Türkiye’deki Muhalefet Partilerinin Suriyeli Mültecilere yönelik Söylemleri: Güvenlikleştirme ve Geri Gönderme

2011 yılından itibaren Suriye’deki iç savaş nedeniyle Türkiye’de yaşamak zorunda kalan 3,6 milyondan fazla Suriyeli mültecilerin Türk siyasetine önemli bir etkisi olmuştur. Bu konuda iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi, dini temelli insancıllık ile güvenlikleştirme söylemleri arasında gidip gelirken, muhalefet partileri ise artan kamuoyu hoşnutsuzluğunu temel alarak Suriyeli mülteciler konusunu siyasi gündemlerinin en üst sırasına yerleştirmişlerdir. Son dönemdeki geri gönderme tartışmalarına odaklanan bu çalışma, özellikle muhalefet partilerinin Suriyeli mültecilere yönelik tutumlarını ve söylemlerini incelemektedir. Çalışma Kopenhag Okulu’nun güvenlikleştirme teorisinden yararlanarak dört muhalefet partisinin söylemlerini ekonomik, kültürel ve güvenlik açılarından analiz etmektedir. Makale Halkların Demokratik Partisi dışındaki diğer üç partinin, Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti ve Zafer Partisi’nin çeşitli seviyelerde mülteciler konusunu güvenlikleştirdiği sonucuna varmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Türk siyaseti, Suriyeli mülteciler, göç, muhalefet partileri, güvenlikleştirme

Discourses of Turkish Opposition Parties towards Syrian Refugees: Securitization and Repatriation

3.6 million Syrian refugees who were forced to move to Turkey since the initiation of the civil war in Syria in 2011 have had a significant impact on Turkish politics. While the governing Justice and Development Party has fluctuated between religiously-based humanitarianism and securitization discourses, opposition parties have prioritized the issue in response to growing public discontent. Focusing on the recent repatriation debate, this article analyzes the attitudes and discourses of opposition parties towards the Syrian refugees. By drawing on the Copenhagen School securitization theory, the study examines the discourses of four opposition parties under the dimensions of economy, culture and security. The article concludes that while Republican People’s Party, Good Party and Victory Party securitize the issue to varying degrees, Peoples’ Democratic Party does not.

Keywords:

Turkish politics, Syrian refugees, immigration, opposition parties, securitization Türk siyaseti, Suriyeli mülteciler, göç, muhalefet partileri, güvenlikleştirme,

PDF

___

AK Parti İnsan Hakları Başkanlığı. Bir İnsan Hakkı Olarak Sığınma Hakkı. Suriyeli Sığınmacılarla ilgili Doğru bilinen Yanlışlar. Retrieved from https://www.akparti.org.tr/media/275669/suriyeliler-kitapcik-1.pdf
Aknur, M. and Saylan İ. (2021). Batı Avrupa’da Popülist Radikal Sağ Partiler. Ankara: Nobel Yayınevi. Akşener: 3,5 Milyon Suriyeli Ne olacak?. (2018). Yeni Çağ. Retrieved from https://www.yenicaggazetesi.com.tr/mobi/aksener-3-5-milyon-suriyeli-ne-olacak-191042h.htm
Altındağ'da yaşanan gerilim hakkında HDP ve TİP'ten açıklama. (2021). Independent Türkçe. Retrieved from https://www.indyturk.com/node/398356/siyaset/alt%C4%B1nda%C4%9Fda-ya%C5%9 Fana-gerilim-hakk%C4%B1nda-hdp-ve-ti%CC%87pten-a%C3%A7%C4%B
Alu, P. (2018). Türkiye’de Siyasi Partilerin Göç Politikaları. (Master’s Thesis). Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=eoILVdpXJgnComiImy1t-w&no= 5UfbAlT gqRWE9WaPp_8jQw Çanakkale 18 Mart Üniversitesi.
