Türkiye'de Köpeklerin Kuduza Karşı Oral Aşılamasında Bait Dağıtım Sisteminin Değerlendirilmesi

istanbul'da köpeklerin kuduza karşı oral yolla aşılanmasının uygulanabilirliginin test edilmesi için yapılan bir çalışmada aşı muhafazası içeren bait'ler seçilen bölgelerde bait kayboluşunu tesbit etmek için önceden seçilen yerlere konuldu. Köpekler için kullanılan bait'ler ham kıyma ve ekmek kırıntısı karışımından ibaret yerli imalat ve çok çekici olan köfte bait'i idi. Bu bait'in kayboluş oranı kırsal alanlarda çok yüksek olup Kavacık mahallesinde bait'lerin ortalama % 50'si 270 dakika içinde alınmıştı. Direkt gözlemler yoluyla bazen köpeklerin birden fazla bait'i aldıgı görülmüştür. Gece boyunca bait'lerin alınma oranı gündüze oranla belirgin derecede çok daha yüksek idi. Yine bait'lerin gece yerleştirilmesiyle serbest gezen sahipli köpeklerdeki intraspesifik bait kapma oranı gündüze oranla daha düşük idi. Bu da hedef alt populasyonu olan sahipsiz köpeklerin bait'e ulaşma şansını artırmaktaydı. Bait'lerin gece boyunca yerleştirilmesinin amacı da kargalar tarafından eşelenmesinin elemine edilmesi idi. Gündüz bait'ler tamamen gizlense bile %30. ı 'i kargalar tarafından bulunmakta idi. Gece için diğer bir dezavantaj kediler olup, bait'lerin %27.3'ü bu hayvanlar tarafından alınmaktaydı.

Anahtar Kelimeler:

köpek, kuduz, oral aşı, Ad VOS, Sırhan ŞANLI, 1998, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi

Evaluation of a bait delivery system for oral vaccination of dogs against rabies in Turkey

During a field study to test the feasibility of oral vaccination of dogs against rabies in İstanbul, Turkey. baits containing a placebo vaccine container were placed at marked selected sites to determine bait disappearance and - competition. The bait used was the very attractive local-made Köfte-bait; minced meat mixed with bread crumbs. The bait disappearance rate was very high in urban areas; in the neighbourhood of Kavacık on average 50% of the baits distributed were gone after 270 minutes. By direct observations it was shown that sametimes a dog located and consumed more than one bait. During the night the proportion of baits taken by dogs was significantly higher than during day-time. A further advantage of placing baits during the night was the elimination of possible crow depreclation of the baits. During day-time these birds located 30.1% of the baits. even baits completely hidden from view were taken . During the night cats were the major bait-competitors; 27.3% of the baits were taken by these animals.

Keywords:

köpek, kuduz, oral aşı, Ad VOS, Sırhan ŞANLI, 1998, Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi,

PDF

___

Bachmann P, Bramswell RN, Fraser SJ, Gilmore DA, Johnston DH, Lawson KF, Macinnes CD, Matejka FO, Miles HE, Pedde MA, Voigt DR ( 1 990) Wilcl carnivore acceptance of baits for delivery of liquicl rabies vaccine. J. Wilcll. Dis .. 26: 486-501.

Belotto AJ (1988 J Organization of Mass Vaccination for Dog Rabies in Brazil. Rev. Infect. Dis .. ıo: 693- 696

Chomel B, Chappuis G, Bullon F, Cardenas E, David de Beu-blain T, Lornard M, Giarnbruno E (ı988) Mass vaccination caınpaign against rabies: Are clogs correctly protected? The Peruviaı1 experience. Rev. Infect. Dis .. ıo: 697-702

Gleixner A, Meyer H, Aylan O, V os A (ı 998) The clelivery of baits to clogs: Clenbuterol as baitınarker. J . Etlik Vet. Microbiol., 9: ı35- ı 42

Linhart SB ( 1993) Bait formulation aı1cl distribution for oral rabies vaccination of clomestic dogs: an overview. Onderstepoort J. Vet. Res .. 60: 479-490.

Matter HC, Kharrnachi H, Haddad N, Ben Yussuf S, Sghaier C, Ben Khelifa R, Jernli J, Mrabet L, Meslin F-X, Wandeler AI (1995) Test or three baits for oral immunization of dogs against rabies in Tunisia. Am. J. Trop. Med. 1-Iyg., 52: 489-495.

Müller WW, Güzel T, Aylan O, Kaya C, Cox JH, Selineider LG ( l 998) Tlıe feasibility of oral vaccination of dogs in Turkey - a European Union supportecl project. J . Etlik Vet. Microbiol.. 9:61-7 1

Schuster P, Gülsen N, Neubert A, V os A ( 1998) Field trials eval uating bait uptake by an urban clog population in Turkey. J . Etlik Vet. Microbiol.. 9 :73 -81