Dijital Kapitalizm Ekseninde Metaverse: “Örnekler ve Uygulamalar”

Enformasyon toplumunda gündelik, toplumsal ve ekonomik yaşamda pek çok değişiklik yaşanmaktadır. Dijitalleşme, enformasyon toplumunun en önemli itici gücü olmuştur. Dijitalleşmenin her alanda etkisini arttırmasına neden olan teknolojiler ise; internet, web 2.0 ve 3.0 teknolojileri ile yapay zekâ olarak ifade edilebilir. Metaverse teknolojisi özellikle covid-19 pandemi dönemiyle birlikte daha fazla gündeme gelmiş ve farklı örnekleri ortaya çıkmıştır. Başta sosyal medya sitelerinin duyurduğu ve geliştirdiği metaverse zaman içerisinde farklı sektörlerde faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin de ilgi alanına girmiştir. Metaverse kurgusal bir evrendir ve dijitalleşmenin en üst noktası olarak değerlendirilebilir. Metaverse teknolojisindeki en önemli nokta, yeryüzünde yapılan pek çok aktivitenin sanal evrene taşınma olanağıdır. Dolayısıyla yaratılan bu simülasyon bireylerin ilgisini çekmekte ve şirketlerin metaverse alanına yaptıkları yatırımları arttırmaktadır. Bu çalışmada metaverse ve dijital kapitalizm bağlantısı güncek örnekler üzerinden betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Özellikle şirketlerin bireylerin gündelik yaşamda sürdürdükleri aktiviteleri metaverse evrenine taşıdıkları ve taşımayı planladıkları sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte metaverse teknolojilerine yapılan yatırımların miktar olarak oldukça fazla olduğu görülmektedir. Metaverse uygulama ve örneklerinin önümüzdeki yıllarda artacağı ve dijital kapitalizmin daha fazla yükseleceği ön görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Dijital kapitalizm, enformasyon toplumu, metaverse

Metaverse in the Context of Digital Capitalism: “Examples and Applications”

There are many changes in daily, social and economic life in the information society. Digitization has been the most important driving force of the information society. Technologies that cause digitalization to increase its impact in every field can be expressed as internet, web 2.0 and 3.0 technologies and artificial intelligence. Metaverse technology has come to the fore more especially with the covid-19 pandemic period and different examples have emerged. The metaverse, which was announced and developed by social media sites in the first place, has also entered the field of interest of multinational companies operating in different sectors over time. Metaverse is a fictional universe and can be considered as the pinnacle of digitization. The most important point in Metaverse technology is the possibility of transporting many activities on earth to the virtual universe. Therefore, this simulation created attracts the attention of individuals and increases the investments of companies in the metaverse field. In this study, the connection of metaverse and digital capitalism was evaluated with descriptive analysis method through current examples. It has been concluded that companies especially carry and plan to carry the activities of individuals in daily life to the metaverse universe. However, it is seen that the investments made in metaverse technologies are quite high in terms of quantity. It is predicted that metaverse applications and examples will increase in the coming years and digital capitalism will rise further.

Keywords:

digital capitalism, information society, metaverse,

PDF

___

Adanır, O. (2016). Baudrillard. İstanbul: Say Yayıncılık
Baudrillard, J. (2002). Tam Ekran. (Çev: B. Gülmez). 2. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Baudrillard, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon. (Çev: O. Adanır). 6. Baskı. Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
Baudrillard, J. (2010). Nesneler Sistemi. (Çev: O. Adanır ve A. Karamollaoğlu). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Baudrillard, J. (2012). Kusursuz Cinayet. (Çev: N. Sevil). 3. Baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bayrı, D. (2011). Gözün Egemenliği Tarihin Sonu mu? Özne: Baudrillard Sayısı, 14, 93-104.
Bostancı, M. ve Uncu, G. (2022). Metaverse: Sanal mı Gerçek mi? Dijital İletişimi Anlamak 2. Edt. Yusuf Adıgüzel ve Mustafa
Bostancı. Konya: Palet Yayınları, 58-69.
Buckingham, D. (2020). Epilogue: Rethinking Digital lLteracy: Media Education in the Age of Digital Capitalism. Digital Education Review, (37), 230-239.
Çakır, M. (2014). Yeni Medyaya İlişkin Eleştirel Yaklaşımları ve Tespitleri ile Christian Fuchs. Yeni Medyaya Eleştirel Yaklaşımlar. Edt. Mukadder Çakır. İstanbul: Doğu Kitapevi. 81-131.
Debord, G. (2016). Gösteri Toplumu. 6. Basım. (Çev: O. Taşkent ve A. Emekçi). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Fuchs, C. (2021). SocietyNow Communıcating Covid-19 Everyday Life, Digital Capitalism and Conspiracy Theories in Pandemic Times. Bradford: Emerald Publishing Limited.
Fuchs, C. (2015). Dijital Emek ve Karl Marx. (Çev: T. E. Kalaycı ve S. Oğuz). Ankara: NotaBene Yayınları.
Heidegger, M. (1998). Teknik ve Dönüş. (Çev: N. Aça). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Kabak, T. ve Kırbaş, İ. (2021). Metaverse Ortamında NFT Teknolojilerinin Kullanımı ve Yakın Gelecekteki Uygulamaları. 3rd International Young Researchers Student Congress. 09-11 December, Burdur.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. 15. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kang, Y. M. (2021). Metaverse Framework and Building Block. Journal of the Korea Institute of Information and Communication Engineering, 25(9), 1263-1266.
Kellner, D. (2013). Medya Gösterisi. (Çev: Z. S. Doğruer), 2. Baskı, İstanbul: Açılım Kitap.
Kıral, B. (2020). Nitel Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 170-189.
Kıyan, Z. (2015). “Dijital Kapitalizm” in İletişim Alanındaki İzleri: Üretim, Dolaşım, Emek ve Tüketim Süreçleri. Toplum ve Bilim Dergisi, (135), 27-56.
Manzerolle, R. V. ve Kjosen, M. (2014). Sermayenin İletişimi Sayısal Medya ve Hızlanmanın Mantığı. Medya, Meta ve Sermaye Birikimi: Marx Geri Döndü. Edt. Vincent Mosco ve Christian Fuchs. Ankara: NotaBene Yayınları. 217-253.
Marx, K. (2015). Kapital 1. Cilt. (Çev: M. Selik ve N. Satlıgan). İstanbul: Yordam Kitap.
Metin, O. ve Karakaya, Ş. (2017). Jean Baudrillard Perspektifinden Sosyal Medya Analizi Denemesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (2), 109-121.
Prodnik, J. (2014). Sürüp Giden Metalaştırma Süreçleri Üzerine Bir Not: İzleyici Metasından Toplumsal Fabrikaya. Medya, Meta ve Sermaye Birikimi: Marx Geri Döndü. Edt. Vincent Mosco ve Christian Fuchs. Ankara: NotaBene Yayınları, 301-366.
Ramesh, V. U., Harini, A., Gowri, D. S., Durga, V. K., Druvitha, P. and Kumar, S. K. (2022). Metaverse: Future of the Internet, International Journal of Research Publication and Reviews, 3 (2), s. 93-97.
Ritzer, G. ve Stepnisky, J. (2014). Sosyoloji Kuramları. (Çev: H. Hülür). Ankara: De Ki Basım Yayım.
Sevgi, H. (2021). Dijital Ağlarda Kullanıcı Emeği ile Sermaye Birikimi Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Emek Araştırma Dergisi, 12 (9), 21-37.
Şener, K. N. (2021). Facebook Nasıl “Meta” laştı? Yeni Medya, 11, (Güz), 174-179.
Webster, F. (1995). Theories of the Information Society. London: Routledge.
Yengin, D. (2012). Yeni Medya ve Dokunmatik Toplum. İstanbul: Derin Yayınları.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 6. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Zamyatin, Y. (2018). Biz. (Çev: F. Tülek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
https://www.ntv.com.tr/teknoloji/facebook-ceosu-zuckerberg-metaverseu-duyurdu-facebook-adini-degistirdi,8ub3mITxQkeb4w8hqrxqKw Erişim tarihi: 30.12.2021
https://levelup.gitconnected.com/metaverse-what-is-it-and-what-can-it-be-1173a0e65d73 Erişim Tarihi: 5.05.2022
Webrazzi, (2021). Wallmart, Metaverse’e Adım Atmaya Hazırlanıyor. https://webrazzi.com/2022/01/17/walmart-metaverse-e-adim-atmaya-hazirlaniyor/ Erişim Tarihi: 18.05.2022
Webtekno, (2022). Dünyanın En Değerli Markaları. https://www.webtekno.com/dunyanin-en-degerli-markalari-brand-finance-2022-h120049.html Erişim Tarihi: 18.05.2022
Milliyet, (2021). Metaverse Hıla Avm’ye Dönüşüyor. https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/metaverse-hizla-avmye-donusuyor-6671775 Erişim Tarihi: 18.05.2022
Shiftdelete.net, (2022). NFT Nedir? https://shiftdelete.net/nft-nedir-ve-nasil-yapilir Erişim Tarihi: 18.05.2022
Theverge.com, (2021). Adidas Sold More Than 22 Million in NFTs, But It Hıt a Few Snags Along The Way. https://www.theverge.com/2021/12/17/22843104/adidas-nfts-metaverse-sold-bored-ape Erişim Tarihi: 20.05.2022
Adjustbrand.com. (2022). Nike’ın Metaverse Mağazasını Yaklaşık 7 Milyon Kişi Ziyaret Etti. https://www.adjustbrand.com/haberler/nikein-metaverse-magazasini-yaklasik-7-milyon-kisi-ziyaret-etti/ Erişim Tarihi: 20.05.2022
Corp.roblox.com. (2022). What is Roblox? https://corp.roblox.com/ Erişim Tarihi: 20.05.2022
Webrazzi.com. (2022). McDonalds Metaverse’de Yerini Almaya Hazırlanıyor. https://webrazzi.com/2022/02/11/mcdonalds-metaverse-de-yerini-almaya-hazirlaniyor/ Erişim Tarihi: 14.06.2022