Apan, A. (2021). The Interaction Between Securitization of Migration and Asylum: The Political Considerations on the Rights of Asylum-Seekers in the Case of EU-Turkish Joint Statement in 2016. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 76 (4): 881-902.
Aydemir, N. (2022). Framing Syrian refugees in Turkish politics: a qualitative analysis on party group speeches. Territory, Politics, Governance. 1-19, https://doi.org/10.1080/21622671.2021.2012247
Aydın, M. (2022). Türkiye Eğilimleri –2021 Kantitatif Araştırma Raporu. Retrıeved from https://www.khas.edu.tr/sites/khas.edu.tr/files/inline-files/turkiye-egilimleri-web-basin.pdf
Aydınlı, K. (2015). A Critical Assessment of Turkey’s Migration Regime: Securitization Versus Human Rights? (Master’s Thesis). Retrieved from https://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12619171/index.pdf METU.
Balcı, M. and Göcen C. E. (2018). Türkiye’deki Suriyeli Göçmenlerin Siyasi ve Hukuki Durumu. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 1 (5).
Bigo, D. (2008). International Political Sociology. In P. Williams (Ed.), Security Studies: An Introduction, Abingdon: Routledge.
Buzan, B., Wæver, O. and De Wilde J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Boulder, Colorado: Lynne Rienner Publishers.
Callaghan, L. (2022). Turkey’s Ukip exploits economic crisis to whip up hatred of refugees. The Times. P. Retrieved from https://www.thetimes.co.uk/article/turkeys-ukip-exploits-economic-crisis-to-whip -up-hatred-of-refugees-8rcb5bqjt
Ceyhan, A. and Tsoukala, A. (2002). The Securitization of Migration in Western Societies: Ambivalent Discourses and Policies. Alternatives. 27 (1): 21-39.
Chilton, P. (2004). Analysing Political Discourse – Theory and Practice. London & New York: Routledge.
CHP Genel Merkezi’ne Sınır Namustur Afişi. (2021a). Sözcü. Retrieved from https://www.sozcu.com.tr /2021/gundem/chp-genel-merkezine-sinir-namustur-pankarti-6599969/
CHP’li Toprak: Suriyelilerin Türkiye’ye Faturası 50 değil 250 milyar. (2022a). Cumhuriyet. Retrieved from https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/chpli-toprak-suriyelilerin-turkiyeye-faturasi-50-degil-250-milyar-1928102
CHP’den göçmenlerle ilgili araştırma önergesi. (2021b). Cumhuriyet. (2021a). https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/chpden-gocmenlerle-ilgili-arastirma-onergesi-1862060
CHP Sözcüsü Öztırak: ‘Türkiye, Avrupa’nın Göçmen Gettosu Değildir, Olmayacaktır. (2021a). chp.org.tr. Retrieved from https://chp.org.tr/haberler/chp-sozcusu-oztrak-turkiye-avrupanin-gocmen-gettosu-degildir-olmayacaktir
CHP Lideri Kılıçdaroğlu: Suriyeli kardeşlerimizi huzur içinde kendi ülkelerine göndereceğiz. (2021). CHP-e Bülten. https://chp.org.tr/haberler/chp-lideri-kilicdaroglu-suriyeli-kardeslerimizi-huzur-icinde-kendi-ulkelerine-gonderecegiz
CHP Seçim Bildirgesi 2018. (2018). https://chp.org.tr/yayin/2018-secim-bildirgesi/Open.
