Afşin KÖKER, Firdevs MOR, Kürşat KAV, Fatma ŞAHİNDOKUYUCU

Sığırların doku örneklerinde zeranol ve trenbolon kalıntılarının belirlenmesi

Amaç: Bu çalışmada, 2009 yılı Ocak-Kasım ayları arasında Burdur’da tüketime sunulan sığır karaciğer, böbrek ve et örneklerinde zeranol ve trenbolon varlığı araştırıldı. Gereç ve Yöntem: Mezbahadan elde edilen 30’ar adet karaciğer, böbrek ve et örneklerinde zeranol ve trenbolon varlığı ELISA yöntemiyle belirlendi. Bulgular: Analizi yapılan 30 karaciğer örneğinin 3’ünde (%10) 100-150 ng/kg, 7’sinde (%23.3) 151-200 ng/kg ve 19’unda (%63.3) ise 201-500 ng/kg düzeylerinde zeranol belirlendi. 30 böbrek örneğinin 4’ünde (%13.3) 100-150 ng/kg, 5’inde (%16.6) 151-200 ng/kg ve 21’inde (%70) ise 201-500 ng/kg düzeyleri arasında zeranol tespit edildi. 30 et örneğinin 4’ünde (%13.3) 100-150 ng/kg, 5’inde (%16.6) 151-200 ng/kg ve 2’inde (%6.6) ise 201-500 ng/ kg düzeyleri arasında zeranol belirlendi. Karaciğer örneğinin 1’inde (%3.3) 100-150 ng/kg, 15’inde (%50) 151-200 ng/kg ve 14’inde (%46.6) ise 201-500 ng/kg düzeylerinde trenbolon saptandı. 30 böbrek örneğinin 2’sinde (%13.3) 100-150 ng/kg, 4’ünde (%26.6) 151-200 ng/kg ve 24’ünde (%80)’ünde ise 201-500 ng/kg düzeylerinde trenbolon tespit edildi. 30 et örneğinin 3’ünde (%10) 50-100 ng/kg, 21’inde (%70) 100-150 ng/kg ve 6’sında (%20) ise 151- 200 ng/kg düzeylerinde trenbolon belirlendi. Öneri: Tespit edilen zeranol ve trenbolon düzeylerinin doğrulama testleri ile doğrulanması gerektiği ve çalışmada tespit edilen anabolizan madde düzeylerinin halk sağlığı için tehlikeli olabileceği kanısına varıldı.

Determination of zeranol and trenbolone residues in tissue samples of cattle

Aim: In this study, the presence of zeranol and trenbolon in liver, kidney and meat samples marketed in Burdur between January and November in 2009. Materials and Methods: The presence of zeranol and trenbolon was investigated by ELISA in 30 liver, kidney and meat samples obtained from slaughterhouse. Results: Out of 30 liver samples analyzed, 3 (10%) samples had 100-150 ng/kg, 7 samples (23.3%) had 151-200 ng/kg and 19 samples (63.3%) had 201-500 ng/kg zeranol. Out of 30 kidney samples tested, 4 samples (13.3%) had 100- 150 ng/kg, 5 samples (16.6%) had 151-200 ng/kg and 21 samples (70%) had 201-500 ng/kg zeranol. Out of 30 meat samples tested, 4 samples (13.3%) had 100-150 ng/kg, 5 samples (16.6%) had 151-200 ng/kg and 2 samples (6.6%) had had 201-500 ng/kg zeranol. In terms of trenbolon, 1 liver sample (3.3%) carried 100-150 ng/kg, 15 liver samples (50%) carried 151-200 ng/kg and 14 liver samples (46.6%) carried 201-500 ng/kg trenbolon. In kidney samples, 2 of them had 100-150 ng/kg, 4 samples had 151-200 ng/kg and 24 samples had 201-500 ng/kg trenbolon. Three meat samples had 50-100 ng/kg, 21 meat samples had 100-150 ng/kg and 6 samples had 151-200 ng/kg trenbolone. Conclusion: It is stated that levels of zeranol and trenbolone need to be confirmed by confirmation tests and anabolizan levels determined in the study can be hazardous for public health.

