ARŞiV BELGELERiNE GÖRE ERMENi DiN ADAMLARININ SiYASi FAALiYETLERiNDEN BAZI ÖRNEKLER
İstanbul Eaneni Patrikhanesi XIX. yüzyılın ilk çeyreğinden XX. yüzyılın ilk
çeyreğine kadar zor bir dönem geçirdi. Eaneni din adamları dağılan Eaneni toplumunu
topl~mak ve cemaat içerisindeki çözülmeyi durduanak için o tarihlerde Avrupa' da
gündemde olan milliyetçilik cereyanlarından esinlenerek, bir anlamda laik ve ulusalcı
ideolojiyi gelişen şartlar içerisinde benimsernek durumunda kaldığından Eaneni
milliyetçiliğine yöneldi. Bu düşünce ilk defa Patrik Hırimyan zamarıında İstanbul
Eaneni Patrikhanesine girdi. Özellikle Hırimyan'dan, Patrik İzmirliyan dönemine
gelinceye kadar dinin yaptının gücünü ve dini kurumların geniş imkanlarını kullanan
ihtilalci din adamlannın faaliyetleri, Eaneni toplumu içerisinde zirveye çıkmıştır.
___
- ATATORK'ÜN A1İLLİ DIŞ POLİTİKASI, (Milli Milcadele Dönemine Ait 100 Belge), (nşr. Kültllr Bakanlığı), Ankara 1992.
BOA, BEO, Mühimme Kalemi, A. Murahhasa ve Papazlar, Karton 36, Evrak No: 5739/5789.