CHP Seçim Bildirgesi 2015. (2015). Retrieved from https://chp.org.tr/yayin/2015-haziran-secim-bildirgesi/Open
CHP Bilim Platformu’ndan ‘Sarayın Yanlış Göçmen Politikasının faturasını vatandaş ödüyor’ başlıklı politika notu (2019a). Retrieved from https://chp.org.tr/haberler/chp-bilim-platformundan-sarayin-yanlis-gocmen-politikasinin-faturasini-vatandas-oduyor-baslikli-politika-notu
Çiçek, A., Arslan E. and Baykal, Ö. N. (2018). 2018 Seçim Beyannamelerinde Suriyeli Göçmenler Sorununun Ele Alınışı ve Çözüm Önerileri. H. Yaylı (Ed.), Türkiye’de Toplum, Yerleşim ve Yönetim Tartışmaları Bildiri E-Kitabı. (Kırıkkale Üniversitesi): 146-156, Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/330900677_SECIM_BEYANNAME LERINDE_SURIYELI_GOCMENLERIN_ELE_ALINISI_VE_COZUM_ONERILERI
Dağdeviren, E. (2022). Syrian Refugees’ Perceptions about the Representations of Syria and Syrians on Turkish New Media. Media & Culture, The Journal of Cultural Studies and Media. 2(1), 28-42.
Demirtaş, B. (2020). Syrian Refugees and Turkish Political Parties: Domestic interests vs universal values. In A. Jovic-Lazic and A. Troude (Eds.), Security Challenges and the Place of the Balkans and Serbia in a Changing World. Institute of International Politics and Economics, Belgrade, 150-165.
Duverger, M. (1959). Political Parties: Their Organization and Activity in the Modern State. Methuen. Erdoğan 1 milyon Suriyelinin geri dönüşü için hazırlık yaptıklarını söyledi. (2022). BBC, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-61307585 (12.01.2023).
“Erdoğan ve AKP'nin planı belli oldu: 1 milyon Suriyelinin geri dönüşü için hareket geçti”, Cumhuriyet, 05.05.2022c, https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/erdogan-ve-akpnin-plani-belli-oldu-1-milyon-suriyelinin-geri-donusu-icin-hareket-gecti-1932835 (25.08.2022).
Erdoğan’dan AB’ye: ‘Suriyeliler’e kapıları açarız. (2019). VOATürkçe. Retrieved from https://www.voaturkce.com/a/erdo%C4%9Fan-dan-ab-ye-suriyelilere-kap%C4%B1lar%C4%B1-a%C3%A7ar%C4%B1z-/5071054.html
Erdoğan’dan Avrupa’ya ‘kapıları açarız’ tehdidi. (2016). Cumhuriyet. Retrieved from https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/erdogandan-avrupaya-kapilari-acariz-tehdidi-479268
Erdoğan’ın Danışmanı Aktay: Suriyeliler giderse ülke ekonomisi çöker. (2021a). Cumhuriyet. Retrieved from https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/erdoganin-danismani-aktay-suriyeliler-giderse-ulke-ekonomisi-coker-1855405
Erdoğan, M. M. (2020b). Syrian Barometer, 2020, A Framework for achieving social cohesion with Syrians in Turkey, Ankara: Egiten Book Publishing. Retrieved from https://reliefweb.int/ attachments/4332b0d6-c3e1-3d70-9d02-9df6dca3f7e2/Syrians%20Barometer-2020-ENG.pdf (23.08.2022).
Erdoğan, M. M. (2020a). Securitization from Society” and “Social Acceptance”: Political Party-Based Approaches in Turkey to Syrian Refugees. Uluslararası İlişkiler. 17, No.68, pp.73-92.
Erdoğan, M. M. (2014). Syrians in Turkey: Social Acceptance and Integration Research. Hacettepe Üniversitesi, Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi. Retrieved from https://mmuraterdogan. files.wordpress.com/2014/12/hugo-report-syrians-in-turkey-social-acceptance-and-integration-november-2014-04122014-en1.pdf
Ertan-Akkoyunlu K. & Ertan B. (2017). Türkiye’nin Göç Politikası. İktisat ve Sosyal Bilimlerce Güncel Araştırmalar. 1 (2): 7-39.
