Bundan bin yıl öncesine gideli,m yani Ortaçağ'a. Daha somut olarak Bağdat'ın, Şam'ın, Kahire'nin, Kurtuba'nın o günkü halini düşleyelim. İlk gördüğümüz şey, bugünle dünün birden yer değiştirmiş olacağı. Bir yer değiştirmede iki dönem arasındaki farklar ilk bakışta her şeyi kapsar gibi gözükebilir. Oysa bu yer değiştirmenin göz ardı edilemez farklıkları var. Çağdaşları Çin, Hint, İran ve Bizans'la mukayese edilemeyecek kadar bireysel yaşayan, bilgiden uzak ve kendi halinde bir toplum, adeta İslam'ın yeniden üflediği ruhla şaha kalkmış ve bir asır gibi bir sürede çağdaşlarının katbekat ötesine geçmiş, özellikle sıfırın keşfi sonrasında hem bilimde hem de sanatta şaheserler meydana getirmişti. Bugünün Avrupa medeniyetinden en bariz farkı da, yaptığı hiçbir faaliyeti insanlara, hayvanlara ve de bitkilere, daha geniş anlamıyla çevreye zarar verici değildi.