Amaç: Tavşan modelinde maksiller sinüs ostiumunun endoskopik sinüs cerrahisi ile anterior-inferior veya posteriora doğru genişletilmesinin mukosiliyer klirense ve normal sinüs fizyolojisine etkisi araştırmak. Gereç ve yöntem: Çalışma 2 - 2,5 kg ağırlığında 20 adet Yeni Zelanda tavşanı üzerinde yapıldı. Tavşanların sol maksiller sinüsleri kontrol grubu (1. grup) olarak kullanıldı. Sağ maksiller sinüsler ise çalışma gruplarını oluşturdu. Bunların 10' unun ostiumları anterior-inferiora (2. grup), diğer 10'unun ise ostiumları posteriora doğru genişletildi (3. grup). Birinci gün ve operasyondan 14 gün sonra maksiller sinüs tabanına bir damla çini mürekkebi damlatılarak mukosiliyer klirens zamanı, mukosiliyer klirensin şekli, çini mürekkebinin ostiumdan geçerek nazal kaviteye ulaşıp ulaşmadığı ve enfeksiyon gelişip gelişmediği kontrol ve çalışma gruplarında değerlendirildi. Bulgular: Mukosiliyer klirens zamanının ostiumları genişletilen grupta kontrol grubuna göre uzadığı tespit edildi. Mukosiliyer klirens hızları yönünden grup 2 ile grup 3 karşılaştırıldığında aralarında istatiksel olarak bir fark olmadığı tespit edildi. Mukosilier klirens şeklinin kontrol grubu sinüslerin tümünde düzenli olduğu görülürken, düzensiz mukosiliyer klirens şekline en fazla grup 3' de rastlandı. Çini mürekkebi kontrol grubunda tüm maksiller sinüs ostiumlarından geçerek nazal kaviteye ulaştı. Grup 2 ve 3' de çini mürekkebinin ostiumdan nazal kaviteye geçişi azalmıştı. Bu azalış en fazla grup 3' de görüldü. Bu sonuçların birbirleriyle karşılaştırılmasında çalışma ve kontrol grupları arasında istatistiksel olarak da anlamlı fark elde edildi (P0.05). Sonuç: Bu çalışmada, maksiller sinüs ostiumuna yapılan müdahalenin mukosiliyer klirensi yavaşlattığı görüldü. Bu nedenle endoskopik sinüs cerrahisinde ostium açık olduğunda ostiumun genişletilmemesi ancak stenoz var ise, posteriora doğru genişletilmesinin uygun olacağı kanaatine varıldı.

Aim: To evaluate the effects of the expansion of maxillary sinus ostium towards anterior-inferiorly and the posteriorly by endoscopic sinus surgery, on the mucociliary clearance and normal sinus physiology in a rabbit model. Materials and method: Twenty New Zealand healthy rabbits weighting between 2-2,5 kg were used in the study. Left maxillary sinuses of the rabbits were used as the control group (group 1). The study group comprised right maxillary sinuses of the rabbits. Of the 20 right maxillary sinuses chosen as the study group, anterior-inferior widening was performed in 10 (group 2) and posterior widening was performed in the other 10 rabbits (group 3). On the first and the 14th day of operation, one drop of indiaink was applied to the base of maxillary sinuses. Mucociliary clearance time, the route of mucociliary clearance, whether indiaink has passed through the ostium and reached the nasal cavity or not and the development of infection were determined. Results: The decrease in mucociliary clearance time was more prominent in the ostium expanded group than the controls. The direction of mucociliary clearance was regular in all of the control group. The irregularity was most prominent in the group in which the ostium was widened posteriorly. The indiaink passed through the maxillary sinus ostium and reached to the nasal cavity in all cases of the control group. However study groups showed delayed maxillary sinus passage. This failure of passage was more frequent in the subjects with posterior widening. These results were statistically significant (P