Işın KÜRKÇÜOĞLU, Tahir KESKİN, Tuğçe Gül ELMAS, Mesut ERGAN, Abdullah Mayunan ALSINI, Zeliha BAŞKURT

DİŞ HEKİMLİĞİ ÖĞRENCİLERİNDE SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞI İLE FİZİKSEL AKTİVİTE DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ

Sağlıklı yaşam biçimi, kişinin sağlığını etkileyen tüm davranışlarını kontrol ederek, kendi sağlığına en uygun davranışları belirlemesi ve uygulaması olarak tanımlanabilir. Çalışmamızın amacı geleceğin sağlık profesyonelleri olacak diş hekimlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını ve fiziksel aktivite düzeyi ile arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinden çalışmaya katılmayı kabul eden 177 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin değerlendirilmesinde; Uluslararası Fiziksel Aktivite Değerlendirme Anketi, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBÖ) ve araştırmacılar tarafından geliştirilen Sosyo-Demografik Veri Formu kullanılmıştır. Öğrencilerin yaşları ortalaması 22,25±1,72 yıldır ve 101’i (%57,1) kadındır. Öğrencilerin fiziksel aktivite ölçeği puan ortalama değeri 1584,70±1753,01 MET-dk/hf’dır (düşük düzeyde fiziksel aktivite). Öğrencilerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği puan ortalaması 126,9±18,7’dir. Yeterli düzeyde fiziksel aktivite seviyesine sahip olan öğrencilerin inaktif öğrencilere göre; SYBÖ toplam, fiziksel aktivite ve stres yönetimi alt ölçek puan ortalamalarının anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir (p˂0,05). Yapılan Pearson Korelasyon analizi sonucuna göre, fiziksel aktivite düzeyinin SYBÖ toplam puanı (r: 0,152), fiziksel aktivite (r: 0,354) ve stres yönetimi (r: 0,168) alt ölçek puanlarıyla pozitif yönlü orta düzeyde korelasyon gösterdiği tespit edilmiştir (p<0,05). Çalışmamızın sonuçlarına göre diş hekimliği öğrencilerinin düşük fiziksel aktivite düzeyine sahip oldukları ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Fiziksel aktivite düzeyinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları toplam puanı, fiziksel aktivite ve stres yönetimi alt ölçek puanlarıyla ilişkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Diş Hekimliği Öğrencileri, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, fiziksel aktivite

DETERMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN HEALTHY LIFESTYLE BEHAVIOR AND PHYSICAL ACTIVITY LEVEL IN DENTISTRY STUDENTS

Healthy lifestyle can be defined as determining and applying the most appropriate behaviors for their own health by controlling all the behaviors that affect the health of the person. The aim of our study was to determine the healthy lifestyle behaviors of the dentistry students who will be the future health professionals and the relationship between healthy lifestyle behaviors and level of physical activity. This research was conducted on 177 students, accepted to participate in this study voluntarily, from the Süleyman Demirel University Faculty of Dentistry. A Socio-Demographic Data Form developed by the researchers, International Physical Activity Assessment Questionnaire, and Healthy Lifestyle Behaviors Scale (HLBS) II were used for assessments. Independent groups t-test, One-way ANOVA analysis, and Pearson correlation analysis were used in the analysis of the data that provided normal distribution conditions. The average age was 22.25±1.72 years, and among the subjects, 101 (57.1%) were women. The students' average IPAQ value was 1584.70±1753.01 MET-min/hf (low level of physical activity). Students' Healthy Lifestyle Behaviors Scale average score was 126.9±18.7. The mean scores of SQS total, physical activity, and stress management subscale were found to be significantly higher (p<0.05) in the students who had a sufficient level of physical activity than inactive students. Pearson Correlation analysis revealed that the physical activity level showed a moderately positive correlation with the total SYDS scores (r:0.152), physical activity (r:0.354), and stress management (r:0.168) subscale scores (p<0.05). The results of this study suggest that dentistrystudents had low physical activity levels and moderate healthy lifestyle behaviors. It was observed that physical activity level wasrelated to healthy lifestyle behaviors total scores, physical activity, and stress management subscale scores.

