Altın Kudüs’e Modern Nakîdalar

Altın Kudüs, Yahudi şeriatı olarak adlandırılan Mişna’nın temellerini atan din adamı Rabbi Akiva ben Yosef (İ.S. 40-135)’in Talmud’da geçen anlatısındaki özel bir mücevher parçasına gönderme yapmak için kullanılan bir terimdir. Altın ve taşlardan yapılmış bir taç olduğu varsayılan Altın Kudüs, Kudüs şehrinin Yahudiler için bir merkez olduğunu temsil eden bir ikon olarak kullanılır. Bu terim, sonrasında 1967 yılında İsrailli şair Naomi Shemer tarafından yazılan bir şiir için de başlık olarak kullanılır. Ancak şiirin önemi, 1967 yılının 15 Mayıs’ında (İsrail’in bağımsızlık, Filistin’in ‘büyük felaket’ gününde) Shuli Nathan tarafından bestelenerek yayınlanmasının ve İsrail’in kesin zaferiyle sonuçlanan Altı Gün Savaşı’nın hemen ardından ülkenin sanki ikinci bir ulusal marşıymış gibi sevilip benimsenmesinden ileri gelir. Şiir/şarkı o kadar büyük yankı uyandırmıştır ki, karşı cephede yer alan Arap şairler de buna kayıtsız kalamamıştır. Âsî ve Mansûr Rahbânî kardeşlerin Zehratu’l-Medâ’in (Şehirlerin Çiçeği) ile Mahmûd Dervîş’in fî’l-Kuds (Kudüs’te) şiirleri, bu minvalde kaleme alınmış eserlerdir. Özellikle Rahbânî kardeşlerin şiiri, yine 1967 yılında, Altı Gün Savaşı’nın kaybedilmesinin hemen ardından kaleme alınması ve kısa bir süre sonra Feyruz tarafından bestelenerek şarkıya dönüştürülmesiyle büyük kitlelere ulaşmış ve “Altın Kudüs”e nazire olarak söylenegelmiştir. Çalışmamızda incelemeye ve karşılaştırmaya tabi tuttuğumuz bu şiirler, taraflar arasında yapılan edebî atışmalar olarak yorumlanabilmesi sebebiyle modern dönemin modern nakîdaları olarak adlandırılabileceğimiz; sadece günümüz edebiyatında değil, günümüz siyasetinde de “öteki” kavramını anlayabilmek, böylece karşımızdakini eleştirirken ya da yererken onun öne sürdüğü argümanları kavrayarak karşı argümanlar üretebilmek için yararlanabileceğimiz örneklerdir.

Modern Naqa’id for Jerusalem of Gold

Jerusalem of Gold is a term used to refer to a special piece of jewellery in the narrative of Rabbi Akiva ben Yosef (AD 40-135), the clergyman who laid the foundations of the Mishnah, which is called the Jewish Sharia in the Talmud. This precious jewel, presumed to be a crown made of gold and stones, is used as an icon representing the city of Jerusalem as a center for the Jews. This term is also used as the title for a poem written by Israeli songwriter Naomi Shemer in 1967. However, the importance of the poem composed and published by Shuli Nathan on May 15, 1967 stems from the fact that it was loved and embraced as if it were the country's second national anthem, right after the Six-Day War, which resulted in Israel's decisive victory. The poem/song had such a great impact that the Arab poets on the opposite front could not remain indifferent to it. Flower of Cities by Assi and Mansour Rahbani brothers and in Quds by Mahmoud Darwish are poems written in this manner. In particular, the poem of the Rahbani Brothers, which was written in 1967, right after the loss of the Six-Day War, and a short time later was composed and converted into a song by Fairuz, reached large audiences and was sung as a naqa’id to “Jerusalem of Gold”. These poems, which we have examined and compared in our essay, can be called as modern naqa’id of the modern period because they can be interpreted as literary exchanges between the parties. These are examples that we can use to understand the concept of "other" not only in today's literature, but also in today's politics, so that we can produce counter-arguments while criticizing the arguments put forward by the other side.

___

  • Âdil, Şîrîn. el-Feyrûzîyye. Kahire: Dâru Nahdat Mısr li’n-Neşr, 2014. Araz, Ömer Faruk. “Rabbani Yahudiliğin Teşekkülü: Rabbi Yişmael ve Rabbi Akiva Ekolleri”. Kocaeli İlahiyat Dergisi. 3/1 (2019): 185-202. Bader, Gershom. The Jewish Spiritual Heroes. New York: Pardes Publishing House, 1940. Dervîş, Mahmûd. La Ta‘tezir ammâ Fa‘alt. Beyrut: Riyâd er-Reyyis li’l-Kitâb ve’n-Neşr, 2004. Ginzberg, Louis. “Akıba Ben Joseph”, The Jewish Encyclopedia, 1/1947: 304-310 Glatzer, Nahum N. "Akiva ben Yosef". Encyclopedia Britannica, Mart 2022. [https://www.britannica.com/biography/Akiva-ben-Yoseph.] “ירושלים של זהב”. Son güncelleme 20 Ağustos, 2022. https://shironet.mako.co.il/artist?type=lyrics&lang=1&prfid=738&wrkid=1619.
Filistin Araştırmaları Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Muhammed Mustafa KULU