EU-Turkey Cooperation: A €3 billion Refugee Facility for Turkey. (2015). Reliefweb. Retrieved from https://reliefweb.int/report/turkey/eu-turkey-cooperation-3-billion-refugee-facility-turkey
European Commission, Migration and Home Affairs. Retrieved from https://home-affairs.ec.europa.eu/policies/ migration-and-asylum/irregular-migration-and-return/return-and-readmission_en
Göçmen ve Mülteci Sorununu İki Yıl İçinde Çözeceğiz. (2022). CHP E-BÜLTEN, Retrieved from https://chp.org.tr/haberler/gocmen-ve-siginmaci-sorununu-2-yil-cinde-cozecegiz
Gülmez, R. (2019). Securitization of Syrian Refugee Crisis Through Political Party Discourses. Journal of International Migration and Integration. 20: 887-906.
Hacaoğlu S. (2022). Erdogan Faces New Challenge from Anti-Immigration Firebrand. Bloomberg. Retrieved from https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-04-28/erdogan-faces-new-challenge-from-anti-immigration-firebrand?leadSource=uverify%20wall
HDP'li Gülüm: İçişleri Bakanlığı'nın "seyreltme uygulaması" mültecilerin seyahat ve çalışma hakkına aykırı. (2022). t24. Retrieved from https://t24.com.tr/haber/hdp-li-gulum-bakanligin-seyreltme-uygulamasi-multecilerin-seyahat-ve-calisma-hakkina-aykiri,1017384
HDP: Artan saldırılar daha büyük kaos planlarının habercisi. (2022). kronos35. Retrieved from https://kronos35.news/tr/hdp-artan-fasist-saldirilar-daha-buyuk-kaos-planlarinin-habercisi/
HDP Seçim Bildirgesi. (2018). https://www.hdp.org.tr/tr/24-haziran-secimleri-materyalleri/11967/
Herkes Kendi Vatanında Mutludur. (2022). İYİ Parti Ankara İl Başkanlığı. Retrieved from https://twitter.com/ iyipartiankara/status/998166458227154944
Heper M. and Criss B. (2009). Historical Dictionary of Turkey. Lanham, MD: Scarecrow Press.
Hogan, J. and Haltinner K. (2015). Floods, Invaders, and Parasites: Immigration Threat Narratives and Right-Wing Populism in the USA, UK and Australia. Journal of Intercultural Studies. 36(5):520-543.
Huysmans, J. (2006). Politics of Insecurity – Fear, Migration and Asylum in the EU. London and New York: Routledge.
İYİ Parti Milli Güvenlik Politikaları Başkanlığı. (2022). Suriyeli ve Diğer Ülke Uyruklu Sığınmacılar ile Kaçak Göçmenler, Strateji Belgesş ve Eylem Planı, Milli Göç Doktrini, Ankara. https://iyiparti.org.tr/storage/img/content/2vGM/strateji-belgesi-ve-eylem-plani-6-eylul-2022-1-redakte.pdf
İYİ Parti Programı. (2022). https://iyiparti.org.tr/storage/img/doc/iyi-parti-guncel-parti-program.pdf
İYİ Partili isimden dikkat çeken çıkış: “Türkiye'yi yönetenlere gözdağı veriyorlar. (2021). Odatv. Retrieved from https://www.odatv4.com/guncel/iyi-partili-isimden-dikkat-ceken-cikis-turkiye-yi-yonetenlere-gozdagi-veriyorlar-209706
İYİ Parti, parti binalarına ‘Hudut Namustur’ pankartı astı. (2021c). Cumhuriyet. Retrieved from https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/iyi-parti-parti-binalarina-hudut-namustur-pankarti-asti-1861893
İYİ Parti lideri Akşener, Suriyelilerin geri gönderilmesi için devletten görev istedi. (2022). Euronews. Retrieved from https://tr.euronews.com/2022/05/11/iyi-parti-lideri-aksener-suriyelilerin-geri-gonderilmesi-icin-devletten-gorev-istedi
İYİ Parti’den Sığınmacılarla ilgili Kanun Teklifi (2022b). Dünya. Retrieved from https://www.dunya.com/gundem/iyi-partiden-siginmacilarla-ilgili-kanun-teklifi-haberi-658435
İYİ Parti’den ‘Göç Doktrini’: 1 Eylül 2026’da tüm Suriyeli sığınmacıları memleketlerine kavuşturacağız. (2022b). gazete duvaR. Retrieved from https://www.gazeteduvar.com.tr/iyi-partiden-goc-doktrini-1-eylul-2026da-tum-suriyeli-siginmacilari-memleketlerine-kavusturacagiz-haber-1580143
Kahanec, M. et al. (2011). “Pitfalls of Immigrant Inclusion into the European Welfare State,” IZA Discussion Papers No. 6260.
