Türk Gayrimenkul YatırımOrtaklıklarında Rekabet Yapısı
Medeniyetin şehirleşmeyle başladığı düşünüldüğünde temelinde sağlamlık ve estetik kaygılarının var olduğu bir yapılaşmanın şart olduğu muhakkaktır. Türkiye gibi gayrimenkul ihtiyacının fazla olduğu ve birinci dereceden deprem bölgesi olan ülkelerde ise gayrimenkul projelerinin geleceğe dönük, rasyonel ve etik olabilmesi için sektörel denetimi ve kontrolü içeren rekabet ortamında oluşturulması ve bu ortamın geliştirilmesi zaruridir. Bu çalışma portföyü gayrimenkul projelerine ait menkul kıymetlerden oluşan Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları’ndaki (GYO) rekabet düzeyini ölçmeyi amaçlamıştır. 2000-2014 dönemi için Türk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı sektörünün rekabet yapısı yoğunlaşma oranları olan CR-4, CR-5 ve Herfindahl Hirschman Endeksi (HHI) kullanılarak tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, Türkiye’de faaliyette bulunan GYO piyasasının genel olarak oligopol piyasa yapısında olmasına rağmen son yıllarda monopolcü rekabet yapısına doğru gittiği ve rekabetçi bir yapının oluştuğu tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler:
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları, Herfindahl Hirschman Endeksi, Rekabet
Competition in Turkish Real Estate Investment Trust Market
Considering that civilization has begun with urbanization, it is certain that housing based upon durability and aesthetic concerns is a must. In such countries as Turkey, in which there is a great need of real estate and which is also a first degree seismic zone, it is necessary to create real estate projects in a competitive environment consisting of sectorial audit and control and to improve this environment in order that these projects will be prudential, ethic and rational. This study aims at measuring competition level at REITs consisting of instruments which belong to real estate projects. We attempt to determine the competitive structure of Turkish real estate investment trusts sector for the period between 2000 and 2014 using Herfindahl Hirschman Index (HHI) and concentration ratios (CR-4 and CR-5). As a result of the analysis, it was observed that although the market of real estate investment trusts in Turkey is generally an oligopoly, it has gone towards a monopolistic competition structure and become more competitive in recent years.
___
- ANDERSON, R. I., FOK, R., SPRİNGER, T. and WEBB, J.; (2002), “Technical Efficiency and Economies of Scale: A NonParametric Analysis of REIT Operating Efficiency”, European Journal of Operational Research,Vol.139, Issue 3, ss. 598-612
- BURNS, W. L. and EPLEY, D. R.; (1982), “The Performance of Portfolio of REITs Stocks”, Journal of Portfolio Management, Vol 8,Issue 3, ss: 37-41
- ÇELİK, T. ve KAPLAN, M.;(2010), “Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik ve Rekabet:2002-2007”,Sosyo-ekonomi, Cilt:13, Sayı:13, s:8-28
- DURUKAN, T. ve HAMURCU, Ç.; (2009), “Mobil İletişimde Pazar Yoğunlaşması: Türkiye ile Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan Karşılaştırması”, Karadeniz Araştırmaları, Cilt:6, Sayı: 22, s.75-86.
- EROL, I., İLERİ, A.;(2013), “What Determines REIT Returns in Turkey? An Application of Time-Varying Arbitrage Pricing Model in an Emerging REIT Market”, İktisat İşletme ve Finans, 28 (331), ss. 9-32.
- GLASCOCK, J. L. , LU, C. and SO, R. W.;(2006), “Excess Return and Risk Characteristics of Asian Exchange Listed Real Estate” ,Available at SRN: http://ssrn.com/abstract=907427 . Erişim tarihi:18.02.2015
- HAN, J. and LİANG, Y. ;(1995), “The Historical Performance of Real Estate Investment Trusts”, Journal of Real Estate Research, Vol. 10, No. 3, ss. 235-262. HAYTA, Ö.;(2009), Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Performans Değerlendirmesi
- İMKB’de Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana KAYNAK, S. ve ARİ, Y. O.; (2011), “Türk Otomotiv Sektöründe Yoğunlaşma: Binek ve Hafif Ticari Araçlar Üzerine Bir Uygulama”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 22, Sayı: 80, ss.39-58
- KUHLE, J.L. and WALTHER, C.H.; (1986) “REITs vs. Common Stock Investments: An Historical Perspective: A Survey of Performance Results, 1973-1984”, Real Estate Finance, Vol. 3, No.1, ss. 452-77.