PDF

___

Akıllı A, 1995. Türkiye’de üretilen et ve mamüllerinde (pastırma, sucuk) dietilstilbestrol ve zeranol kalıntıları. Etlik Vet Mikrobiyol Derg, 8, 127-146.
Akkaya R, Akıllı A, Gürel Y, Çınar S, Koç F, Turhan E, Das YK, Yiğit Y, Başsatan A, 2004. Türkiye’de yetiştirilen etlik piliçlerin et ve diğer organlarının anabolik hormonlar, beta-agonistler ve pestisidler ile kirlenme durumunun incelenmesi. Etlik Vet Mikrobiyol Derg, 15, 37-48.
Apple JK, Dikeman ME, Simms DD, 1991. Effects of synthetic hormone implants, singularly or in combinations, on performance carcass traits, and longissimus muscle palatability of Holstein steers. J Anim Sci, 69, 4437-4448.
Brambilla G, Cenci T, Franconi F, Galarini R., Macri A, Rondoni F, Strozzi M, Loizzo A, 2000. Clinical and pharmacological profile in a clenbuterol epidemic poisoning of contaminated beef meat in Italy. Toxicol Lett, 114, 47- 53.
Brambilla G, Loizzo A, Strozzi M, Fontana L, Guarino A, Soprano V, 1997. Food poisoning following consumption of clenbuterol. JAMA, 278, 635-640.
Botsoglou NA, 2000. Drug Residues in Foods: Pharmacology, Food Safety, and Analysis. Marcel Decker Incorporated, New York, USA, pp: 203-206.
Daxenberger A, Ibarreta HD, Meyer H, 2001. Possible health impact of animal estrogens in food. Hum Reprod Update, 7, 340-355.
Demet O, Tras B, Bas AL, Dogruer Y, 1992. Konya’da et ve balık kurumunda kesilen sığırlardan alına kas, karaciğer ve böbrek dokularında zeranol kalıntılarının araştırılması. Selçuk Üniversitesi Araştırma Fonu, Konya.
Dixon SN, Russell KL, 1986. Radioimmunoassay of the anabolic agent zeranol. IV. The determination of zeranol concentrations in the edible tissues of cattle implanted with zeranol (Ralgro). J Vet Pharmacol Ther, 9, 94–100.
Ergun H, 1988. Hormon ve hormon benzeri anabolik ajanlar. Ankara Univ Vet Fak Derg, 35, 353-363.
Everett DJ, Perry CJ, Scott KA, Martin BW, Terry MK, 1987. Estrogenic potencies of resorcylic acid lactones and 17 β-estradiol in female rats. J Toxicol Env Heal, 20, 435- 443.
Food and Drug Administration (FDA), 1995. Center for Veterinary Medicine, Summary of NADA 038-233: Ralgro® (zeranol). http://www.fda.gov/cvm/efoi/ section1/038233s040695.html
Food and Drug Administration (FDA), 1991. Center for Veterinary Medicine, Summary of NADA 140-897: Revalor®-S(trenbolone acetate and estradiol). http:// www.fda.gov/ cvm/efoi/section2/140897.html
Foutz CP, Dolezal HG, Gardner TL, Gill DR, Hensle, JL, Morgan JB, 1997. Anabolic implant effect on steer performance, carcass traits, subprimal yields and longissimus muscle properties. J Anim Sci, 75, 1256-1265.
Hoffman B, Korg H, 1976. Metabolic fate of anabolic agents in treated animals and residue levels in their meat. In: Lu, F.C. and Rendel, J. (Ed.) Anabolic agents in animal production. Environ Qual Saf, Suppl. 5, 181-191.
Hsu S, Hsu H, Eckerlin RH, Henion JD, 1988. Identification and quantitation of trenbolone in bovine tissue by gas chromatography-mass spectrometry. J Chromatogr, 424, 219-229.
Kart A, Elmali M, Yapar K, Yaman H, 2008.Occurrence of zeranol in ground beef produced in Kars, Turkey. J Anim Vet Adv, 7, 630-632.
Kaya S, 1991. Gelişmeyi hızlandırıcı maddeler, in: Veteriner Farmakoloji ve İlaçla Sağaltım Seçenekleri, Eds; Şanlı Y, Kaya S, Medisan Yayınevi No 4, Ankara, Türkiye, s: 544- 550.
Kaya S, Pirinçci İ, Traş B, Ünsal A, Bilgili A., Akar F, Doğan A, Yarsan E, 2002. Veteriner Hekimliğinde Toksikoloji. Baskı 3, Medisan Yayınevi, Ankara, Türkiye.
Kaya S, Ünsal A, 2002. Besinlerde İlaç Kalıntıları ve Denetimi, in: Veteriner Hekimliğinde Farmakoloji, Eds; Kaya S, Pirinçci İ, Bilgili A 16. Bölüm, 2. Cilt, 3. Baskı, Medisan Yayın Evi, Ankara, Türkiye, s: 737-768.
