Popüler Kültür ve Popüler Edebiyat

Bu makalede popüler kültür ve popüler edebiyat ele alınmıştır. İnsanoğlunun ortaya koyduğu her şey olarak tanımlanan kültür, maddi ve manevi olmak üzere ikiye ayrılır. Zamanla her iki kültür unsuru da aynı kalamayarak değişime uğrar. 18. ve 19. yüzyıllarda makineye geçilmesi, üretim ve tüketim anlayışının değişmesi, kentleşme ve diğer olaylar bir yandan kültürün değişimini hızlandırırken öbür yandan da çeşitlenmesine neden olur. Popüler kültür, folk türü, alt kültür ve üst kültür gibi farklı kültür anlayışları ortaya çıkar. Temeli ilk uygarlıklara kadar giden popüler kültür, Sanayi Devrimi sonrasında kapitalist anlayışın da büyük etkisiyle en yaygın kültür durumuna gelir. Halkın gereksinim duyduğu her şeyde kendini gösterir: Sanat, edebiyat, eğitim, gezi, giyim, sağlık... Bunlardan birisi olan popüler edebiyat, 18. yüzyılın sonlarında ilk ürünlerini vererek Avrupa’da ve Amerika’da yaygınlık kazanır. Önceden belirlenmiş okur kitlelerine seslenen ve para kazanmanın birinci amaç olduğu popüler edebiyat ürünleri, basit bir kurguya, kolay anlaşılırlığa ve merak unsurunun ağırlıkta olduğu konulara dayanır. Çalışmanın merkezinde tartışmacı bir bakışla popüler kültürün doğurduğu sonuçlar ve metaya dönüşen edebiyatın değerlendirilmesi yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

kültür, popüler kültür, kapitalizm, popüler edebiyat

Popular Culture and Popular Literature

This article discusses popular culture and popular literature. Culture, which is defined as everything that mankind reveals, is divided into material and spiritual. Over time, both elements of culture cannot remain the same and undergo changes. The transition to machinery in the 18th and 19th centuries, the change in production and consumption, urbanization and other events accelerated the change of culture on the one hand, and on the other hand, caused the diversification. Different cultural understandings arise, such as popular culture, folk genre, subculture and upper culture. Popular culture, whose foundation goes back to the first civilizations, becomes the most common culture after the Industrial Revolution with the great influence of capitalist understanding. It manifests itself in everything the public needs: art, literature, education, sightseeing, clothing, health... One of them, popular literature, became widespread in Europe and America by producing its first products in the late 18th century. Popular literary products addressing predetermined audiences and where making money is the primary goal, are based on simple fiction, easy-to-understand and curiosity. At the center of the study, the results of popular culture and the literature turned into commodities are evaluated with an argumentative point of view.

Keywords:

culture, popular culture, capitalism, popular literature,

PDF

___

Alemdar, Korkmaz–Erdoğan, İrfan. ( 2005). Popüler Kültür ve İletişim. İstanbul: Erk Yayınları.
Aymaz, Göksel. (2004). Popüler Gerilim. İstanbul: Yeni Hayat Yayınları.
Belge, Murat. (1982). “Popüler Kültür Politikalarına Giriş”, Yazko Çeviri, Kasım-Aralık, 89.
Çalışlar, Aziz. (1991). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Cem Yayınevi.
Çelikkaya, Hasan. (1998). Fonksiyonel Eğitim Sosyolojisi. İstanbul: Alfa Yayınları.
Demir, Yavuz. (1996). “Sosyoloji ve Edebiyat”. Akademik Açı, S. 2, 101. “Edebiyat”, Milliyet Edebiyat Ansiklopedisi, 1991, s. 95.
Ercilasun, Bilge. (1997). Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler. Ankara: Akçağ Yayınları.
Ergin, Muharrem. (1992). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Bayrak Yayımı.
Erinç, Sıtkı M. (1995). Kültür Sanat Sanat Kültür. İstanbul: Çınar Yayınları
Eşitgin, Dinçer. (2004). “Popüler Kültür Aralığından Edebiyata Bakmak”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, Kasım, 27.
Fiske, John. (1999). Popüler Kültürü Anlamak. (Süleyman İrvan, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Gans, Herbert J. (2012). Popüler Kültür ve Yüksek Kültür. (Emine Onaran İncirlioğlu, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Güvenç, Bozkurt. (1991). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Mutlu, Erol, (2004). “Popüler Kültürü Eleştirmek”, Doğu-Batı Düşünce Dergisi, 15, 27.
Okay, M, Orhan. (2004). “Popüler Edebiyata Dair”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, MEB Yayınları, Kasım, 24-25
Oktay, Ahmet. (2002). Türkiye’de Popüler Kültür. İstanbul: Everest Yayınları.
Oskay, Ünsal. (2004). Yıkanmak İstemeyen Çocuklar Olalım. YKY.
Özbek, Meral. (2000). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski. İstanbul: İletişim Yayınları.
Selen, Hamit Sadi. (1955). “Medeniyetin Yayılışı”, Anakara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 10/4, 121-133.
Stevick, Philip. (2004). Roman Teorisi. (Sevim Kantarcıoğlu, Çev.). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
Tanilli, Server. (2006). Uygarlık Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
Turhan, Mümtaz. ( 2010). Kültür Değişmeleri-Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Tetkik-. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu yayınları.10. b., 2005, s.1282.
Uygur, Nermi. (1977). İnsan Açısından Edebiyat. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi.
Velioğlu, Süleyman. (1987). “Türkiye’deki Resim Sanatının Sorunlarına Bakış”, Sanat Çevresi, S. 102, Nisan.
Yalçın, S. Dilek. (1998). XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatında Popüler Roman. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Yetkin, Suut Kemal (1946). Edebiyat Meseleleri. İstanbul: Nebioğlu Yayınevi.
Ziya Gökalp. (1976). Türkçülüğün Esasları. (Mehmet Kaplan, Haz.). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.