- KURUL, D.M.; (2011), “Türk Bankacılık Sektörüne İlişkin Yoğunlaşma ve Hakimiyet Göstergeleri” ,TCMB, Ekonomi Notları, Sayı: 5, ss:1-7
- ÖMÜRGÖNÜLŞEN, U., PİRGAİP, Ç. Z. ve PİRGAİP, B.;(2015), “Mahalli İdarelerin Altyapı Yatırımlarının Finansmanında Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) Modeli”, Maliye Dergisi, Sayı 168, ss. 20-30.
- ÖZDEMİR, B. ve TÜRKER, F. ;(2007), “Enflasyonun ve Faiz Oranlarının 2002–2006 Döneminde Türkiye’de Gayri Menkul Yatırım Ortaklıklarına Etkisi”, http://www.akademiktisat.net/calisma/insaat_gmenkul/gmenkul_bozdemir_fturker.htm, Erişim Tarihi: 18.02.2015
- POLAT, Ç.; (2007), “Yoğunlaşma ve Piyasa Yapısı İlişkisi Çerçevesinde Türk Çimento Sektörünün Yapısal Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, ss:97-116
- SMİTH, K. V. and SHULMAN, D.;(1976), “Institutions Beware: The Performance of Equity Real Estate Investment Trusts”, Financial Analysts Journal, Vol.32, Issue 5, ss. 61–66.
- SPK, (2014). “Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları”, SPK Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları-5, Ankara, 1-19, Erişim Tarihi: 15.06.2015, http://www.spk.gov.tr/displayfile.aspx?action=disp layfile&pageid=72&fn=72.pdf
- ŞARKAYA, C.;(2007), “Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Üzerine Bir İnceleme ve Türkiye’ye İlişkin Sektör Analizi”, Sosyal Bilimler Dergisi, (1), ss.175-190.
- TİTMAN, S. and WARGA, A.;(1986), “Risk and the Performance of Real Estate Investment Trusts: A Multiple Index Approach”, AREUEA Journal, Vol. 14, No. 3, ss. 414–431.
- TSPAKB (SERMAYE PİYASASI ARACI KURULUŞLARI BİRLİĞİ); (2011), “Sermaye piyasası algı ve yatırım potansiyeli belirleme araştırması” , https://www.tspb.org.tr/wp-content/ uploads/2015/06/ETM_baskanin_konusmalari_SP_algi_anketi_basin_sunumu_13042011.pdf
- TÜRKMEN, S. Y.; (2011), “İMKB’de İşlem Gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Finansal Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt XXXI, Sayı II, ss. 273-288
- UYSAL, E. ve ÖZÜTÜRK, B.; (2005), “ Türk Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında Yoğunlaşma”, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları; 47. Seri
- UZGÖREN, E. ve TARHAN, A.; (2012), “Türkiye’de Bankacılık Piyasasında Yoğunlaşma - CR4 ve Herfindhal-Hirsman Endeksleri ile Analiz-“ , Akademik Bakış Dergisi, Sayı:28, ss:1- 16
- YAZICI, T.; (2013), Medya Mülkiyetine İlişkin Düzenlemeler Ve Dünyadaki Örnekler Bağlamında Türkiye İçin Bir Medya Mülkiyeti Modeli Önerisi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri, Doktora Tezi, İstanbul. www.spk.gov.tr. www.vakifgyo.com.tr
- ISSN: 1307-7112
- Başlangıç: 1963
- Yayıncı: İstanbul Okan Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Bankalarda Kredi Arzını EtkileyenFaktörler
Halime Temel NALIN, Selvihan TAŞDELEN
Döviz Kurunun Temel Makro Ekonomik Değişkenlerle İlişkisi: Türkiye ve BRICS Ülkeleri Karşılaştırması
Nuri HACIEVLİYAGİL, Yusuf DEMİR
Türk Gayrimenkul YatırımOrtaklıklarında Rekabet Yapısı
Hümeyra BURUCU, Filiz Yıldız CONTUK