NÖRAL KREST KÖKENLİ HÜCRELERİN AĞIZ VE ÇENE-YÜZ OLUŞUMUNA KATKILARI VE NEDEN OLDUKLARI ANOMALİLER

Nöral krest hücreleri embriyonal dönemde nöral tüpün yüzey ektoderminden ayrışması sürecinde oluşan nöroektodermal hücrelerdir. Bu hücreler insanda çok değişik hücre ve doku tiplerini oluşturabilme kapasitesine ve farklılaşma yeteneğine sahiptirler. Ağız, çene-yüz ve diş dokularının, nöral krest kökenli hücrelerin göç edip farklılaşmalarının katkısı ile oluşması nedeniyle bu hücreler diş hekimliği araştırmaları açısından önemlidir. Gelişim sırasında bu hücrelerin göçünde ya da farklılaşmasındaki herhangi bir bozukluk ağız ve çene-yüz bölgesinde çeşitli anomalilere neden olur. Bu çalışmada, nöral krest hücrelerinin oluşumu, bu hücrelerden köken alan oluşumlar ve baş, boyun, yüz ve ağız boşluğu oluşumuna katılan nöral krest kökenli hücrelerden kaynaklanan anomaliler anlatılmıştır. Ağız ve çene-yüz bölgesindeki birçok yapının oluşumu ve normal gelişmesi için nöral krest hücrelerinin sağlıklı bir şekilde oluşması, göç etmesi ve farklılaşmasının gerektiği anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Nöral krest, nöroektoderm, ağız, çene-yüz, diş

PDF

___

Cobourne MT, Mitsiadis T. Neural crest cells and patterning of the mammalian dentition. J Exp Zoolog B Mol Dev Evol, 2006: 306: 251- 60.
Aman A, Piotrowski T. Cell migration during morphogenesis. Dev Biol, 2009. [Epub ahead of print]. doi:10.1016/j.ydbio.2009.11.014.
Gong SG, Mai S, Chung K, Wei K. Flrt2 and Flrt3 have overlapping and non-overlapping expression during craniofacial development. Gene Expr Patterns, 2009: 9: 497-502.
Deng M, Shi J, Smith AJ, Jin Y. Effects of transforming growth factor beta1 (TGFbeta-1) and dentin non-collagenous proteins (DNCP) on human embryonic ectomesenchymal cells in a three-dimensional culture system. Arch Oral Biol, 2005: 50: 937-45.
Alappat SR, Zhang Z, Suzuki K, Zhang X, Liu H, Jiang R, Yamada G, Chen Y. The cellular and molecular etiology of the cleft secondary palate in Fgf10 mutant mice. Dev Biol, 2005: 277: 102-13.
Smith KK. Craniofacial development in marsupial mammals: developmental origins of evolutionary change. Dev Dyn, 2006: 235: 1181-93.
Kang P, Svoboda KK. Epithelial-mesenchymal transformation during craniofacial develop- ment. J Dent Res, 2005: 84: 678-90.
Ten Cate AR. Oral Histology Development, Structure and Function. 4th edn, St. Louis: Mosby Co, 1994: p. 1-45.
Soydan N. Gelişim ve Büyüme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları 1993: s. 33-99.
Clouthier DE, Hosoda K, Richardson JA, Williams SC, Yanagisawa H, Kuwaki T, Kumada M, Hammer RE, Yanagisawa M. Cranial and cardiac neural crest defects in endothelin-A Development, 1998: 125: 813-24. mice.
Kuratani S. Cephalic neural crest cells and the evolution vertebrates: morphological and embryological significance of the premandibular-mandibular boundary. Zoology (Jena), 2005: 108: 13-25. in 17. Şeftalioğlu
A. Genel ve Özel İnsan
Embriyolojisi. 3. Baskı. Ankara: Ankara
Üniversitesi Basımevi 1998: s. 452-6.
Ural M, Koçak A, Aksoy A.Yüz ve çene gelişimine etki eden faktörler S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2007: 14: 41-4.
Avery JK,Steele PF. Oral Development and Histology. 3th edn. Stuttgart. New York: Thieme Co, 2001; p. 21-41.
Harlow DE, Barlow LA. Embryonic origin of gustatory cranial sensory neurons. Dev Biol, 2007: 310: 317-28.
Cobourne MT, Sharpe PT. Tooth and jaw: molecular mechanisms of patterning in the first branchial arch. Arch Oral Biol, 2003: 48: 1-14.
Fukumoto S, Yamada Y. Review: extracellular matrix regulates tooth morphogenesis. Connect Tissue Res, 2005: 46: 220-6.
Graham A, Okabe M, Quinlan R. The role of the endoderm in the development and evolution of the pharyngeal arches. J Anat, 2005: 207: 479-87.
Hao J, Zou B, Narayanan K, George A. Differential expression patterns of the dentin matrix proteins during mineralized tissue formation. Bone, 2004: 34: 921-32.
Manzanares M, Nieto MA A celebration of the new head and an evaluation of the new mouth. Neuron, 2003: 37: 895-8.
Miletich I, Sharpe PT. Neural crest contribution to mammalian tooth formation. Birth Defects Res C Embryo Today, 2004: 72: 200-12.
Morotomi T, Kawano S, Toyono T, Kitamura C, Terashita M, Uchida T, Toyoshima K, Harada H. In vitro differentiation of dental epithelial progenitor cells through epithelial- mesenchymal interactions. Arch Oral Biol, 2005: 50: 695-705.
Ohazama A, Sharpe PT. TNF signalling in tooth development. Curr Opin Genet Dev, 2004: 14: 513-9.
Seppala M, Zoupa M, Onyekwelu O, Cobourne MT. Tooth development: 1. Generating teeth in the embryo. Dent Update, 2006: 33: 582-4, 586-91.
Stokowski A, Shi S, Sun T, Bartold PM, Koblar SA, Gronthos S. EphB/ephrin-B interaction mediates adult stem cell attachment, spreading, and migration: implications for dental tissue repair. Stem Cells, 2007: 25: 156-64.
Fan WS, Mulliken JB, Padwa BL. An association between hemifacial microsomia and facial clefting. J Oral Maxillofac Surg, 2005: 63: 330-4.
Jiang R, Bush JO, Lidral AC. Development of the upper lip: morphogenetic and molecular mechanisms. Dev Dyn, 2006: 235: 1152-66.
Xu X, Bringas P Jr, Soriano P, Chai Y PDGFR- alpha signaling is critical for tooth cusp and palate morphogenesis. Dev Dyn, 2005: 232: 75- 84.
Yoshida T, Vivatbutsiri P, Morriss-Kay G, Saga Y, Iseki S. Cell lineage in mammalian craniofacial mesenchyme. Mech Dev, 2008: 125: 797-808.
Jiang X, Rowitch DH, Soriano P, McMahon AP, Sucov HM. Fate of the mammalian cardiac neural crest. Development, 2000:127: 1607-16.
Nakamura T, Colbert MC, Robbins J. Neural crest cells retain multipotential characteristics in the developing valves and label the cardiac conduction system. Circ Res, 2006: 98: 1547- 54.