Post-Kolonyalizm'in Kongo Tezahürü: Soğuk Savaş ve Sömürgecilik Kıskacında Kongo Krizi

Demokratik Kongo Cumhuriyeti, 1885 Berlin Konferansı’yla beraber Belçika’nın sömürgesi haline gelmiştir. 1960 yılında bağımsızlığını kazanması, ülkede kolonyal dönemin izlerinin silinmesi açısından yeterli olmamıştır. Kongo’nun zengin doğal kaynaklarından ve Afrika’daki stratejik konumundan faydalanmayı sürdürmek isteyen başta Belçika ve ABD olmak üzere kolonyal güçler, ülke üzerindeki egemenliklerini kaybetmemek adına, demokratik seçimler yoluyla göreve gelmiş Başbakan Patrice Emery Lumumba’yı ve meşru hükümetini ortadan kaldırmıştır. Başlangıçta Kongo ve Belçika arasında kolonyalizm zemininde meydana gelen sorun, Soğuk Savaş’ın etkisiyle uluslararasılaşmış, bölgeye müdahale eden Birleşmiş Milletler’in sorunu kolonyal güçler lehine çözme çabaları, ülkeyi günümüzde dâhi devam eden kırılganlıkların, istikrarsızlıkların ve sorunların kucağına bırakmıştır. Çalışmanın amacı, Soğuk Savaş’ın, kolonyalizmin ve Kongo iç dinamiklerinin iç içe geçtiği Kongo krizinin sebeplerini, kırılma noktalarını, sonuçlarını, uluslararası aktörlerin tutumlarını ve krizin günümüze yansımalarını incelemektir. Çalışma, kolonyalizmin ve Soğuk Savaş’ın Kongo üzerine etkilerinin ve Lumumba’nın bağımsızlık mücadelesinin iç-dış dinamikler bağlamında kapsamlı bir incelemesini yapmakta ve krizin bütünüyle anlaşılabilmesi açısından önem taşımaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemleri, içerik analiziyle birlikte kullanılmış, kuramsal çerçeve olarak postkolonyalizm yaklaşımından faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Lumumba, Post-Kolonyalizm, Kongo, Soğuk Savaş, ABD

THE CONGO’S APPEARANCE OF POST-COLONIALISM: THE CONGO CRISIS IN THE CLAMP OF COLD WAR

Democratic Republic of Congo became a colony of Belgium after the Berlin Conference held in 1885. Gaining independence in 1960 was not enough to erase the traces of the colonial period in the country. Some of the colonial powers like Belgium and the USA, who wanted to continue to benefit from Congo’s rich natural resources and its strategic location in Africa, eliminated Prime Minister Patrice Emery Lumumba, who was elected through democratic elections, and his legitimate government, in order to keep their control over the territory. The crisis, which initially ocurred between Congo and Belgium due to colonialism, became internationalized under the influence of the Cold War, and the United Nations (UN) which intervened in the region to solve the problem in favor of the colonial powers and left the country in the middle of fragilities, instability, and problems that stil exist even today. The purpose of the study is to examine the causes, breaking points, and the consequences of the Congo crisis, in which the Cold War, colonialism, and Congo’s internal dynamics are interwined, the attidues of international actors and the reflections of the crisis to today. As it makes a comprehensive analysis of the effects of colonialism and the Cold War on Congo, and Lumumba’s struggle for independence, in the context of internal and external dynamics, this study might be beneficial in terms of understanding the crisis itself. This study analyses the situation in Congo from the Post-Colonialist point of view, moreover qualitative research methods and content analysis are used.

Keywords:

Lumumba, Post-Colonialism, Congo, Cold War, USA,

PDF

___

Acar, M. (2015). Bir Ülke Analizi Olarak Demokratik Kongo Cumhuriyeti. İ. Ermağan içinde, Dünya Siyasetinde Afrika (s. 121-141). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti.
Adi, H., & Sherwood, M. (2003). Pan-African History. New York: Routlage.
Atvur, S. (2009). Kongo Krizi Hakkında Bir Değerlendirme. Stratejik Araştırmalar Dergisi , 1 (3), 127-147.
Badejo, D. L. (2008). The African Union. New York: Chelsea House Publishers.
Bukumba, T. T. (2019). Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Belçika Yönetiminin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi . Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Coger, D. M. Patrice Lumumba: Fighter for Africa's Freedom. Moskova: Progress Publishers.
Collins, C. J. (1993). The Cold War Comes to Africa: Cordier and the 1960 Congo Crisis. Journal of International Affairs , 47 (1), 243-269.
Demir, A. (2011). Sömürge Devletlerinin Kullandığı Sömürgecilik Araç ve Metotları Vaka Analizi: Belçika Krallığı'nın Kongo'daki Sömürge Dönemi. Güvenlik Stratejileri , 7 (14), 117-141.
Devlin, L. (2007). Chief of Station, Congo: A Memoir of 1960-67. New York: Public Affairs.
Fanon, F. (2020). Siyah Deri Beyaz Maskeler. (O. Türkay, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Fanon, F. (2020). Yeryüzünün Lanetlileri. (Ş. Süer, Çev.) İstanbul: Versus Kitap
Gerard, E., & Kuklick, B. (2015). Death in the Congo: Murdering Patrice Lumumba. Londra: Harvard University Press.
Goede, M. J. (2015). 'Mundele, it is because of you' History, Identity and the Meaning of Democracy in the Congo. The Journal of Modern African Studies , 53 (4), 583-609.
Lierde, J. V. (1963). Lumumba Speaks: The Speeches and Writings of Lumumba. (H. R. Lane, Çev.) Boston-Toronto: Little Brown and Company.
Lumumba, P. (1962). Congo My Country. New York: Frederick A. Praeger.
Maite, V. R. (2011). Lumumba's Death, a War Crime in an International Armed Conflict? Uluslararası Suçlar ve Tarih , 12 (11), 161-176.
Mutman, M. (2010). Post-Kolonyalizm: Ölü Bir Disiplinin Hatıra Defteri. Toplumbilim , 117-126.
Nandy, A. (1980). The Intimate Enemy: Loss and Recovery of Self Under Colonialism. New Delhi: Oxford University Press.
Prashad, V. (2007). The Darker Nations. New Delhi: Left Wood Books.
Rosoux, V. (2014). The Two Faces of Belgium in the Congo: Perpatrator and Rescuer. European Review of International Studies , 1 (1), 16-38.
Said, E. (1982). Oryantalizm. (N. Üzel, Çev.) İstanbul: Pınar Yayınevi.
Şafak, Z. (2014). An Outlook on Postcolonialism Through the Ethos of Orgentalism by Edward Said. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 16 (2), 355-367.
Weissman, S. R. (2014). What Really Happened in Congo. Foreign Affairs , 93 (4), 14-24.