), Devlet, Çev. S. Eyüboğlu & A. Cimcöz, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- RİTZER, G. (2011), Küresel Dünya, Çev. M. Pekdemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- SIR, O. (2004), İbn Haldun’un Devlet ve Siyaset Felsefesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İzmir.
- TATAR, T. (2008), Kürede Dönen Siyaset, İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
- TATAR, T. vd. (2007), Kürenin Halleri (Ed. Yaşar Kaya), İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
- TİYEK, R. (2020). Devletin Endüstri İlişkilerindeki Rolleri ve Memurların Toplu Pazarlık Süreci, Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 131-146. https://dergipark.org.tr/tr/pub/fuuiibfdergi/issue/58380/776581.
- TORTUK, B. B. (2012), İbn Haldun’un Siyaset ve Devlet Felsefesine Dair Görüşlerinin Osmanlı Düşüncesindeki Yansımaları (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi, Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı, Isparta.
- UĞUZ, E. H., SAYGILI, R. (2016), Küresel Dünyada Ulus Devlet, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 127-147.
- ÜNAL, E. (2012). Düzenleme Teorisi: Büyük Buhran ve 2008 Krizi, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(1), 33-45.
- WEBER, M. (2006), Sosyoloji Yazıları, Çev. T, Parla, İstanbul: İletişim Yayınları.
- WEBER, M. (2012), Ekonomi ve Toplum 1, Çev. L, Boyacı, İstanbul: Yarın Yayınları.
- YEATES, N. (2002), Globalization and Social Policy: from Global Neoliberal Hegemony to Global Political Pluralism, Global Social Policy, 2(1), 69–91.
- YETİM, M. (1994), İbn Haldun’un Devlet Görüşü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Siyaset Anabilim Dalı, İstanbul.
- ZEYBEKOĞLU, A. E. (2009), Carl Schmitt’in 20. Yüzyıl Devlet ve Siyaset Kuramına Katkısı (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, İstanbul.