Keywords:

Dentistry students, healthy lifestyle behaviors, physical activity,

PDF

___

1. Yaşar Ö, Karadağ N. Özsezer Kaymak G. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;7(3): 81-6.
2. Karabulut EO, Altun M. Düzenli olarak spor yapan ve yapmayan kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının farklı değişkenler bakımından incelenmesi: Kırşehir ili örneği. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018;19(1):936-48.
3. Köse E, Doğan BG, Ekerbiçer HÇ. Sakarya üniversitesi tıp fakültesi dönem I, II, III öğrencilerinde sağlıklı yaşam davranışları ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Sakarya Tıp Dergisi. 2018;8(1):20-9.
4. Ardıç C, Taşkın N. Tıp fakültesi öğrencilerinde sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Bezmialem Science. 2018;6(3):191-5.
5. Çevik Saldıran T, Tanrıverdi M, Çakar E. Relationship between physical activity and healthy lifestyle behaviors in college students. Journal of Basic and Clinical Health Sciences. 2019;3:58-62.
6. Turkmen M, Kul M, Ocalan M, Ozkan A, Bozkus T. Determination of the relationship between physical activity levels and healthy lifestyle behaviors of university students. Australian Journal of Basic and Applied Sciences. 2013;7(10):507-12.
7. Demirtürk F, Günal A, Alparslan Ö. Sağlık bilimleri öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyinin tanımlanması. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2017;5(3):169-78.
8. Warburton DE, Nicol CW, Bredin SS. Health benefits of physical activity: the evidence. Canadian Medical Association journal. 2006;174(6):801-9.
9. Hu FB, Willett WC, Li T, Stampfer MJ, Colditz GA, Manson JE. Adiposity as compared with physical activity in predicting mortality among women. The New England Journal of Medicine. 2004;351(26):2694-703.
10. Knowler WC, Barrett-Connor E, Fowler SE, Hamman RF, Lachin JM, Walker EA, Nathan DM; Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. The New England Journal of Medicine. 2002;346(6):393-403.
11. Lee IM. Physical activity and cancer prevention--data from epidemiologic studies. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2003;35(11):1823-7.
12. Özkan A. The relationship between physical activity level and healthy life-style behaviors of distance education students. Educational Research and Reviews. 2015;10(4):416-22.
13. Pakseresht S, Rezaei K, Pasha A, Leili EKN, Hasandoost F. Health promoting lifestyle among students at Guilan university of medical sciences. Journal of Holistic Nursing and Midwifery. 2017;27(1):19-26.
14. Bray SR, Born HA. Transition to university and vigorous physical activity: implications for health and psychological well-being. Journal of American College Health. 2004;52(4):181-8.
15. Özçakar N, Kartal M, Mert H, Güldal D. Healthy Living Behaviors of Medical and Nursing Students. International Journal of Caring Sciences. 2015;8(3):536-42.
16. Singh A, Purohit B. Physical Activity, Sedentary Lifestyle, and Obesity Among Indian Dental Professionals. Journal of Physical Activity and Health. 2012;9:563-70.
17. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;12(1):1–13.
18. Özkan A, Bozkuş T, Kul M. Türkmen M, Öz Ü, Cengiz C. Halk oyuncularının fiziksel aktivite düzeyleri ile sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi ve ilişkilendirilmesi. International Journal of Sport Culture and Science. 2013;1(3), 24-38.
19. Craig CL, Marshall AL, Sjöström M, Bauman AE, Booth ML, Ainsworth BE, et al. International physical activity questionnaire: 12-Country reliability and validity. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2003;35(8):1381–95.
20. Öztürk M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde uluslararası fiziksel aktivite anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2005, Ankara.
21. Savcı S, Öztürk M, Arikan H, Ince DI, Tokgözoǧlu L. Üniversite öǧrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2006;34(3):166–72.
22. Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The Health-Promoting Lifestyle Profile: development and psychometric characteristics. Nursing Research. 1987;36 (2):76-81.
23. Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005;9(2):26–34.
24. Aksoy T, Uçar H. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2015;1(2):53–67.
25. Cürcani M, Tan M, Özdelikara A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2010;9(5):487–92.
26. Tuğut N, Bekar M. Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(3):17–26.
27. Ertop NG, Yılmaz A, Erdem Y. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2012;14(2):1–7.
28. Peker K, Bermek G. Predictors of health-promoting behaviors among freshman dental students at Istanbul University. Journal of Dental Education. 2011;75(3):413–20.
29. Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2011;8(2):277–332.
30. Özkan S, Yılmaz E. Hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2008;3(7):89-105.
31. Hui WCH. The health-promoting lifestyles of undergraduate nurses in Hong Kong. Journal of Professional Nursing. 2002;18(2):101–11.
32. Yılmaz A. Üniversite Öğrencilerinde fiziksel aktivite, sedanter süre ve yaşam kalitesi ilişkisinin değerlendirilmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 2019;10(17):1434–53.
33. Arslan SA, Daşkapan A, Çakır B. Üniversite öğrencilerinin beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016;15(3):171–80.
34. Geok SK, Yusof A, Lam SK, Japar S, Leong OS, Fauzee MSO. Physical activity and health-promoting lifestyle of student nurses in Malaysia. Journal of Biosciences and Medicines. 2015;3(3):78–87.