Religious Zionism’s Shifting Views on Palestine and the Uganda Scheme
İsrail toplumu sosyal çeşitliliğe ve hareketliliğe sahiptir. 19. Yüzyıla kadar bu çeşitlilik ve hareketlilik Yahudilerin dine bakışlarından ve oluşan din altı gruplardan kaynaklanmıştır. Anılan yüzyılda Sekülerizm düşüncesinin Yahudiler nezdinde yayılmasıyla bu durum, dindar ve seküler Yahudiler olmak üzere iki ana başlığa ayrılmıştır. Yine 19. Yüzyılda ortaya çıkmış olup ününün duyulması aynı yüzyılın sonlarına denk gelen bir toplum hareketi olan Siyonizm bünyesinde de bu çeşitliliğin olduğunu söylemek mümkündür. Siyonizm, başta Tanah olmak üzere Yahudi dini literatüründe Kudüs ve civarını anlatmak için kullanılan kelimelerden biri olan –aynı zamanda Kudüs’teki bir tepe- “Siyon”un kullanılarak kısaca Yahudilerin kutsal topraklarda, Filistin’de bir devlet oluşumu kurma arzuları şeklinde kısaca özetlenmektedir. Ancak Siyonizm fikrini savunan gruplardan sayıca daha üstün olan Seküler Siyonistler, devlet kurulacak topraklar olarak ne Kudüs ne de Filistin’i kitaplarında, çalışmalarında ve amaçları için giriştikleri münasebetlerini anlattıkları günlüklerinde bir süre zikretmemişlerdir. Siyonizm içindeki başka bir cephe olan Dini Siyonizm’in öncüleri, Sekülerlerden çok yıllar önce Filistin konusunda ısrar etmişlerdir. Siyonist Kongreleri sürecinde Filistin konusunda bazen taviz vermiş olmakla birlikte, bunu her zaman bir dini temele oturtmuşlardır. Ancak bir dönem Uganda Planı’nı destekleyerek arzularının aksine davranış göstermişlerdir. Bu çalışmada, Dini Siyonizm fikrini savunanların Filistin konusundaki ısrarlarının nedenleri, taviz sebepleri ve tavizden aldıkları dersler ele alınmıştır. Muhteviyatından dolayı konu Dünya Siyonist Örgütü’nün fiiliyata başlaması öncesinden İkinci Dünya Savaşına kadar sınırlandırılmıştır. Bu dönemden sonrasında Dini Siyonizm destekçileri tarafından “Büyük İsrail” fikri gündeme gelmektedir. Bu fikir ayrı bir çalışma konusu olması gerektiği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler:
Dini Siyonizm, kutsal toprak, Uganda Planı, Filistin
Religious Zionism’s Shifting Views on Palestine and the Uganda Scheme
Israeli society has social diversity. Up to the 19th century, this diversity originated from the religious views of the Jews and from the religious interpretations of the established religious groups. With the spread of secularism in the 19th century, this diversity has been divided into two main circles, religious and secular Jews. It is also possible to say that it is also present in Zionism, an ideological and social movement that emerged in the 19th century and was accepted by Jews in the same century. Zionism is briefly summarized as the wishes of the Jews to form a state in Palestine. However, the secular Zionists, who outnumber in World Zionist Organization, had not mentioned for a time in their studies, ideological books regarding Zionism, and diaries that their prospective state’s place is Palestine, Jerusalem. The pioneers of Religious Zionism, another front within Zionism, insisted on Palestine many years before the Secularists. They had always made it on religious basis although they supported the Uganda Plan for a while and behaved contrary to their wishes. In this study, reasons for insistence on the Palestinian issue of those who advocate the idea of Religious Zionism, the reasons for concessions and the lessons they have learnt from concession are discussed. Due to its content, the topic is limited from the emerging World Zionist Organization to the World War II. After the World War II and foundation of State of Israel, the supporters of Religious Zionism bandied an idea: Greater Israel. This idea is though that it should be a separate work.