Kallis, A. (2015). Islamophobia in Europe: The Radical Right and the Mainstream. Insight Turkey. 17, (4): 27-37.
Karasapan, Ö. (2019). “Turkey’s Syrian Refugees – the welcome fades”, Brookings – Future Development. https://www.brookings.edu/blog/future-development/2019/11/25/turkeys-syrian -refugees-the-welcome-fades/ (12.01.2023).
Karşıt, İ. (2022). “Turkey’s Far-Right had already won,” Foreign Policy. Retrieved from https://foreignpolicy.com/2022/07/12/turkeys-far-right-has-already-won/ (22.08.2022).
Kılıçdaroğlu: “Suriyeli kardeşlerimizi geri göndereceğiz”. (2015). Milliyet, Retrieved from https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/mersin/kilicdaroglu-suriyeli-kardeslerimizi-geri-gonderecegiz-10744369
Kılıçdaroğlu: Suriyeliler birinci Karadenizli ikinci sınıf vatandaş. (2017). Gazete duvaR. Retrieved from https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2017/09/20/kemal-kilicdaroglu-suriyeliler-birinci-sinif-vatandas-karadenizli-ikinci-sinif-vatandas
Kılıçdaroğlu: Suriyeli kardeşlerimizi iki yıl içinde memleketlerine uğurlayacağız.(2021). Gazete duvaR. Retrieved from https://www.gazeteduvar.com.tr/kilicdaroglu-suriyeli-kardeslerimizi-2-yilda-memleketlerine-ugurlayacagiz-haber-1528820
Kılıçdaroğlu, Suriyelileri ülkelerine nasıl göndereceklerini 4 maddede açıkladı. (2021b). Sözcü. Retrieved from https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/kilicdaroglu-suriyelileri-ulkelerine-nasil-gondereceklerini -4-maddede-acikladi-6724917/
Kılıçdaroğlu’ndan Soylu’ya: Suriyeliler sağlıklı şekilde gidecekler. (2022c). Gazete duvaR. Retrieved from https://www.gazeteduvar.com.tr/kilicdaroglundan-soyluya-suriyeliler-saglikli-sartlarda-gidecekler -haber-1572886
Kılıçdaroğlu’ndan 4 soru: saray ve şürekasından yanıtları hala bekliyorum. (2022). Birgün. https://www.birgun.net/haber/kilicdaroglu-ndan-4-soru-saray-ve-surekasindan-yanitlari-hala-bekliyorum-384576
Kılıçdaroğlu: Biz neden 3 milyon 800 bin Suriyeliye bakma zorundayız? (2022a). Dünya. Retrieved from https://www.dunya.com/gundem/kilicdaroglu-biz-neden-3-milyon-800-bin-suriyeliye-bakmak-zorundayiz-haberi-655538
Kınıklıoğlu, S. (2020). Syrian Refugees in Turkey: Changing Attitudes and Fortunes. SWP Comment 2020/C 05. Retrieved from https://www.swp-berlin.org/en/publication/syrian-refugees-in-turkey-changing-attitudes-and-fortunes
Köse, A. M., Sunata, U. and Deniz, E. (2018). Relationships of social dominance orientation and empathy with perception of Syrian refugees as threat: Structural equation modelling with the examples of Çankaya and Altındağ. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 40(2), 283–314.
