TMS1 ve FFMS1 MUHASEBE STANDARTLARININ KARŞILAŞTIRILMASI VE KATILIM BANKALARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Finansal tablo kullanıcılarının doğru ve güvenilir kararlar alabilmesi için Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ve İslami inançlara uygun yatırım kararları için Faizsiz Finans Muhasebe Standartları (FFMS) finansal tablolara ilişkin genel sunum ve açıklamaları ifade etmektedir. Bu çalışmanın amacı, TMS1 Finansal Tabloların Sunuluşu ve FFMS1 Katılım Bankaları ve Faizsiz Finans Kuruluşlarının Finansal Tablolarında Genel Sunum ve Açıklama standartlarını karşılaştırmak, standartlara ilişkin farklılıklar ve benzerlikler tespit etmektir. Çalışmanın sonuçlarına göre, FFMS1 ve TMS1 standartlarının tam set finansal tabloları arasında farklılıklar vardır. TMS1 ve FFMS1 standartları arasında yuvarlama derecesi, netleştirme, dipnotlarla çapraz referanslama ve muhasebe politikalarında değişiklik konularında benzer uygulamalar yer almaktadır. FFMS1’de TMS1’e göre farklı olarak hükümlerden biri varlıklar ve yükümlülüklerin kısa ve uzun vadeli olarak sınıflandırılmamasıdır. Bir diğer farklılık, gelir tablosunda vergi ile beraber zekât karşılığı da ödendikten sonra net kâr (zarar) rakamlarına ulaşılmaktadır. FFMS1’de TMS’den farklı olarak, varlıklar, yükümlülükler, kısıtlanmamış yatırım hesapları ve benzerleri açıklama yapılmadan birleştirilemez. Çalışmada ayrıca, Türkiye’deki altı katılım bankasının FFMS standartlarına uygun raporlama yapıp yapmadığı araştırılmış, iki bankanın sadece kredileri için FFMS standartlarını uyguladığı fakat genel çerçevenin TFRS olarak belirlendiği, kalan dört bankanın ise TFRS standartlarına uygun raporlama yaptığı belirlenmiştir. Çalışmanın ilerde konuyla ilgili yapılacak çalışmalarda FFMS standartının kullanım alanları konusunda araştırmacılara yardımcı olması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

TMS1, FFMS1, Muhasebe Standartları, Katılım Bankası, Faizsiz Finans

Comparison of TAS1 and IFAS1 Accounting Standards and Evaluation of Participation Banks

On investment decisions, Turkish Accounting Standards (TAS) was for financial statement information users and Interest-Free Financial Accounting Standards (IFAS) was in accordance with Islamic beliefs. The aims of the study are comparing TAS1 and IFAS1 and determining the differences and similarities. According to the results, there are differences between the full set financial statements of two standards. There are similar practices between two standards in terms of rounding degree, netting, cross-referencing with footnotes and changes in accounting policies. Unlike TAS1, one of the differences in IFAS1 is not to classify assets and liabilities as short-term and long-term. Another difference is net profit (loss) figures are reached after paying zakat along with tax in income statement. In IFAS1, assets, liabilities, unrestricted investment accounts cannot be combined without explanation. It was also investigated whether six participation banks in Turkey reported in accordance with IFAS standards in the study. It was determined that two banks only applied IFAS standards for their loans, but the general framework was determined as Turkish Financial Reporting Standards (TFRS), while the remaining four banks reported in accordance with TFRS standards. It will have expected the study will help researchers on the use of IFAS standard in future studies.

Keywords:

TAS1, IFAS1, Accounting Standards, Participation Bank, Interest-free Finance,

PDF

___

AAOIFI. (2022, Nisan 20). About AAOIFI. Erişim adresi: https://aaoifi.com/about-aaoifi/?lang=en
Asker, E., Yumuşak, İ.G. (2020). Katılım Bankalarının AAOIFI Standartlarına Uygun Finansal Raporlama Uygulamaları. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 6(1), 125-142.
Aydoğmuş, T., Ülker, Y. (2021). Murabaha İşlemlerinin Türkiye Finansal Raporlama Standartları ve Faizsiz Finans Muhasebe Standartları Kapsamında Değerlendirilmesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(1), 49-71.
Çetin, A. (2020). Bankacılık Kanunu ve AAOIFI Kurallarına Göre Finansal Raporların Karşılaştırılması ve Katılım Bankacılığı Mevzuat Önerisi. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 2(1), 73-99.
El-Hawry, D., Grais, W. & Iqbal, Z. (2004). Regulating İslamic financial institutions: the nature of the regulated. World Bank Policy Research Working Paper
Ertugay, E., Gülençer, İ., Karabayır, M.E., Doğan, M. (2019). Faizsiz Finansal Kuruluşların Denetimi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(3), 1442-1457.
Haron, S. & Azmi, W.N.S. (2009). Islamic finance and banking system: philosophies, principles and practices. McGraw Hill.
IFRS. (2022, Nisan 20). Who we are. Erişim adresi: https://www.ifrs.org/about-us/who-we-are/
IFSB. (2022). Selected Aggregated Structural Financial Indicators. Erişim adresi: https://www.ifsb.org/psifi_05.php;
Karadağ, M. (2018). Kavramsal Çerçeve Açısından IFRS ve İslami Finansal Raporlama Standartlarının Karşılaştırılması. I. Uluslararası İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Kongresi, 23-25 Kasım 2018, 668-678.
Kartal, M.T., Ay, H. (2019). Türkiye’de Faizsiz Finans Kuruluşları Açısından Bir Dönüm Noktası: Faizsiz Finans Muhasebe Standartları (FFMS) Üzerine Bir İnceleme. Journal of International Banking Economy and Management Studies, 2(1), 77-102.
Kaya, Y., Utku, M. (2021). Faizsiz Finans Muhasebe Standardı 8 (FFMS 8 İcare ve İcare Müntehiye Bittemlik) Çerçevesinde Finansal Kiralama İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(4), 693-710.
KGK. (2022, Nisan 21). Vizyon Misyon. Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/5282/Vizyon-Misyon
KGK. (2022, Nisan 18). FFMS1. Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/PDF%20linkleri/standartlar%20ve%20ilke%20kararları/FFMS/FFMS%201%20-%20Finansal%20Tablolarda%20Genel%20Sunum%20ve%20Açıklama.pdf
KGK. (2022, Nisan 18). TMS1. Erişim adresi: https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/TMS_TFRS_Setleri/2022/Kirmizi_Kitap/tms/TMS%201.pdf
Kılınç, Y. (2021). Murabaha İşlemlerinin Faizsiz Finans Muhasebe Standartlarına Göre Muhasebeleştirilmesinin TMS/TFRS’ler Açısından Karşılaştırmalı İncelenmesi. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 5(3), 1213-1229.
Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. & Dündar, H. (2014). Eğitim ve Bilim Dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: içerik analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(173), 430-453.
Şenel, S.A., Arslan, Ö. (2020). Katılım Bankası Çalışanlarının Faizsiz Finans Muhasebe Standartlarına Bakış Açılarının Analizi: Sivas İli Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1394-1414.
Tan, V. (2021). IFN Islamic finance news 2021: the world’s leading İslamic finance news provider. TKBB, Erişim adresi: https://tkbb.org.tr/Documents/IFN-Guide-2021B.pdf
TKBB. (2022, Nisan 27). Sektör bilgileri. Erişim adresi: https://tkbb.org.tr/banka-bilgileri
Yacoob, H. (2012). Issues and challenges of shari’ah audit in islamic financial institutions: a contemporary view. 3rd International Conference on Business and Economic Research Proceeding. Bandung, Indonesia. Erişim adresi: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2175700
Yatbaz, A., Çatıkkaş, Ö. (2021). Murabaha Finansmanı Yönteminin Türkiye Muhasebe Standartları ve Faizsiz Finans Muhasebe Standartları Kapsamında Katılım Bankaları Açısından Muhasebeleştirilmesi: Karşılaştırmalı Bir Örnek Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 89, 1-26.
Yazar, B.B. (2021). Bağımsız Denetçiler İçin Etik Kurallar ile Faizsiz Finans Kuruluşları Denetçileri için Etik Kuralların Karşılaştırılması. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 100-126.
Yazıcı, M. (2003). Muhasebe standartlarının tanımı. Muhasebe ve Finans Dergisi, 18, 33-37.
Yılmaz, M. (2020). Türkiye’de İslami finansın gelişimi ve hukuki yapısı. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Bingöl Üniversitesi, Bingöl.
Yılmaz, R., Bölükbaşı, R. (2020). Faizsiz Finansman Bonosu Sukuk Uygulaması ve Muhasebeleştirilmesi. İşletme Bilimi Dergisi, 8(1), 167-194.