Yusuf DAŞDEMİR

İbn Sina mantığında burhanî bilimlerin konu, ilke ve sorunları

Bu makalede İbn Sina’nın bilim felsefesinin önemli bir alanı olan bilim- lerin konu, ilke ve sorunları meselesi ele alınmaktadır. Bu bağlamda konunun bilimler için önemi, konuları bakımından bilimler arasındaki fark ve ilişkiler, bi- limlerin ilkeleri olarak aksiyom, tanım, tez, hipotez vb. kavramlar ve bu konulara İbn Sina’nın yaklaşımı, bilimlerin sorunları ve bu açıdan bilimler arasındaki iliş- kiler incelenmektedir. Çalışma boyunca özellikle Aristoteles ile karşılaştırılarak İbn Sina’nın kaynakları tespit edilmeye çalışılmaktadır.

Subjects, principles and problems of the demonstrative sciences in Avicenna’s logic

This article deals with subjects, principles and problems of the sciences, as an important part of Avicenna’s philosophy of science. In this context, it ela- borates importance of the subject for sciences, differences and relations between sciences in respect to their subjects, axioms, definitions, theses, hypotheses etc. as principles of sciences and Avicenna’s approach to these, problems of scien- ces and the relations between sciences in regards of problems are being studied. Throughtout the article, comparing with Aristotle, we tried to show the sources of Avicenna.

PDF

___

Aristoteles, İkinci Çözümlemeler, (Çev. Ali Houshiary), Yapı-Kredi Yay., İst., 2005.
-------------, Topikler, (Çev. Hamdi Ragıp Atademir), Hamlet Yay., İst., 2000.
Babür, Saffet, “İkinci Çözümlemeler ya da İlk Bilgi Kuramı Kitabı”, İkinci Çözümlemeler, Aristoteles, (Çev. Ali Houshiary), Yapı-Kredi Yay., İst., 2005.
Barnes, Jonathan, Aristoteles, (Çev. Bahar Öcal Düzgören), 2. Bs., Altın Kitaplar, İst., 2002.
Corcoran, John, “Aristotle’s Demonstrative Logic”, History and Philosophy of Logic, (30), 2009.
El-Rouayheb, Khaled, Relational Syllogisms and the History of Arabic Logic 900-1900, Brill, Leiden & Boston, 2010.
Euclid, The Thirteen Books of Elements III, (Trans.: Thomas L. Heath), 2nd Ed., Cambridge University Press, Cambridge, 1908.
Fârâbî, İlimlerin Sayımı, (Çev. Ahmet Arslan), Vadi Yay., Ankara, 1999.
---------, Kitâbu’l-Burhân, (Çev. Ömer Türker, Ömer Mahir Alper), Klasik Yay., İst., 2008.
Fenârî, İsagoji Şerhi Fenârî, Şirket-i Sahafiye-i Osmaniye Mat., Dersaadet, 1322.
el-Fenârî, Molla Şemseddin b. Muhammed, Fusûlü’l-Bedâi’ fi Usûlü’ş-Şerâi’, Şeyh Yahya Efendi Mat., İst., 1289.
Greenberg, Marvin J., Euclidean and Non-Euclidean Geometries Development and History, 3th Ed., W.H. Freeman and Company, New York, 1993.
İbn Haldun, Mukaddime II, (Çev. Zakir Kadirî Ugan), MEB Yay., İst., 1986.
İbn Sina, Ebu Ali, Kitabu’n-Necât, (Tak.: Macid Fahri), Dâru’l-Âfâkı’l- Cedide, Beyrut, 1985.
----------, Ebu Ali; et-Tûsî, Nasîreddin, el-İşârât ve’t-Tenbihât mea Şerh-i Nasîreddin et-Tûsî I, (Tah. Süleyman Dünya), Daru’l-Maarif, Kahire, 1971.
----------, İşaretler ve Tembihler, (Çev. Ali Durusoy vd.), Litera Yay., İst., 2005.
----------, Kitâbu’ş-Şifâ İkinci Analitikler, (Çev. Ömer Türker), Litera Yay., İst., 2006.
----------, Uyûnu’l-Hikme, (Tah. Abdurrahman Bedevi), 2. Bs., Daru’l-Kalem, Beyrut, 1980.
İsmail Hakkı, Fenn-i Menâhic, Hukuk Mat., Dersaadet, 1329.
İşcan, Kamil, Ansiklopedik Matematik Sözlüğü, İskender Mat., İst., 1967.
el-Konevî, Sadreddin, Miftâhu Gaybi’l-Cem ve’l-Vücud, Daru’l-Kütübi’l- İlmiyye, Beyrut, 2010.
Köz, İsmail, “Aristo Mantığında Formalizm Tartışması”, Felsefe Dünyası, (34), 2001.
Özlem, Doğan, Mantık, 9. Bs., İnkılap Yay., İst., 2007.
Ross, W.D., Aristotle’s Prior and Posterior Analytics, Oxford University Press, London, 1957.
es-Sâvî, İbn Sehlan, el-Besâiru’n-Nasîriyye fi İlmi’l-Mantık, (Tah. Refik el- Acem), Daru’l-Fikri’l-Lübnanî, Beyrut, 1993.
Yaran, Cafer Sadık, İnformel Mantık, Rağbet Yay., İst., 2011.
Yıldırım, Cemal, Matematiksel Düşünme, 5. Bs., Remzi Yay., İst., 2008.