Latif, D. (2020). Refugee Policy of the Turkish Republic. The Turkish Yearbook, XXXIII (1): 1-29, DOI:10.1501/Intrel_0000000057.
Memişoğlu F. ve Ilgıt, A. (2017). Syrian refugees in Turkey: multifaceted challenges, diverse players and ambiguous policies. Mediterranean Politics. 22(3), 317-338
Meral Akşener: 2053'te nüfusun 35 milyonu Suriyeli olacak. (2022). CNN Türk. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=w7q2r3-uyoI&ab_channel=CNNT%C3%9CRK
Mersin Belediye Başkanı Vahap Seçer: Nüfusumuzun yüzde 20’sini Suriyeliler oluşturuyor. (2022). Aykırı, Retrieved from https://www.aykiri.com.tr/mersin-belediye-baskani-vahap-secer-nufusumuzun-yuzde-20-sini-suriyeliler-olusturuyor/21002/
Metropoll'ün son araştırması: AKP'liler Erdoğan'a katılmadı... Yüzde 84'ü farklı düşünüyor. (2022b). Cumhuriyet. Retrieved from https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/metropollun-son-arastirmasi-akpliler-erdogana-katilmadi-yuzde-84u-farkli-dusunuyor-1917419
Mudde, C. (2004). “The Populist Zeitgeist”, Government and Opposition. 39(4), 541-563.
Mudde, C. and Kaltwasser, C R. (2013). “Exclusionary vs. Inclusionary Populism: Comparing Contemporary Europe and Latin America”, Government and Opposition, 48 (2), 147-174.
Mülteciler Derneği. (2023). “Türkiye’deki Suriyeli Sayısı Nisan 2023.” Retrieved from https://multeciler.org.tr/turkiyedeki-suriyeli-sayisi/#:~:text=T%C3%BCrkiye'de%20kay%C4%B1 t%20alt%C4%B1na%20al%C4%B1nm%C4%B1%C5%9F,124%20bin%20969%20ki%C5%9Fi%20azald%C4%B1.
Number of Syrians in Turkey April 2022. (2022). Refugees Association, Retrieved from https://multeciler.org.tr/eng/number-of-syrians-in-turkey/
People’s Democratic Party. (2022). Retrieved from https://hdp.org.tr/en/peoples-democratic-party/8760/
Osterlund, P. B. (2022). As Turkey’s Economic Crisis Grows, Politicians Spar over Refugees”, aljazeera, Retrieved from https://www.aljazeera.com/news/2022/5/14/as-turkeys-economic-crisis-grows-politicians-spar-over-refugees
Örmeci, O. Good Party is established in Turkey. (2017). Uluslararası Politika Akademisi. Retrieved from http://politikaakademisi.org/2017/10/27/good-party-is-established-in-turkey/
Özdağ: Yarın Suriye sınırına ilk mayını yerleştiriyoruz. (2022). Rudaw. Retrieved from https://www.rudaw.net/turkish/middleeast/turkey/260620223 (22.08.2022).
Özhaseki: AK Parti’nin anketini açıkladı. (2022a). gazete duvaR. Retrieved from https://www.gazeteduvar.com.tr/ozhaseki-ak-partinin-anketini-acikladi-galeri-1571524?p=3
Refugees and Asylum Seekers in Turkey. (2022). UNHCR Türkiye. Retrieved from https://www.unhcr.org/tr/en/refugees -and-asylum-seekers-in-turkey
Sessiz İstila. (2022). Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=EpPo5vjC2bE&t=482s&ab _channel=Hande Karacasu.
