DÜNYADA ORTA GELİR TUZAĞI, TÜRKİYE’NİN ORTA GELİR TUZAĞINA YAKALANMA NEDENLERİ VE ÇIKIŞI İÇİN ÖNERİLER

Orta gelir seviyesinde yer alan Türkiye ekonomisi, 1955 yılında alt-orta gelir grubuna yükselmiş ve 50 yıl boyunca bu grupta yer almıştır. Yıllar içinde birçok yönden gelişme gösteren Türkiye ekonomisinde 2005 yılında bir kırılma meydana gelmiş ve kişi başı gelir açısından incelendiğinde üst orta gelir seviyesine yükseldiği görülmüştür. Özellikle bu yükselme sonrasında Türkiye’nin yüksek gelirli ülkelerin kişi başı gelir düzeyine ulaşıp ulaşamayacağı tartışma konusu olmuştur. Yıllar itibariyle incelendiğinde dünya ekonomisindeki gelişmelere bağlı olarak 2012 yılından sonra Türkiye ekonomisinde büyüme performansının yavaşlamaya başlaması, orta gelir tuzağı yönündeki problemlerin güncel konular arasında yer almasına neden olmuştur. Dolayısıyla orta gelir tuzağına yakalanmadan yüksek gelirli ülkeler grubuna yükselen ülkeler ile üst-orta gelir grubundan yüksek gelirli ülkeler grubuna yükselen ülkelerin bu başarıyı nasıl sağladıkları, Türkiye ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda Türkiye ekonomisinin orta gelir tuzağı riski altında olup olmadığı bir takım sosyal ve ekonomik veriler ışığında incelenecek, orta gelir tuzağı riskinden sakınmak için bazı stratejiler açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Orta Gelir Tuzağı, Türkiye Ekonomisi, Kişi Başı Gelir.

Middle Income Trap in the World, Reasons for Turkey's Being Caught in the Middle Income Trap and Recommendations for Exit

The Turkish economy, which is at the middle-income level, rose to the lower-middle income group in 1955 and was in this group for 50 years. The Turkish economy, which has developed in many ways over the years, a break occurred in 2005 and when it was analyzed in terms of per capita income, it was seen that it rose to the upper middle-income level. Especially after this increase, it has been a matter of debate whether Turkey can reach the per capita income level of high-income countries. When examined over the years, the slowdown in the growth performance of the Turkish economy after 2012, depending on the developments in the world economy, caused the problems in the direction of the middle-income trap to be among the current issues. Therefore, it is of great importance for the Turkish economy how achieved this success the countries that rose to the high-income group without being caught in the middle-income trap and the countries that rose from the upper-middle-income group to the high-income group. In this context, whether the Turkish economy is at risk of middle-income trap will be examined in the light of some social and economic data and some strategies will be explained to avoid to avoid middle income trap risk will be explained.

Keywords:

Middle-Income Trap, Turkish Economy, Per Capita Income,

PDF

___

Agenor, P., Canuto, O. and Jelenic, M. (2012). Avoiding Middle-Income Growth Trap. The World Bank Economic Premise, (98), 1-7.
Alçın, S. ve Güner, B. (2015). Orta Gelir Tuzağı: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 37(1), 27-45.
Aydın, M. K. (2017). Türkiye Ekonomisi: Bardağın Dolu Tarafına Bakmak. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, (53), 1-26.
Cai, F. (2012). Is There A “Middle-İncome Trap”? Theories, Experiences and Relevance To China. China & World Economy, 20(1), 49-61.
Çavuş, Z. (2014). Orta Gelir Tuzağı: Türkiye Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi.
Eğilmez, M. (16 Aralık 2012). Orta Gelir Tuzağı ve Türkiye [Kendime Yazılar]. http://www.mahfiegilmez.com/2012/12/orta-gelir-tuzag-ve-turkiye.html, Erişim Tarihi: 05.04.2021.
Eğilmez, M. (20 Aralık 2018). Orta Gelir Tuzağında Son Durum [Kendime Yazılar]. http://www.mahfiegilmez.com/2018/12/orta-gelir-tuzagnda-son-durum.html, Erişim Tarihi: 10.04.2021.
Eichengreen, B., Park, D. and Shin, K. (2014), Growth Slowdown Redux. Japan and The World Economy, (32), 65-84.
Eşiyok, B. A. (2012). Türkiye Ekonomisinde Cari Açık Sorunu ve Nedenleri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 49(569), 63-85.
Felipe, J., Abdon, A. and Kumar, U. (2012). Tracking The Middle-İncome Trap: What Is It, Who Is İn It, And Why? Levy Economics Institute, 1-29.
Gill, I. and Kharas, H. (2007). An East Asian Renaissance: Ideas For Economic Growth. World Bank, Washington DC.
Kharas, H. and Kohli, H. (2011). What ıs the middle ıncome trap, why do countries fall into ıt, and how can ıt be avoided? Global Journal of Emerging Market Economies, 3(3), 281-289.
Koç, A. (2013). Beşerî Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Analizi ile AB Ülkeleri Üzerine Bir Değerlendirme. Maliye Dergisi, 165(2), 241-258.
Korkmaz, S. (2016). Orta Gelir Tuzağı ve Türkiye Ekonomisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale Üniversitesi.
Korkmaz, S. (2010). Türkiye’de Ar‐Ge yatırımları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi. Journal of Yasar University, 20(5), 3320-3330.
Larson, G., Loayza, N. and Woolcock, M. (2016). The Middle-Income Trap: Myth Or Reality? Research & Policy Briefs From the World Bank Malaysia Hub, (1), 1-4.
Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD). (2012). Kalkınma Yolunda Yeni Eşik Orta Gelir Tuzağı. Mavi Ofset Basım.
Öz, E. ve Göde, B. (2015). Orta Gelir Tuzağı ve Türkiye’nin Konumu. Maliye Araştırmaları Dergisi, 1(2), 77-93.
Serdaroğlu, T. (2013). Türkiye’de Finansal Açıklık ve Toplam Faktör Verimliliği. (Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi).
Şahin, İ., Başer, K. ve Karanfil, M. (2015). Orta gelir tuzağı üzerine ampirik bir çalışma: Türkiye örneği (1980-2013). Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2), 225-235.
TCMB; htps://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket/collapse_18/5122/DataGroup/ turkish/bie_odeayrsunum6/, Erişim Tarihi: 05.05.2021.
Turanlı, R. (2000). İktisadi Düşünce Tarihi. Bilim Teknik Yayınevi.
TÜİK; https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=ar-ge, Erişim Tarihi: 04.05.2021.
Vergil, H. ve Abasız, T. (2008). Toplam Faktör Verimliliği, Hesaplanması ve Büyüme İlişkisi: Collins Bosworth Varyans Ayrıştırması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 160-188.
Yeldan, E. (2012). Türkiye Ekonomisi İçin Beşerî Sermaye ve Bilgi Sermayesi Birikimine Dayalı Bir İçsel Büyüme Modeli. Ekonomi-TEK-International Economics Journal, 1(2), 21-60.
Yeldan, E., Taşçı, K., Voyvoda, E. ve Özsan, M. E. (2013). Orta Gelir Tuzağından Çıkış: Hangi Türkiye? SİS CB Basımevi.
Yıldız, A. (2015). Orta Gelir Tuzağı ve Orta Gelir Tuzağından Çıkış Stratejileri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 155-170.
World Bank. (2013). China 2030, Building A Modern, Harmonious, And Creative High- Income Society. World Bank Development Research Center of the State Council, the People’s Republic of China, Washington DC.
World Bank. https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-world-bank-countryand-lending-groups, Erişim Tarihi: 06.04.2021.