DUHA SÜRESiNE DAİR SEBEB-İ NÜZÜLLERİN TAHLiLi

Kaynaklann zikrettiği rivayetlere göre Du ha süresi vahyin ilk yılında meydana gelen bir kesintiden sonra inmiştir. Aynı kaynaklar ilk inen vahiy metninden sonra da bir vahiy inkitasının var olduğunu ifade etmişlerdir. Söz konusu kaynaklar ilk vahiy metninden sonraki kesintinin süresinin takriben kırk gün-üç yıl. Duha süresinden önceki sürenin ise iki-üç gün olduğunu dile getirmişlerdir. ilk inen vahiy metninden sonraki kesintiyi müteakip inen vahiy metninin fasılasız vahyi başiattığını söyleyen aynı kaynaklar Duha süresinden önce ·de bir kesintinin vuku bulduğunu beyan ederek ihtilafa sebebiyet vermişlerdir. Söz konusu her iki kesintinin zikredildiği hadisler sahih olduğu için aralann ı tevil etme gayretleri olmuş, fakat çoğu müellif bu konuda ikna edici bir cevap verememiştir. Duha süresinden önceki kesintiyi müteakip süreçte insaniann Hz. Peygamberi terk edilmekle itharn etn:ıeleri sonucu sürenin indiği ifade edilmiştir. Bu rivayette ihtilafa sebebiyet veren husus, iki yıllık bir kesintiden sonra insanlardan her hangi bir •terk edilme· itharnı sadır olmamasına rağmen, iki üç günlük kesintiden hemen sonra terk edilme itharnının vuku bulmuş olmasıdır. SCırenin sebeb-i nüzülü olarak zikredilen diğer rivayetler ise zamansal olarak alakasız olmakla itharn edilmiş ve eleştirilmişlerdir. Makalede sadece sürenin nüzülüne vesile olduğu ifade edilen rivayetler değil. aynı zamanda sCırenin özel olarak ayetlerine mahsus zikredilmiş rivayetler de irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Duha Süresi, Fetret-i Vahiy, Nüzül, Esbab-ı Nüzul. Kronolojik Tefsir, Sure Tertibi

Analysis Of The Reasons For The Descent Of Surah AI-Duha

PDF

___

Abdurrahman, Aişe; et-Tefsiru'l-Beyônf li'l-Kur'ani'l-Kerim, Daru'I-Maarif, yy., 1970.
Abdurrazzak b. Hemmam; Te{Siru'l-Kur'ôn, thk. Mustafa Müslim, Mektebetu'r-Rüşd, Riyad, 1989.
Ahmed b. Hanbel; Musnedu'l-lmam Ahmed bin Hanbel, thk. Şuayb ei-Amaud, Müessesetu Kurtuba, Kahire, ty.
Akçay, Mustafa; 'Vahiyde Fetret Problemi Üzerine Bir Inceleme", Sakarya Üniversitesi ilahiyat Fakültesi perglsi, Sakarya, 2000.
Albayrak, Halis; "AIIah'ın Nüzul Dönemindeki Farklı Davranış Tarzının Müminin Kuran Anlayışına Katacağı Boyut Üzerine", ll. Kuran Haftası Kuran Sempozyumu, Ankara, 1996, s. 36-52.
Kumml, Ali b. ibrahim; Tefslru'l-Kummf, Müessesetu Dari'I-Kitab, Kum, h. 1404.
AIGsi, Şihabuddin; Rühu'l-Me'ani fi Tefs'iri'l-Kur'ôni'l-Azim ve's-Seb'i'I-Mesônl, Daru ihyai't-Turasi'I-J)rabi, Beyrut ty.
Ateş, Ali Osman; Oryantalist/erin Hz. Peygamber ile Ilgili iddialarına Cevaplar, Beyan Yay., Istanbul, 1996.
Ateş, Süleyman; Yüce Kur'an'ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, istanbul, 1988.
Ayhan, Bayram; Kur'ôn'ın Nüzül Sürecinde Vahyin ilk Yılının Tahlili, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Istanbul, 2014.
_ _ __,· Kur'ôn-ı Kerim'e Göre Peygamberlerin lsmeti, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, istanbul, 2008.
Ayni, Ahmed; Umdetu'l-Kôrf Şerhu Sahlhi'l-Buhôri, thk. Mahmud Ömer, Daru'IKutubi'l- ltmiyye, Beyrut, 2001.
Beğavi, Muhammed b. Abdulaziz; Mu'cemu's-Sahôbe, thk. Mahmud Ahmed, Mektebetu Dari'I-Beyan, Kuveyt 2000.
- - -'· Meôliniu't-Tenzfl, thk. Abdullah en-Nemr, Daru Tayyibe, Riyad, 1989.
Belazuri, Ebu Abbas; Ensôbu'I-Eşrôf, thk. Muhammed Hamidullah, Daru'I-Fikr, Lübnan, 1996
Beyhaki, Ahmed .b. Hüseyn; Delôilu'n-Nubuwe, thk. Abdulmuti Kal' ad, Daru'I-Kutubi'lllmiyye, Lübnan, 1988.
_ _ _,· es-Sünenu'l-Kübrô, thk. Abdulkadir Ata, Daru'I-Kutubi'l-ltmiyye, Beyrut 2003