Keywords:
Religious Zionism Palestine, Holy Land, Uganda Scheme, Greater Israel,
___
- Abramovitch, Ilana, Galvin, Sean, Jews of Brooklyn, University Press of New England, New York, 2002
- Adam, Baki, “Yahudilik (Judaism)”, Dinler Tarihi El Kitabı (Manual for History of Religions) Editor: Baki Adam, Grafiker Yayınları, Ankara, 2015
- Alroey, Gur, Zionism Without Zion, The Jewish Territorial Organization and Its Conflict with the Zionist Organization, Wayne State University Press, Michigan, 2016
- Armaoğlu, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, (Political History of the 21th Century) Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 1992
- Avneri, Yosi, Rabbi Kook’s Vision: Timely or Premature?, Jewish Action, New York, 2004
- Besalel, Yusuf, Yahudilik Ansiklopedisi, (Encyclopedia for Judaism) Cilt 2, Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın A.Ş., İstanbul 2001
- Eisenberg, Ronald L., The Streets of Jerusalem: Who, What, Why, Devora Publishing, 2006
- Elkins, Dov Peretz, Shepherd of Jerusalem: A biography of Rabbi Abraham Isaac Kook, Author House, Indiana, 2005
- Engin, Vahdet, Pazarlık (Negotiation), Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2015
- Firestone, Reuven, Holy War in Judaism, Oxford University Press, New York, 2012
- Ghanem, As'ad, Ethnic Politics in Israel: The Margins and the Ashkenazi Centre, Routledge, New York, 2010
- Kaplan, Lawrence J., Rabbi Abraham Isaac Kook and Jewish Spirituality, New York University Press, New York, 1995
- Kutluay, Yaşar, Siyonizm ve Türkiye (Zionism and Turkey), Akçağ Yayınları, Ankara, 1973
- Laqueur, Walter, A History of Zionism: From the French Revolution to the Establishment of the State of Israel, Schocken Books, New York, 2009
- Medoff, Rafael, Waxman, Chaim I., The A to Z of Zionism, Scarecrow Press Inc, Maryland, 2009
- Öke, Mim Kemal, Siyonizm ve Filistin Sorunu (Zionism and Palestinian Issue), Kırmızı Kedi, İstanbul
- Penslar, Derek, Zionism and Technocracy, Indiana University Press, Indiana, 1991
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Schama, Simon, İki Rothschild: İsrail Devleti’nin Kuruluşu (Two Rothschilds and the land of Israel), Translate to Turkish: Belkıs Çorakçı Dişbudak, Alfa Tarih, İstanbul, 2016
- Schwartz, Dov, Faith at the Crossroads, BRILL, Leiden, 2002
- Schwartz, Dov, Religious Zionism, Academic Studies Press, Boston, 2009
- Shindler, Colin, A History of Modern Israel, Cambridge University Press, New York, 2013
- Sol Scharfstein, Understanding Israel, KTAV Publishing House Inc., Jersey City, 1994
- Solomon, Norman, “Zionism and Religion: The Transformation of an Idea”, The Annual of Rabbinic Judaism: Ancient, Medieval, and Modern, Vol:3 Editör: Alan Jeffery Avery Peck, William Scott Green, Jacob Neusner, BRILL, Leiden, 2000
- Sonuç, Yusuf Süha, “Kibbutzun İsrail Siyasetine Etkisine Kısa Bir Bakış (The Brief Overview of Kibbutz’s Effects on Israel Politics) ” İsrailiyat: İsrail ve Yahudi Çalışmaları Dergisi, no. 1 Kış/Winter 2017
- Pasachoff, Naomi E., A Concise History of the Jewish People, Rowman & Littlefield, Maryland, 2005
- Ravitzky, Aviezer, Messianism, Zionism, and Jewish Religious Radicalism, Trans: Michael Swirsky – Jonathan Chipman, University of Chicago Press, Chicago, 1996
- Rovner, Adam, In the Shadow of Zion, New York University Press, 2014
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2017
- Yayıncı: Muhammed Mustafa KULU
Sayıdaki Diğer Makaleler
Pierre Belon du Mans’ın Filistin Seyahati ve Bitkibilim Tarihi Açısından Önemi
Hegemony - Counter Hegemony: A Gramscian Analysis of Israeli Settlement Activity
Religious Zionism’s Shifting Views on Palestine and the Uganda Scheme
Russian-speaking community of the State of Israel
Filistin’de Kalkınmanın Ekonomi Politiği: Parçalanmış Siyasal, Sosyal ve Ekonomik Kurumlar