Sancar: Sebep savaştır, mülteci meselesi sonuç. (2022). Bianet, Retrieved from https://m.bianet.org/bianet/siyaset/261633-sancar-sebep-savastir-multeci-meselesi-sonuc
Sert, D. (2014). Elements of Uncertainty in Turkey’s Refugee System. Turkish Politics Quarterly, 13(1), 159-164.
Suriyeli Mültecilere en büyük destek HDP’lilerden. (2020). RUDAW, Retrieved from https://www.rudaw.net/turkish /middleeast/turkey/261120203
TBMM Tutanak Dergisi. Session 83. (2015). Retrieved from https://www.tbmm.gov.tr/Tutanaklar/ Birlesimler? donemKodu=24&yasamaYili=5
Toğral-Koca, B. (2016). Syrian Refugees in Turkey: From ‘Guests’ to Enemies. New Perspectives on Turkey, 54, 55-75.
Topal, M. H., Özerk U. and Dokuzlu E. (2016). Public Perception of Syrian refugees in Turkey: An Empirical Explanation using extended integrative threat theory. Conference Paper. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/308286832_Public_Attitudes_Towards_ Syrian Refugees_in_Turkey_Shedding_Light_on_Turkish_People_ Opinions Turkey’s MHP expels dissident Meral Akşener from party. (2008). Hürriyet Daily News. Retrieved from https://www.hurriyetdailynews.com/turkeys-mhp-expels-dissident-meral-aksener-from-party-103726
Ümit Özdağ bütün sorulara cevap verdi.(2023). Retrieved from https://zaferpartisi.org.tr/umit-ozdag-butun-sorulara-cevap-verdi/
Ümit Özdağ İran sınırında açıkladı! Hudut namustu! (2021). Habererk. Retrieved from https://www.habererk.com/umit-ozdag-iran-sinirinda-acikladi-hudut-namustu
van Dijk, Teun A. (2001). Critical Discourse Analysis. In Schiffrin D. et al. (eds.), The Handbook of Discourse Analysis, Massachusetts & Oxford: Blackwell Publishers, pp. 352-371.
Waever, O. (1995b). Identity, Integration, and Security: Solving the Sovereignty Puzzle in E.U. Studies. Journal of International Affairs, 48 (2), 389-431.
Waever, O. (1995a). Securitization/Desecuritization. In Lipschutz, R. (eds.), On Security, (New York: Columbia University Press): 1-31
Who are We? (2022). People’s Democratic Party Website. Retrieved from https://hdp.org.tr/en/peoples-democratic-party/8760/
What is the EU-Turkey Deal? (2022) International Rescue Committee, Retrieved from https://eu.rescue.org/article/what-eu-turkey-deal
Yanaşmayan, Z., Üstübici, A. and Kaşlı Z. (2019). Under the Shadow of Civilizationist Populist Discourses: Political Debates on Refugees in Turkey”. New Diversities. 21(2), 37-50.
Yaz, G. (2022). Türkiye’de toplum Suriyelilere nasıl bakıyor. politikyol. Retrieved from https://www.politikyol.com/turkiyede-toplum-suriyelilere-nasil-bakiyor/
Yücel, O. Siyasetin Gündemi Mülteciler: Suriyeliler Hakkında hangi siyasetçi ne demişti? (2022). Medyascope. 19 Nisan 2022, https://medyascope.tv/2022/04/19/siyasetin-gundemi-multeciler-suriyeliler-hakkinda-hangi-siyasetci-ne-demisti/
Yüksel, S. Securitization of Migration: Turkey-EU Relations. Marmara Journal of European Studies. 22(1), 2014.
Zafer Partisi. (2022). Retrieved from https://zaferpartisi.org.tr/zafer-partisi-turk-milletine-turk-devletini-geri-verecek/
Zafer Partisi Programı. (2022). Retrieved from https://zaferpartisi.org.tr/parti-programi/
Zafer Partisi Kuruluş Manifestosu. (2021). Retrieved from https://zaferpartisi.org.tr/kurulus-manifestosu/