Kaya S, Yarsan E, 2002. Gıda Kirliliği, in: Veteriner Hekimliğinde Toksikoloji, Eds: Kaya S, Pirinçci İ, Bilgili A, 5. Bölüm., 2. Baskı, Medisan Yayın Evi:53, Ankara, Türkiye, s: 777-842.
Kayaalp O, 1990. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 4 Baskı, Cilt 3, Ankara, s: 2626-2647.
Laitem L, Gaspar P, Bello I, 1978. Detection of trenbolone residues in meat and organs of slaughtered animals by thin-layer chromatography. J Chromatogr, 147, 538-539.
Liman BC, Eraslan G, Kanbur M, Hismiogullları SE, Seybek N, Alan A, 2005. Zearalenone and ochratoxin residues in the kidney of bulls. Indian Vet J, 2, 615-617.
Mahgoub, O, Kadim IT, Ann Mothershaw Al Zadjali SA, Annamalai K, (2006). Use of Enzyme Linked ImmunoSorbent Assay (ELISA) for detection of antibiotic and anabolic residues in goat and sheep meat. World J Agr Sci, 2, 298- 302.
MacNeil JD, Reid J, Fedeniuk RW, 2008. Distribution of Trenbolone Residues in Liver and Various Muscle Groups of Heifers that Received Multiple Implants at the Recommended Site of Application. Journal of AOAC International, 9, 670-674.
Nazlı B, Colak H, Hampıkyan H, 2005. İstanbul piyasasında satışa sunulan sakatatlarda bazı anabolizan kalıntılarının mevcudiyeti üzerine bir çalışma. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 31, 83-92.
Meyer HD, Rınko L, Dürsch L, 1991. Residue screening for the β-agonist clenbuterol, salbutamol and cimaterol in urine using EIA and HPLC. J Chromatogr, 564, 551-556.
Oruç HH, Cengiz M, Bağdaş D, Uzunoğlu İ, 2007. Sığır etlerinde zeranol, dietilstilbestrol, klenbuterol, 17β-östradiol ve testosteron kalıntıları. Uludağ Üniv Vet Fak Derg, 26, 11-15.
Özkurt-Borazan G, Karagül H, Çelik S, Ünal N, Pekcan M, Sel T, 2007. Ankara ve çevresinde kuzularda zeranol artık düzeyleri ile serum testosteron, östrojen ve progesteron düzeyleri. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 54,7-10.
Preston RL, 1999. Hormone containing growth promoting implants in farmed livestock. Adv Drug Deliver Rev, 38, 123–138.
Pusateri AE, Kenison DC, 1993. Measurement of zeranol in plasma from three blood vessels in steers implanted with zeranol. J Anim Sci, 71, 415-419.
Rothenbacher H, Wiggins JP, Wilson LL, 1975. Pathological changes in endocrine glands and certain other tissues of lambs implanted with ten synthetic growth promoting zeranol. Am J Vet Res, 36, 1313-1317.
Sawaya WN, Lone K, Saeed T, Husain A, Khalafawi S, 1998. Application of an enzyme-linked immunosorbent assay for screening of sheep urine and animal tissue for the androgenic steroid trenbolone acetate in the state of Kuwait. Food Addit Contam, 15, 151-156.
Şanlı Y, 1999. Veteriner Klinik Farmakoloji ve İlaçla Sağaltım İlkeleri. Özkan matbaacılık, 3. Baskı, Ankara, Türkiye, s: 578-585.
Şener S, 1994. Anabolik ajanlar. Türkiye’de Veteriner İlaçların Üretimi, Pazarlanması, Güvenli Kullanımı ve Kalıntı Sorunları Sempozyumu, Ankara, Türkiye, s:62- 65.
Taylor W, 1983. The relationship between steroids and cancer in man, and its relevance to the use of steroidal anabolic agents in farm animals. Congress Varsovie, England.
Tıpırdamaz S, Acet A, Kadak R, Erden H, 1987. Zeranolun Merinos kuzuların erkek genital sistemleri üzerine etkileri. Selcuk Univ Vet Bil Derg, 4, 67-76.
Türk Gıda Kodeksi, 2003. Gıda değeri olan hayvanlara uygulanması yasaklanan ve belli şartlara bağlanan hormon ve benzeri maddeler hakkında tebliğ (Tebliğ No: 2003/18, Madde 5), Bakanlıklar, Ankara, Turkey.
Yarsan E, 2001. Gelişmeyi hızlandırıcı Maddeler, http:// www.enderyarsan.net/Anabolik.php.