ÖzetDoğal dişlerin bir bölümünün veya tümünün kaybedilmesiyle stomatognatik sistemin nöromüsküler ve nöroartiküler uyumu bozulur. Böylece çiğneme fonksiyonundaki verim de düşer.Bu çalışmada, tek çenede ve alt, üst heriki çene kavsindeki doğal dişlerin kaybının çiğneme performansında (Ç.P) meydana getirdiği değişimler incelenmiştir. Bu amaca yönelik olarak, kliniğimize başvuran doğal dişli 10 hasta (kontrol grubu), üst tam dişsiz alt doğal dişli 10 hasta, alt tam dişsiz üst doğal dişli 10 hasta, alt-üst tam dişsiz 10 hasta (Deney grubu 1,2,3) olmak üzere toplam 40 hastada çiğneme performansı testleri uygulanmıştır. Ç.P değerleri, standart eleklerden geçen çiğnenmiş yerfıstığı (test yiyeceği) miktarının toplam test yiyeceği miktarına bölünmesiyle elde edilmiştir. Ç.P değerleri (% olarak X±Sd) doğal dişli hastalarda 79.35±2.97, üst tek tam protez kullanan hastalarda 66.83±5.23, alt tek tam protez kullanan hastalarda 58.76±3.96 ve alt-üst tam protez kullanan hastalarda 50.91±2.76 olarak saptanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi ANOVA ve sonrasında Tukey HSD testi ile yapılmıştır.Deney ve kontrol gruplarından elde edilen çiğneme performansı değerleri arasındaki farklar anlamlı bulunmuştur (d<0.05).AbstractNeuromuscular and neuroarticular balance of the stomatognatic system would be lost when dental arches become partialy or totaly edentulous. Thus, masticatory function would also be deminished. In this study, the amount of variation in the masticatory performance was investigated for single and full complete denture patients. 40 patients who refered to our clinic were randomly selected and divided in to four groups with 10 patients in each group according to the following criteria. a) all with natural teeth (control) b) with maxillary natural teeth and mandibular edentulous dental arch c) with mandibular natural teeth and maxillary edentulous dental arch and d) completely edentulous. Masticatory performance were measured by dividing the volume of chewed peanuts passing through standard sieves by the volume of the particles poured on each sieve. The masticatory performance data (X±sd as %) for patients with all natural teeth were: 79.35 ± 2.97, for patients having mandibular natural teeth and maxillary edentulous dental arch were: 66.83±5.23, for patients having maxillary natural teeth and mandibular edentulous dental arch were: 58.76±3.96, and for complete edentulous patients were: 50.91 ±2. 76. The statistical analysis of the data were made by using ANOVA and Tukey's HSD test (p<0.05). It was concluded from this study that the means of the all four groups (including control) were found significantly different among each other.