AN ANIMAL-STANDPOINT READING OF FAREWELL GUL’SARY BY CHINGIZ AITMATOV

1970’lerde farklı bir bakış açısı olarak ortaya çıkan ve odağında ekolojik değerler olan ekokritisizmin alt dalı olarak kendine yer edinen hayvan odaklı eleştiri yöntemi temel olarak hayvanların ahlaki değerlerinin olduğuna inanır. Bu anlayışla, edebi metinlerde hayvanların haklarının nasıl yansıtıldığını, hayvanlara nasıl muamele edildiğini ve hayvanların yazındaki rollerini inceler. Bu eleştiri yöntemi, özünde hayvanlara karşı insanlarla eşit muamele yapılmasını benimser ve bu nedenle türcülüğü reddeder. Edebiyatta türcülüğün yansıması olarak hayvanların sembolik kullanımı, fiziksel olarak varlıklarının yok sayılması ve insan merkezli algılanan dünyada görünmez kılınmaları eleştirilir. Bu bağlamda, hayvan odaklı eleştiri kuramı oluşturulmadan önce, Cengiz Aytmatov’un doğa ve hayvan odaklı içselleştirilmiş yazıları öncü anlatılardan kabul edilmektedir. Bu çalışma, Aytmatov’un Elveda Gülsarı romanını hayvan odaklı bakış açısıyla zamanının ötesinde bir roman olarak incelemeyi ve hayvan insan ilişkisini irdelemeyi amaç edinir.

Anahtar Kelimeler:

Hayvan Odaklı Eleştiri, Cengiz Aytmatov, Elveda Gülsarı

AN ANIMAL-STANDPOINT READING OF FAREWELL GUL’SARY BY CHINGIZ AITMATOV

As a sub-genre of ecocriticism, animal-standpoint criticism particularly traces the moral values of the animals and therefore if they have any rights or not in the literary texts. Such a criticism also examines the works of literature with a perspective that how the animals are treated and their roles or standpoints. Animal-standpoint criticism, which has equal consideration for the animals at the core, rejects speciesism. In this respect, as a reflection of speciesism in literature, figurative use of the animals and the narration that excludes the animals’ condition and makes them not visible are criticized by such a criticism. In this context, Chingiz Aitmatov is a pioneer writer dealing with Nature and animals with his internalized narration before the theory is constructed. This study aims to examine the novel Farewell Gul’sary by Chingiz Aitmatov, considering the novel as a beyond time example in the respect of animal-standpoint criticism.

Keywords:

Animal-standpoint Criticism, Chingiz Aitmatov, Farewell Gul'sary,

PDF

___

Adams, Carol J. (2010). The Sexual Politics of the Meat: A Feminist Vegetarian Critical Theory. NY: Continuum.
Aitmatov, Chingiz (1970). Farewell Gul’sary. (Translated by John Frence). GB: Hodder and Stoughon.
Aristotle (2013). Politics. United States: The University of Chicago Press.
Baker, Steve (1993). Picturing the Beast: Animals, Identity, and Representation. NY: Manchester University Press.
Ercilasun, Bilge (2013). “Cengiz Aytmatov’un Romanlarında Tabiat”. Türk Roman ve Hikayesi Üzerine. Ankara: Akçağ. pp. 415-422.
Fudge, Erica (2000). “Introduction to Special Issues: Reading Animals”. Worldviews, 4. pp. 101-113.
Gökalp Alparslan, Gonca (2014). “Cengiz Aytmatov’un Elveda Gülsarı, Dişi Kurdun Rüyaları, Ebedi Gelin: Dağlar Yıkıldığı Zaman Romanlarında Hayvan Zihni”. TÜBAR-XXXVI (Fall). pp. 11-26.
Kant, Immanuel (1997). Lectures on Ethics. USA: Cambridge University Press.
Korkmaz, Ramazan (2009). “Suların Sırrını Ödünçleyen İnsan: Aytmatov”. Cengiz Aytmatov. Ed. Ramazan Korkmaz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. pp. 13-19.
McMahan, Jeff (2003). “Animals”. A Companion To Applied Ethics. Eds. R. G. Frey and Christopher Heath Wellman. Oxford: Blackwell Publishing. pp. 525-536.
Murdoch, Iris (1971). The Sovereignty of Good. NY: Shocken.
Nasr, Seyyed Hossein (2015). The Study Quran, NY: Harper Collins Publishers.
Perkins, David (2003). Romanticism and Animal Rights: 1790-1830. NY: Cambridge University Press.
Simons, John (2002). Animal Rights and the Politics of Literary Representation. NY: Palgrave.
Singer, Peter (2002). Animal Liberation. NY: Harper Collins Publishers.
The Holy Bible, KJV, Collins Bible.
Tolstoy, Lev (1960). What is Art?, (Translated by A. Maude). Indianapolis: Bobbs-Merrill.