Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun, Uygulanması ve Etkileri
Türkiye, 1980lerin başlarından itibaren PKK terörizminin hedefinde olmuştur. Bu sorunu çözmek için PKK ile mücadele adına çeşitli stratejiler uygulanmıştır. Bunlar arasında, 1987 ‐ 2002 yıllarında uygulanan Olağanüstü Hal uygu‐ laması (OHAL) önemli yer tutmaktadır. Ancak, OHAL ile birlikte ülkenin doğusunda kitleler göçe zorlanmış ve birçok insan hakları ihlalleri yaşanmıştır. 2002 yılında OHAL uygulamasına son verilmiştir. 2002 sonrasında, OHAL yıllarında oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için bir dizi adımlar atılmıştır. Bunlardan bir tanesi 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanundur. Bu çalışmada, 5233 sayılı kanunun amacına ne kadar ulaştığı nicel veriler kullanılarak test edilmiştir. Diyarbakır ilinin ilçe ve köylerinde 890 kişiye anket uygulanmış ve toplanan veriler sıralı regresyon analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın bulguları göstermiştir ki kanunun uygulanması deklare edilen amacına yönelik bir etki meydana getirmiştir. Ancak bu etki oldukça küçüktür. Sonuç kısmında bulguların detaylı bir şekilde
The Law on Compensation for Losses Resulting from Terrorism and the Fight against Terrorism, its Implementation and Effects
Turkey has been targeted by the PKK terrorism since early 1980s. Various strategies have been used to fight the PKK. Among these, the State of Emergency (SoE) in years 1987 ‐ 2002 has an important place. However, with the SoE, many human rights violations have occurred and people living in the Southeastern part of the country have been forced to migrate. The SoE has ended in 2002. After 2002, several steps were taken to compensate the losses of people due to the SoE. The Law on Compensation for Losses Resulting from Terrorism and the Fight against Terrorism is one of these steps. In this study, the extent to which the state has reached this goal is evaluated using quantitative data. A survey was conducted to 890 people in Diyar‐ bakir s counties and villages. The results of the study shows that the law had an effect towards its declared goal. However, the size of the effect is rather small. These results are discussed in the conclusion section.
___
- Abru‐El‐Fadl, R. (2012), Beyond conventional transitional justice: Egypts 2011 revolution and the absence of political will, The International Journal of Transi‐ tional Justice, 6: 318‐330.
- Adhikari, P., W. L. Hansen ve K. L. Powers (2012), The demand for reparations: grievance, risk, and the pursuit of justice in civil war settlement, Journal of Conflict Resolution, 56(2): 183‐205.
- Arthur, P. (2009), How transitions reshaped human rights: A conceptual history of transitional justice, Human Rights Quarterly, 31(2): 321‐367.
- Baharçiçek, A. ve G. Tuncel (2011), Terörle mücadelenin zorlukları ve bu zorlukları aşmada farklı bir yaklaşım: Demokratik mücadele yöntemi, Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 2(2): 1‐15.
- Bal, İ. (2007), PKK terör örgütü: Tarihsel süreç ve 28 Mart Diyarbakır olayları analizi, USAK, 2(8): 75‐89.
- Blakeley, G. (2013), Evaluating Spain's reparation law, Democratization, 20(2): 240‐259.
- Call, C. T. (2003), Democratization, war and state‐building: Constructing the rule of law in El Salvador, Journal of Latina American Studies, 35: 827‐862.
- Cornell, E. S. (2001), The land of many crossroads: The Kurdish question in Turkish politics, Orbis, 45(1): 31‐46.
- Criss, N. B. (1995), The nature of PKK terrorism in Turkey, Studies in Conflict and Terrorism, 18: 17‐37.
- Crocker, D. A. (1999), Reckoning with past wrongs: A normative framework, Ethics & International Affairs, 13(1): 43‐64.
- David, R. ve S. Y. P. Choi (2005), Victims on transitional justice: Lessons from the reparation of human rights abuses in the Czech Republic, Human Rights Quarterly, 27(2): 392‐435.
- ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ (2009), Getting even or getting equal? Retributive desires and transitional justice, Political Psychology, 30(2): 161‐192.
- de Greiff, P. (2010), A normative conception of Transitional Justice, Politorbis, 50: 17‐29.
- Doruk, Y. (2010), Türkiyede yerinden edilmişlik olgusu, Türkiyede Zorunlu Göç: Hükümet Politikaları, İstanbul: TESEV.
- Duggan, C. (2012), Show me your impact: Evaluating transitional justice in con‐ tested spaces, Evaluation and Program Planning, 35: 199‐205.
- Ergil, D. (2000), Suicide terrorism in Turkey, Civil Wars, 3(1): 37‐54.
- ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ (2009), Kürt Raporu: Güvenlik Politikalarından Kimlik Siyasetine, Timas Yayınları.
- Sessiz Devrim: Türkiyenin Demokratik Değişim ve Dönüşüm Envanteri, 2002‐ 2012, (2013), Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, http://www.kdgm.gov.tr/snetix/solutions/kdgm/resources/uploads/sessiz_devri m.pdf, (erişim: 14.04.2014).
- Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi (KRDP), http://www.illeridaresi.gov.tr/Iller/Illericerik.aspx?icerik=174, (erişim: 14.04.2014).
- Kurban, D. (2008), Batman ili alan araştırması değerlendirmesi: Tazminat Yasasının uygulaması, Zorunlu Göç ile Yüzleşmek: Türkiyede Yerinden Edilme Sonrası Vatandaşlığın İnşası, İstanbul: TESEV.
- Kurban, D., A. B. Çelik ve D. Yükseler (2006), Overcoming A Legacy of Mistrust: Towards Reconciliation between the State and the Displaced, Geneva: Norwegian Refugee Council Internal Displacement Monitoring Centre.
- Kurban, D. ve M. Yeğen (2012), Adaletin Kıyısında: Zorunlu Göç Sonrasında Devlet ve Kürtler, Istanbul: TESEV.
- Moon, C. (2012), Wholl pay reparations on my soul? Compensation, social con‐ trol and social suffering, Social & Legal Studies, 21(2): 187‐199.
- Mooney, E. (2005), The concept of internal displacement and the case for inter‐ nally displaced persons as a category of concern, Refugee Survey Quarterly, 24(3): 9‐26.
- Morgado, A. (2006), Turkish Culture and its Influence on the Counter‐Insurgency Campaign Against the Kurdistan Workers Party (PKK), School of Advanced Military Studies United States Army Command and General Staff College, Fort Leaven‐ worth: Kansas
- Özcan, Ö. (2010), Van ili ve Köye Dönüş Ve Rehabilitasyon Projesi, Türkiyede Zorunlu Göç: Hükümet Politikaları, İstanbul: TESEV.
- Özeren, S., M. A. Sözer ve O. Başıbüyük (2012), Bireylerin terör örgütüne katıl‐ masına etki eden faktörler üzerine bir alan çalışması: PKK/KCK örneği, Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 3(2): 57‐83.
- Posner, E. A. ve A. Vermeule (2004), Transitional justice as ordinary justice, Har‐ ward Law Review, 117(3): 761‐825.
- Sampson, R. J. ve W. B. Groves (1989), Community structure and crime: Testing social‐disorganization theory, The American Journal of Sociology, 94(4): 774‐802.
- Sampson, R. J., S. W. Raudenbush ve F. Earls (1997), Neighborhoods and violent crime: A mutlilevel study of collective efficacy, Science, 277(5328): 918‐924.
- Sanchez‐ Cuenca, I. ve L. de la Calle (2009), Domestic terrorism: The hidden side of political violence, Annual Review of Political Science, 12: 31‐49.
- Shaw, C. R. ve H. D. McKay (1942), Juvenile Delinquency and Urban Areas, Chica‐ go, IL: University of Chicago Press. Teitel, R. G. (2003), Transitional justice genelolgoy, Harward Human Rights Jounal, 16: 69‐94.
- Terör ve Terörizmle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun Tasarısı, (2004), http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1‐0793.pdf, (Erişim: 14.04.2014).
- Tse‐Tung, M. (1937), On Guerrilla Warfare, translated by Samuel Griffin, 2d ed., Urbana: Univ. Illinois Press.
- Türkiye Göç Ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması (TGYONA) (2006), Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara
- Uslu, E. (2007), Turkeys Kurdish problem: Steps towards solution, Studies in Con‐ flict and Terrorism, 30: 157‐72.
- Ünal, M. C. (2012), The Kurdistan Workers Party (PKK) and popular support: Counterterrorism towards an insurgency nature, Small Wars & Insurgencies, 23(3): 432‐455.
- Van Bruinessen, M. (2002), Kurds, states, and tribes, Tribes and Power: Nationaism and Ethnicity in the Middle East, Faleh A. Jabar ve Hosham Dawod (eds.), Lon‐ don: Saqi: 165‐183.
- Vinjamuri, L. ve J. Snyder (2004), Advocacy and scholarship in the study of interna‐ tional war crime tribunals and transitional justice, Annual Review of Political Science, 7: 345‐362.
- Yükseler, D. (2008), Diyarbakırda yerinden edilme sorunu: geri dönüş, kentsel sorunlar ve Tazminat Yasasının uygulamaları, Zorunlu Göç ile Yüzleşmek: Türkiyede Yerinden Edilme Sonrası Vatandaşlığın İnşası, İstanbul: TESEV.