İnsan-toplum-devlet ilişkisi, nereden bakılsa, karmaşık bir ilişkidir. Bu olgulardan hem her birini tek tek nasıl tanımladığımız, hem de nasıl bir dünya görüşü içine oturttuğumuza bağlı olarak, insan­ toplum-devlet ilişkileri farklı şekillere bürünebilir. Bu yazıda, insanın "eşrefi mahlukat" olduğu ve bireylerin özgür iradeleriyle kendi akıbetlerini hazırladıkları anlayışına dayalı bir yaklaşımla insan­devlet-toplum ilişkisi değerlendirilecektir.